Дом урада (Мінск)

Мінск

Дом урада ў Мінску — будынак урада РБ у Мінску. Узведзены ў 1930—1934 па праекце Іосіфа Лангбарда. Размешчана на плошчы Незалежнасці. Найбуйнейшы грамадскі будынак міжваеннага перыяду аб'ёмам 240 000 м³, адзін з лепшых помнікаў канструктывізму, паклаў пачатак фарміраванню новага цэнтра горада — б.плошчы Леніна. У будынку працуе заканадаўчы орган ніжняя палата Парламента — Палаты прадстаўнікоў; цэнтральны орган выканаўчай улады- Савет Міністраў, Прэзідэнцкая бібліятэка Рэспублікі Беларусь, іншыя дзяржаўныя ўстановы.

Славутасць
Дом урада Рэспублікі Беларусь
Дом урада Рэспублікі Беларусь на пл. Незалежнасці (Мінск)
Дом урада Рэспублікі Беларусь на пл. Незалежнасці (Мінск)
53°53′46,2″ пн. ш. 27°32′41,20″ у. д.HGЯO
Краіна  Беларусь
Горад Мінск
Архітэктурны стыль канструктывізм[d] і канструктывізм
Архітэктар Іосіф Рыгоравіч Лангбард
Дата заснавання 1934
Будаўніцтва 19301934 гады
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Дом урада ноччу

Гісторыя

правіць

Месцам для будаўніцтва Дома ўрада ў канцы 1920-х спецыяльная камісія вызначыла участак «па Савецкай вуліцы, пачынаючы з Новамаскоўскай і заканчваючы Берсана». Пад знос пайшла ўся драўляная забудова, хаатычна размешчаная па ўсім месцы будучай будаўнічай пляцоўкі. Праект Лангбарда быў прызнаны самым лепшым на ўсесаюзным конкурсе ў 1929. Будоўля доўжылася чатыры гады (19301934).

Кампаноўка Дома ўрада засноўвалася на сімэтрычным узрастанні аб’ёмаў і вышынь ад перыфэрыі галоўнага фасаду да цэнтру. Перад галоўным фасадам быў усталяваны помнік Уладзіміру Леніну, распрацаваны Іосіфам Лангбардам разам з ленінградскім скульптарам Мацвеем Манізерам.

За ўзвядзенне Дому ўрада ў 1934 архітэктар атрымаў званне «заслужаны дзеяч мастацтваў БССР».

Пад час нямецкай акупацыі 1941—1944 у Доме ўрада быў размешчаны штаб СС, гестапа, люфтвафэ і харчовыя склады. Да будынку была праведзеная нават асобная чыгуначная галіна ад станцыі Мінск-Пасажырскі для падвозу грузаў. Пры адступленні будынак гарэў і быў замінаваны, аднак узарваны не быў.

У 1984 годзе праведзена добраўпарадкаванне ўнутрыдваровай тэрыторыі (арх. Г. Аксёнава)[1].

Архітэктурнае рашэнне

правіць

Дом Урада — самае буйное збудаванне ў беларускай архітэктуры. Яго аб'ём роўны 240 тыс. кубаметраў. Нягледзячы на яго гэтак вялікія памеры, халодныя шэрыя тоны каменнай тынкоўкі і некаторае драбленне аб'ёмаў, будынак не здаецца грувасткім і цяжкавагавым.

Бакавыя крылы будынка ўтвараюць парадны двор, пры ўваходзе ў які ўзвышаецца помнік помнік У. І. Леніну (1934 г., скульптар М. Манізер). Помнік з'яўляецца цэнтрам архітэктурнай кампазіцыі гэтага манументальнага будынка і прылеглай да яго плошчы. У. І. Ленін выяўлены выступоўцам на трыбуне з прамовай перад чырвонаармейцамі, якія ўходзяць на Заходні фронт. На пастаменце помніка з паліраванага лабрадарыту гарэльефы з бронзы эпізоды гісторыі даваеннага часу «Кастрычніцкая рэвалюцыя», «Абарона Радзімы», «Індустрыялізацыя краіны», «Калектывізацыя сельскай гаспадаркі».

Герб Беларусі на будынку выкананы ў 1997 годзе скульптарам В. Мурашовым[2].

Гл.таксама

правіць

Зноскі

  1. Аксенова Анна Алексеевна // Кто есть Кто в Республике Беларусь. Архитекторы Беларуси. / Редакционный совет: И. В. Чекалов (пред.) и др. — Минск: Энциклопедикс, 2014. — 140 с. — ISBN 978-985-7090-29-7. (руск.)
  2. Л. Ф. Салавей. Мінскае мастацкае прадпрыемства «Скульптурны камбінат» // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).

Літаратура

правіць
  • С. Ф. Самбук, А. А. Воинов. Дом правительства Белорусской ССР. — Мн., 1975.
  • Беларуская энцыклапедыя. Т. 6. — Мн., 1998.
  • Республика Беларусь : энциклопедия. Т. 3. — Мн., 2006.

Спасылкі

правіць