Нармандыя

Нармандыя (фр.: Normandie, нармандск.: Normaundie) — гістарычная вобласць на паўночным захадзе Францыі, якая ахоплівае ў наш час два рэгіёна краіны — Верхнюю Нармандыю і Ніжнюю Нармандыю. Вядомая сваімі фермамі, яблычнымі плантацыямі і малочнай прамысловасцю, у першую чаргу сырамі, такімі як Камамбер, Ліваро і Пон-л’Эвек.

Агульнае насельніцтва каля 3,2 млн чалавек. Асноўныя гарады Кан, Шэрбур, Эўро, Руан, Гаўр, Дзьеп.

Геаграфія

Гісторыя

У 27 годзе да нашай эры рымскі імператар Актавіян Аўгуст рэарганізаваў гальскія землі, далучыўшы Calètes і Véliocasses да правінцыі Лугдунская Галія, цэнтрам якой быў горад Лугдунум (сучасны Ліён). Латынізацыя Нармандыі была дасягнута з дапамогай звычайных для Рымскай імперыі метадаў: будаўніцтвы рымскіх дарог і актыўнай палітыкі ўрбанізацыі.

Рымскі тэатр у Лільбоне

Нармандыя як герцагства была створана лідарам вікінгаў Роланам (Робертам Нармандскім). Назва «Нармандыя» адлюстроўвае паходжанне Ролана з вікінгаў, гэта значыць нарманаў.

Нашчадак Ролана Вільгельм Заваёўнік, герцаг нармандскі, стаў каралём Англіі ў 1066 годзе ў часы Нармандскіх Заваяванняў пасля вырашальнай бітвы пры Гастынгсе. Пасля заваявання Англіі рушыла ўслед уварванне нарманаў ва Уэльс і Ірландыю.

З тых часоў Нармандыя неаднаразова з'яўлялася прадметам спрэчак і спрэчак паміж Англіяй і Францыяй.

У 1204 годзе падчас кіравання англійскага караля Іаана Беззямельнага мацерыковая Нармандыя была заваявана ў Англіі Францыяй пад камандаваннем Філіпа II, астраўная ж частка (Нармандскія астравы) засталася пад кантролем Англіі. У 1259 годзе кароль Англіі Генрых III прызнаў законнасць уладання Францыяй Нармандыяй у адпаведнасці з Парыжскім дагаворам. Аднак яго пераемнікі часта спрабавалі аднавіць кантроль над кантынентальнай Нармандыяй. Французская Нармандыя была акупавана падчас Стагадовай вайны ў 1346—1360 гг. і ў 1415—1450 гг.

6 чэрвеня 1944 амерыканскія, брытанскія і канадскія войскі пачалі высадку ў Нармандыі, тым самым адкрыўшы Другі фронт у Еўропе ва Другой сусветнай вайне.

Гл. таксама

Герцагства Нармандыя

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Нармандыя
The Normans, a European People. The Norman heritage, 10th-12th century Архівавана 28 лістапада 2015.
Gallery of photos of Normandy
Normandie Web — A community Web site about Normandy (in French)
Normandy Tourist Board Архівавана 7 студзеня 2006.
Le Havre on the World Heritage Site Архівавана 31 снежня 2006.
D-Day 6 чэрвеня 1944