Ма́рыус Со́фус Лі (нарв.: Marius Sophus Lie; 17 снежня 1842, г. Нурф'ёрдэйд, Нарвегія — 18 лютага 1899) — нарвежскі матэматык. Замежны член-карэспандэнт Пецярбургскай АН (1896).

Софус Лі
англ.: Marius Sophus Lie
нарв.: Marius Sophus Lie
Portrett av Sophus Lie.jpg
Дата нараджэння 17 снежня 1842(1842-12-17)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 18 лютага 1899(1899-02-18)[1][2][…] (56 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Жонка Anna Lie[d]
Дзеці Marie Leskien[d]
Род дзейнасці матэматык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера тэорыя груп, геаметрыя[7], тэорыя дыферэнцыяльных ураўненняў[d][8] і сіметрыя[7]
Месца працы
Навуковая ступень доктар філасофіі[11] (ліпень 1872)
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Carl Anton Bjerknes[d][9] і Ката Максіміліян Гульдберг[10]
Вядомыя вучні Friedrich Engel[d]
Член у
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Скончыў універсітэт у Крысціяніі (1865). Прафесар універсітэтаў у Крысціяніі (з 1872) і Лейпцыгу (1886—1898).

Навуковы ўкладПравіць

Навуковыя працы па тэорыі груп і дыферэнцыяльнай геаметрыі. Стварыў класічную тэорыю неперарыўных груп (групы Лі), якая зрабіла вялікі ўплыў на развіццё тэорыі дыферэнцыяльных ураўненняў, алгебры, геаметрыі, тапалогіі, тэарэтычнай фізікі.

У выніку прац Софуса Лі і Фелікса Клейна геаметрыя была перабудавана на базе тэарэтыка-групавых пераўтварэнняў.

УзнагародыПравіць

ЗноскіПравіць

  1. а б Deutsche Nationalbibliothek Record #118832840 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
  2. а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  3. а б MacTutor History of Mathematics archive Праверана 22 жніўня 2017.
  4. Deutsche Nationalbibliothek Record #118832840 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
  5. а б в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
  6. http://www.begravdeioslo.no/maler/grav/grave_id/6458 Праверана 27 кастрычніка 2017.
  7. а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  8. Czech National Authority Database Праверана 13 студзеня 2023.
  9. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
  10. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 7 верасня 2018.
  11. MacTutor History of Mathematics archive
  12. а б MacTutor History of Mathematics archive

ЛітаратураПравіць