Аляксандр Пятровіч Даўжэнка

Аляксандр Пятровіч Даўжэнка (укр.: Олександр Петрович Довженко, руск.: Алекса́ндр Петро́вич Довже́нко; 11 верасня 1894, хутар Уюнішча, Чарнігаўская губерня, Расійская імперыя, цяпер Чарнігаўская вобласць Украіны — 25 лістапада 1956, пасёлак Перадзелкіна, Маскоўская вобласць, РСФСР) — украінскі кінарэжысёр, пісьменнік. Заслужаны дзеяч мастацтва Украіны (1939), народны артыст Расіі (1950).

Аляксандр Пятровіч Даўжэнка
укр.: Олександр Петрович Довженко
Дата нараджэння 29 жніўня (10 верасня) 1894
Месца нараджэння
Дата смерці 25 лістапада 1956(1956-11-25)[1][2][…] (62 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Жонка Юлія Сонцава[d]
Адукацыя
Месца працы
Прафесія кінарэжысёр, сцэнарыст, кінапрадзюсар, пісьменнік, мантажор, дыпламат, рэжысёр
Кірунак дакументальны фільм
Прэміі
Сталінская прэмія 1-й ступені Сталінская прэмія 2-й ступені Ленінская прэмія
Узнагароды
ордэн Леніна ордэн Чырвонага Сцяга ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» медаль «У памяць 800-годдзя Масквы»
Народны артыст РСФСР Сталінская прэмія Сталінская прэмія Заслужаны дзеяч мастацтваў Украінскай ССР Заслужаны дзеяч мастацтваў Украіны
IMDb ID 0235590
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

У 1957 годзе імем названа кінастудыя імя А. Даўжэнкі.

Біяграфія

правіць

Скончыў Глухаўскі настаўніцкі інстытут (1914). Вучыўся ва Украінскай акадэміі мастацтва ў Кіеве (1917—1919). У 1926—1928 гадах працаваў на Адэскай кінафабрыцы, у 1929—1941 гадах — на Кіеўскай студыі мастацкіх фільмаў, з 1946 года — на «Масфільме».

Творчасць

правіць

Сярод фільмаў: «Сумка дыпкур’ера» (1927), «Звяні-гара» (1928), «Арсенал» (1929), «Зямля» (1930), «Іван» (1932), «Аэраград» (1935), «Шчорс» (1939), «Мічурын» (1949); дакументальныя «Бітва за нашу Савецкую Украіну» (1943) і «Перамога на Правабярэжнай Украіне» (1945, разам з Ю. Сонцавай). Фільмы А. Даўжэнкі філасофскія, рамантычна прыўзнятыя, паэтычныя, з метафарычнасцю кінамовы, блізкія да традыцый украінскага фальклору. Аўтар апавяданняў («Маці», «Перад боем», «Перамога» і інш.), аўтабіяграфічнай аповесці «Зачараваная Дзясна» (выд. 1957), кінааповесцей «Аповесць палымяных гадоў» (1944—45), «Паэма пра мора» (1956).

Фільм «Зямля» ўвайшоў у спіс 12 лепшых фільмаў усіх часоў і народаў па версіі Сусветнай выставы 1958 года ў Бруселі.[4]

Прэміі і ўзнагароды

правіць
  • Дзяржаўныя прэміі СССР (1941, 1949)
  • Ленінская прэмія (1959, пасмяротна).

Бібліяграфія

правіць
  • Собр. соч. Т. 1—4. М., 1966—1969.

Зноскі

  1. Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 12 жніўня 2015.
  2. Alexander Petrowitsch Dowschenko // Brockhaus Enzyklopädie
  3. Find a Grave — 1996. Праверана 29 чэрвеня 2024.
  4. https://poltava-trend.in.ua/uk/eternal-1856-yak-yaresky-pobachyv-uves-svit-poltavski-krayevydy-u-filmah-dovzhenka

Літаратура

правіць
  • Даўжэнка // БЭ ў 18 т. Т 6. — Мн., 1998.
  • Марьянов А. Довженко. — М., 1968.
  • Уроки Александра Довженко: Сб. ст. — Киев, 1982.

Спасылкі

правіць