Камень (Лепельскі раён)

Камень
Краіна	Беларусь
Вобласць	Віцебская
Раён	Лепельскі
Сельсавет	Каменскі
Каардынаты	55°00′50″ пн. ш. 28°53′07″ у. д.HGЯO
Насельніцтва	▼340 чал. (2009);
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 2132
Аўтамабільны код	2
	Камень на Вікісховішчы

Ка́мень^[1] (трансліт.: Kamień, руск.: Камень) — аграгарадок у Лепельскім раёне Віцебскай вобласці Беларусі. Уваходзіць у склад Каменскага сельсавета.

Геаграфія

Аграгарадок знаходзіцца за 20 км у напрамку на паўночны ўсход ад горада Лепель, за 95 км ад Віцебска^[2], каля перакрыжавання аўтамабільных дарог М3 і Р114^[3]. Каля аграгарадка азёры Каменскае, Ісценка і Дзявочае^[4].

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Сядзіба Пакашаў. А. Адам, 1812 г.

Упершыню Камень згаданы ў XVII ст., калі мястэчка знаходзілася ў валоданні князёў Друцкіх-Сакалінскіх і ўваходзіла ў склад Полацкага ваяводства. У 1631 годзе Крыштап Друцкі-Сакалінскі, кашталян полацкі, фундаваў у Камені царкву. У XVIII ст. мястэчка перайшло да роду Пакашаў.

Пад уладай Расійскай імперыі

Праект царквы-мураўёўкі, 1863 г.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Камень апынуўся ў складзе Расійскай імперыі, у Лепельскім павеце Віцебскай губерні. У 1796 годзе тут збудавалі касцёл, у 1868 годзе — царкву.

У 1863 годзе ў Камені лепельскім урачом шляхоў зносін, доктарам медыцыны Л. В. Герасімовічам^[5] была адчынена часовая сіфілітычная бальніца^[6].

На 1882 год у Камені было 96 двароў, дзейнічалі царква і каталіцкая капліца, працавалі народнае вучылішча і паштовая станцыя.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай Камень абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 года згодна з пастановай І з’езду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала мястэчка разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР.

20 жніўня 1924 года Камень вярнулі БССР, дзе ён стаў цэнтрам сельсавета Лепельскага раёна. На 1997 год у вёсцы было 123 двары. У 2000-я гады Камень атрымаў афіцыйны статус аграгарадка.

Насельніцтва

1997 год — 425 жыхароў, 123 двары^[2].

Вядомыя асобы

Эдуард Іванавіч Бацяноўскі (нар. 1948) — беларускі вучоны ў галіне будаўнічага матэрыялазнаўства
Леанід Якаўлевіч Сцяпук (нар. 1941) — вучоны ў галіне механізацыі сельскай гаспадаркі, доктар тэхнічных навук (1992) прафесар (1998)^[7].

Славутасці

Брацкая магіла савецкіх воінаў, партызан і ахвяр фашызму.
Магіла ахвяр фашызму — 177 яўрэяў, растраляных 17 верасня 1941 (каля аграгарадка).
Гарадзішча.

Зноскі

↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).
↑ ^а ^б Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7.
↑ Республика Беларусь. Витебская область: Общегеографический атлас / Ред. И. Н. Шлык. — Мн.: РУП «Белкартография», 2008. — С. 25. — 36 с. — 5 000 экз. — ISBN 978-985-508-049-8. (руск.)
↑ Беларусь. Ушачско-Лепельский озёрный край: карта для рыбака / Ред. С. Н. Саратова. — Мн.: Белкартография, 2009. — 3 000 экз. (руск.)
↑ Памятная книжка Витебской губернии на 1863 год. С. 58 (руск.)
↑ Крючок, Г. Р. Очерки истории медицины Белоруссии / Г. Р. Крючок. — Минск : Беларусь, 1976. — С. 117.
↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7). — С. 519.
Республика Беларусь. Витебская область: Общегеографический атлас / Ред. И. Н. Шлык. — Мн.: РУП «Белкартография», 2008. — С. 25. — 36 с. — 5 000 экз. — ISBN 978-985-508-049-8. (руск.)
Беларусь. Ушачско-Лепельский озёрный край: карта для рыбака / Ред. С. Н. Саратова. — Мн.: Белкартография, 2009. — 3 000 экз. (руск.)
Ліст карты N-35-34. выданне 1987 г. Стан мясцовасці на 1984 г. (руск.)

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Камень (Лепельскі раён)

[1] Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).

[bel7-2] а ^б Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7.

[geo-3] Республика Беларусь. Витебская область: Общегеографический атлас / Ред. И. Н. Шлык. — Мн.: РУП «Белкартография», 2008. — С. 25. — 36 с. — 5 000 экз. — ISBN 978-985-508-049-8. (руск.)

[ulok-4] Беларусь. Ушачско-Лепельский озёрный край: карта для рыбака / Ред. С. Н. Саратова. — Мн.: Белкартография, 2009. — 3 000 экз. (руск.)

[5] Памятная книжка Витебской губернии на 1863 год. С. 58 (руск.)

[6] Крючок, Г. Р. Очерки истории медицины Белоруссии / Г. Р. Крючок. — Минск : Беларусь, 1976. — С. 117.

[БЭ-7] Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]