Марыя Гёперт-Маер
Марыя Гёперт-Ма́ер (ням.: Maria Göppert-Mayer; 28 чэрвеня 1906, Катавіцы, Польшча — 20 лютага 1972, Сан-Дыега , ЗША) — амерыканскі фізік-тэарэтык, адна з двух жанчын-лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі па фізіцы (палова прэміі за 1963 год, сумесна з Гансам Енсенам, «за адкрыцці, якія датычацца абалонкавай структуры ядра»; другую палову прэміі атрымаў Юджын Вігнер «за ўклад у тэорыю атамнага ядра і элементарных часціц, асабліва з дапамогай адкрыцця і прыкладанні фундаментальных прынцыпаў сіметрыі»).
| Марыя Гёперт-Маер | |
|---|---|
| Maria Goppert-Mayer | |
 | |
| Дата нараджэння | 28 чэрвеня 1906[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 20 лютага 1972[1][2][…] (65 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Фрыдрых Гёперт[d][5] |
| Муж | Джозеф Эдвард Маер[d][5][6] |
| Дзеці | Maria Mayer[d] |
| Род дзейнасці | фізік, вучоны-ядзершчык, выкладчыца ўніверсітэта, вучоная |
| Навуковая сфера | фізіка[5], ядзерная фізіка[7], радыяактыўнасць[7], квантавая механіка[7], тэарэтычная фізіка[7], фізічная хімія[7], Фотахімія[7] і Статыстычная механіка[7] |
| Месца працы | |
| Альма-матар |
|
| Навуковы кіраўнік | Макс Борн |
| Член у | |
| Узнагароды | |
| Подпіс |
 |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
правіцьСкончыла Гётынгенскі ўніверсітэт (1930). З 1931 года ў розных універсітэтах ЗША, з 1946 года ў Інстытуце ядзерных даследаванняў імя Э.Фермі, з 1960 года прафесар Каліфарнійскага ўніверсітэта.
Навуковыя працы па ядзернай фізіцы, квантавай і статыстычнай механіцы, тэорыі крышталічнай рашоткі і фізічнай хіміі. Прадказала двухфатоннае паглынанне святла (1931) і падвойны бэта-распад (1935). Незалежна ад Г. Енсена прапанавала абалонкавую мадэль атамнага ядра. Член Амерыканскай АН і мастацтваў (1956).
Зноскі
- ↑ а б Maria Goeppert Mayer // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Maria Goeppert-Mayer // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Гёпперт-Майер Мария // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ Find a Grave — 1996. Праверана 17 красавіка 2023.
- ↑ а б в г д е Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century — Routledge, 2003. — Vol. 1. — P. 510. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
- ↑ http://www.nasonline.org/publications/biographical-memoirs/memoir-pdfs/mayer-maria.pdf — С. 311. Праверана 18 красавіка 2023.
- ↑ а б в г д е ё Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
- ↑ а б в г д е https://history.aip.org/phn/11604031.html Праверана 26 сакавіка 2019.
- ↑ а б NNDB — 2002.
- ↑ https://search.amphilsoc.org/memhist/search?creator=Maria+Goeppert+Mayer&title=&subject=&subdiv=&mem=&year=&year-max=&dead=&keyword=&smode=advanced Праверана 26 сакавіка 2019.
- ↑ http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/20000765.html Праверана 29 сакавіка 2018.
Літаратура
правіць- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1997. — 576 с.: іл.
Спасылкі
правіць- Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)
- Біяграфія Марыі Гёперт-Маер Архівавана 20 лютага 2012. (англ.)
- М. Гёперт-Маер. «Ядзерныя абалонкі», Поспехі фізічных навук, том 82, выпуск 4, красавік 1964