Дом-камуна (Гомель)
Дом-камуна — будынак у Гомелі, пабудаваны ў 1929—1931 гадах паводле праекта Станіслава Шабунеўскага, помнік архітэктуры канстрыктывізму. Месціцца па адрасе пр-т. Леніна, 51.
| Славутасць | |
| Дом-камуна | |
|---|---|
 | |
| 52°25′48″ пн. ш. 30°59′48″ у. д.HGЯO | |
| Краіна | |
| Месцазнаходжанне | |
| Тып будынка | Дом-камуна |
| Архітэктурны стыль | Канструктывізм |
| Архітэктар | Станіслаў Данілавіч Шабунеўскі |
| Будаўніцтва | 1929—1931 гады |
| Статус |
 Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 312Г000049 |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя правіць
Пабудаваны ў 1929—1931 гадах паводле праекта архітэктара Станіслава Шабунеўскага як жылы дом для рабочых паравозавагонарамонтнага завода. Дамы такога тыпу ў 1928—1929 гадах з’явіліся ў многіх гарадах СССР. Гэта былі першыя спробы стварэння дамоў-комплексаў з рознымі памяшканнямі грамадска-бытавога абслугоўвання. Акрамя Гомеля, у БССР такі дом у 1930—1935 гадах быў пабудаваны ў Бабруйску.
У гады Другой сусветнай вайны будынак быў пашкоджаны. У пасляваенныя гады быў толькі разабраны парапет, які павінен быў імітаваць плоскі дах, у свой час запраектаваны, але не выкананы прах тэхнічную непадрыхтаванасць будаўніцтва.
Архітэктура правіць
.jpg)
Мае ў плане форму выцягнутай літары П і займае даўжыню квартала. Вонкавы выгляд будынка характэрны для архітэктуры таго перыяду. Асаблівая выразнасць аб’ёмна-прасторавай кампазіцыі дасягнута спалучэннямі вертыкальных сяміпавярховых аб’ёмаў, што фланкіруюць цэнтральны шасціпавярховы аб’ём з бакавымі крыламі.
Сістэма памяшканняў культурна-бытавога абслугоўвання запраектаваных будынкаў не ўлічвала многіх патрэб жыхароў дома. Не ўсё з запраектаванага было выканана, асобныя памяшканні выкарыстоўваліся па іншым прызначэнні. Пасля некалькіх перабудоў гомельскі дом-камуна быў рэканструяваны пад інтэрнат калідорнага тыпу, на першым паверсе прадугледжваліся памяшканні грамадскага прызначэння — вестыбюль, сталовая, дзіцячая дашкольная ўстанова, пакоі для гурткоў, бібліятэка. Пасля перабудовы 1990—2000-х гадоў на першым паверсе дома месцяцца гандлёвыя памяшканні, на верхніх — кватэры[1].
Галерэя правіць
- На старых здымках
-
1930-я гг. -
1930-я гг. -
1933 г. -
1940 г.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
У культуры правіць
- Будынак стаў падзейным цэнтрам рамана Васіля Ткачова «Дом камуны» (2009)[2].
Зноскі
- ↑ Руслан Пролесковский. Некоторые жильцы элитного Дома Коммуны оказались безработными и малоимущими (руск.). tut.by (web.archive.org) (22 жніўня 2013). Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016.
- ↑ Снукер: [зборнік] / Васіль Ткачоў. - Мінск : Харвест, 2009. — 527 с.
Літаратура правіць
- Гомельскі дом-камуна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).
- Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь: [Даведнік] / склад. В. Я. Абламскі, І. М. Чарняўскі, Ю. А. Барысюк. — Мн.: БЕЛТА, 2009. — 684 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-6828-35-8.
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Дом-камуна (Гомель)
