Ма́рыус Со́фус Лі (нарв.: Marius Sophus Lie; 17 снежня 1842, г. Нурф'ёрдэйд, Нарвегія — 18 лютага 1899) — нарвежскі матэматык. Замежны член-карэспандэнт Пецярбургскай АН (1896).

Софус Лі
англ.: Marius Sophus Lie
нарв.: Marius Sophus Lie
Дата нараджэння 17 снежня 1842(1842-12-17)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 18 лютага 1899(1899-02-18)[1][2][…] (56 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Жонка Anna Lie[d]
Дзеці Marie Leskien[d]
Род дзейнасці матэматык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера тэорыя груп, геаметрыя[5], тэорыя дыферэнцыяльных ураўненняў[d][6] і сіметрыя[5]
Месца працы
Навуковая ступень доктар філасофіі[7] (ліпень 1872)
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Carl Anton Bjerknes[d][8] і Ката Максіміліян Гульдберг[9]
Вядомыя вучні Friedrich Engel[d]
Член у
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Скончыў універсітэт у Крысціяніі (1865). Прафесар універсітэтаў у Крысціяніі (з 1872) і Лейпцыгу (1886—1898).

Навуковы ўклад

правіць

Навуковыя працы па тэорыі груп і дыферэнцыяльнай геаметрыі. Стварыў класічную тэорыю неперарыўных груп (групы Лі), якая зрабіла вялікі ўплыў на развіццё тэорыі дыферэнцыяльных ураўненняў, алгебры, геаметрыі, тапалогіі, тэарэтычнай фізікі.

У выніку прац Софуса Лі і Фелікса Клейна геаметрыя была перабудавана на базе тэарэтыка-групавых пераўтварэнняў.

Узнагароды

правіць

Зноскі

правіць
  1. а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
  2. а б Marius Sophus Lie // Norsk biografisk leksikonKunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
  4. http://www.begravdeioslo.no/maler/grav/grave_id/6458 Праверана 27 кастрычніка 2017.
  5. а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  6. Czech National Authority Database Праверана 13 студзеня 2023.
  7. MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
  8. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
  9. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 7 верасня 2018.
  10. а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994.

Літаратура

правіць