Дзясна
Дзясна́ (руск.: Десна) ці Дэсна[2] (укр.: Десна) — рака ў Расіі (Бранская вобласць) і Украіне (Чарнігаўская і Кіеўская вобласці)[3], левы прыток Дняпра.
| Дзясна | |
|---|---|
| руск. Десна, укр. Десна | |
 | |
| Характарыстыка | |
| Даўжыня | 1130 км |
| Басейн | 88 900 км² |
| Расход вады | 360 м³/с (у вусці) |
| Вадацёк | |
| Выток | Golubev Mokh[d] |
| • Месцазнаходжанне | вёска Юр’ева |
| • Каардынаты | 54°35′38″ пн. ш. 33°17′55″ у. д.HGЯO |
| Вусце | Дняпро |
| • Месцазнаходжанне | сяло Асэшчына |
| • Каардынаты | 50°33′01″ пн. ш. 30°32′16″ у. д.HGЯO |
| Ухіл ракі | 0,13 ‰[1] |
| Размяшчэнне | |
| Водная сістэма | Дняпро → Чорнае мора |
| Расія | Смаленская вобласць, Бранская вобласць |
| Украіна | Чарнігаўская вобласць, Сумская вобласць, Кіеўская вобласць |
| Краіны | |
| Код у ДВР | 04010001112106200001410, 04010001012106200001410 і 04010000812106200001410 |
 |
|
  выток  вусце |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Даўжыня ракі — 1187 км (у межах Украіны — 591 км), плошча басейна — 88,9 тыс. км².
Бярэ пачатак на Смаленскім узвышшы, упадае ў Дняпро вышэй Кіева. У верхнім цячэнні берагі пераважна нізінныя і забалочаныя, ніжэй г. Бранск правы бераг павышаецца. Даліна пераважна трапецападобная, шырокая, у верхнім і часткова сярэднім цячэнні асіметрычная, з нізкім левым і высокім (да 35—40 м) правым берагам. Пасля ўпадзення р. Сейм даліна расшыраецца. Ніжэй берагі спадзістыя, пясчаныя. Пойма забалочаная, рака ўтварае шмат рукавоў і старыц. Рэчышча пясчанае, звілістае, няўстойлівае, шмат мелей. Шырыня рэчышча да 450 м, глыбіня 2—4 м, максімальная — 17 м. Сярэдні нахіл 1 м/км.
Галоўныя прытокі: Судасць, Сноў (справа), Болва, Наўля, Няруса, Сейм і Асцёр (злева).
Жыўленне пераважна снегавое. Ледастаў са снежня да красавіка. Вясной у паводку шырока разліваецца, назіраецца нізкая летняя межань, амплітуда ваганняў узроўняў вады дасягае 3—4 м. Сярэдні гадавы расход вады ў вусці 360 м³/с.
На рацэ знаходзяцца гарады: Ельня, Дзеснагорск, Бранск, Чарнігаў і інш. Рэгулярнае суднаходства ад г. Ноўгарад-Северскі.
Зноскі
- ↑ Каталог річок України — Київ: 1957. — С. 94. — 192 с.
- ↑ Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 177-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Украіны на беларускую мову»
- ↑ Географічна енциклопедія України: В 3-х т. Т. 1. С. 316
Літаратура
правіць- Десна // Географічна енциклопедія України: В 3-х т. / Редкол.: О. М. Маринич (відповід. ред.) та ін. — К.: «Українська Радянська Енциклопедія» ім. М. П. Бажана, 1989, — Т. 1: А — Ж. — 416 с.: іл. — ISBN 5-88500-005-0 (укр.)
- Дзясна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).