Штадлер Мінск

машынабудаўнічае прадпрыемства Беларусі

Stadler Мінск — машынабудаўнічае прадпрыемства Беларусі. Заснавана ў снежні 2011 года ў Фаніпалі (Дзяржынскі раён) ў якасці сумеснага прадпрыемства ААТ «Электрычны транспарт». 60% акцый кампаніі належала Stadler Rail Group, астатняя частка Мінаблвыканкаму ў выглядзе холдынгу «Белкамунмаш». Але ў 2014 годзе кампанія Stadler вырашыла выкупіць беларускую долю і стала адзіным уладальнікам акцый прадпрыемства. Завод у Фаніпалі дабудавалі да красавіка 2014 года. У яго стварэнне Швейцарскі інвестар уклаў 50 млн еўра[1].

Штадлер Мінск
Тып Закрытае акцыянернае таварыства
Заснаванне 21 снежня 2011
Заснавальнікі Белкамунмаш і Stadler Rail
Размяшчэнне Беларусь Мінская вобласць, Дзяржынскі раён, Фаніпаль, Завадзкая вуліца, д. 47
Ключавыя постаці Філіп Брунэр (дырэктар)
Галіна Машынабудаванне
Прадукцыя Цягнікі, трамваі, вагоны
Колькасць супрацоўнікаў 1500 (2021 год)
Матчына кампанія Stadler Rail
Сайт stadlerrail.com

Прадпрыемства ўваходзіць ў свабодную эканамічную зону «Мінск» і з'яўляецца найбольшым вытворцам вагонаў і цягнікоў у Беларусі. «Штадлер Мінск» мае вытворчую пляцоку плошчай 5 км², у тым ліку: склад і 5 цэхаў (зварачны, афарбоўкі, зборкі, запуску і мэханічнай апрацоўкі)[2].

У 2021 годзе на заводзе выраблялі 2-павярховыя цягнікі «KISS», 1-павярховыя «FLIRT», спальныя вагоны, трамваі «Мяцеліца» і цягнікі метро M110/M111.

Гісторыя Правіць

Вытокі Правіць

 
Stadler FLIRT ЭПг Мінскіх гарадскіх ліній.

19 сакавіка 2010 году Беларуская чыгунка і швайцарскае прадпрыемства «Штадлер» заключылі пагадненне аб пастаўцы 6 электрацягнікоў «FLIRT» для гарадзкіх лініяў і 4 — для рэгіянальных у 2011—2012 гадах. 10 верасня 2011 года адкрылі рух гарадзкіх электрацягнікоў. У лістападзе 2011 году адкрылі рух электрацягнікоў рэгіянальных лініяў бізнэс-класа.

У снежні 2011 года «Белкамунмаш» і чыгуначны холдынг «Штадлер» заснавалі сумеснае ААТ «Электрычны транспарт» у горадзе Фаніпалі. У 2012 годзе «Электрычны транспарт» стаў рэзыдэнтам свабоднай эканамічнай зоны «Мінск». Да красавіка 2012 года паступіла яшчэ 2 рэгіянальных электрацягніка і 1 гарадзкі. Па маршруце Мінск-Пасажырскі — Беларусь (Заслаўе) перавезлі звыш 454 000 чалавек, а рэгіянальнымі электрацягнікамі — звыш 126 000 чалавек[3]. 1 чэрвеня 2012 году «Штадлер» заключыў дамову аб укладанні каля 50 млн еўра ў вытворчасць[4]. Да 31 снежня 2020 года прадпрыемства вызвалілі ад выплаты арэнды за 18,9 га ў Дзяржынскім раёне, вылучаных пад будаўніцтва. Таксама ў 2012—2016 гадах «Электрычны транспарт» вызвалілі ад падатку на дададзеную вартасць пры ўвозе абсталявання для вытворчасці гібрыдных аўтобусаў, тралейбусаў і трамваяў. Пры гэтым зямельную дзялянку выдавалі ў арэнду на 99 гадоў[5].

Stadler Rail становіцца адзіным уладальнікам Правіць

6 лістапада 2013 года «Электрычны транспарт» перайменавалі ў «Штадлер Мінск»[6]. У 2014 годзе кампанія Stadler вырашыла выкупіць беларускую долю і стала адзіным уладальнікам акцый прадпрыемства. 16 студзеня 2015 года «Штадлер Мінск» пераўтварылі з ААТ у закрытае акцыянэрнае таварыства. У фінансаванні беларуска-швайцарскага заводу «Штадлер Мінск» прымаў удзел Еўрапейскі банк рэканструкцыі і развіцця[7]. 18 лютага 2015 году старшыня ЕБРР Сума Чакрабарці ўпершыню наведаў Беларусь, дзе заявіў наконт «Штадлера»: «ганаруся тым, што мы змаглі прыцягнуць у Беларусь добрых замежных інвэстараў»[8].

Вытворчасць Правіць

 
Stadler KISS у Баку

10 лютага 2016 году кіраўнік «Штадлера» Петэр Шпулер абвесціў пра ўкладанне звыш 4 млн еўра цягам 2016 году ў фаніпальскі завод[9]. З часу адкрыцця «Штадлер Мінск» выпусціў 26 цягнікоў, з якіх 11 2-павярховых для маскоўскага «Аэраэкспрэса». Кіраўнік прадпрыемства Філіп Брунэр паведаміў, што 5 такіх цягнікоў паставілі да Еўрапейскіх гульняў 2015 году ў Азербайджан, куды пастаўку яшчэ 5 заказалі да 2017 году. Беларуская чыгунка заказала 2 міжгароднія 7-вагонныя электрычкі. Абодва цягнікі абкатвалі для міжрэгіянальных лініяў бізнэс-класа між Мінскам і Гомелем[10]. Іх хуткасць дасягала 200 км/гадзіна. На люты 2016 года пры магчымасці вытворчасці «Штадлер Мінск» каля 120 вагонаў за год яе загрузка складала 30%, таму ўласнік «Штадлера» Петэр Шпулер перанёс у Фаніпаль некалькі заказаў з іншых заводаў. У Фаніпалі працавала 600 чалавек, з якіх большасьць складалі былыя супрацоўнікі «Белкамунмаша» і «Мінскага вагонарамонтнага завода». Таксама 3 супрацоўнікі былі замежнікамі.

Уласная вытворчасць Правіць

«Мяцеліца» Правіць

 
Мяцеліца ў Маскве

З 2014 заводам выпускаецца трамвай «Мяцеліца». Дызайн трамвая быў распрацаваны Рэспубліканскім камп'ютарным цэнтрам машынабудаўнічага профілю (падраздзяленне Аб'яднанага інстытута машынабудавання Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі). Большасць цягнікоў працуе ў Санкт-Пецярбургу (пад назвай «Чижик») і Балівіі. Некаторы час адзін трамвай працаваў і ў Мінску. На момант Выпуску з'яўляўся адным з самых сучасных трамваяў постсавецкай прасторы[11].

«Stadler M110/M111» Правіць

 
Stadler M110-M111 на станцыі Вакзальная

У 2016 годзе КТУП «Мінскі метрапалітэн» арганізавала тэндар на пастаўку вагонаў метро для абслугоўвання будаванай трэцяй лініі метро. Тэндар выйграла ЗАТ «Штадлер Мінск». У адпаведнасці з умовамі тэндара, кампанія павінна была паставіць шэсць чатырохвагонных (для Зеленалужскай лініі) і чатыры пяцівагонных (для Аўтазаводскай лініі) саставаў. Планавалася, што распрацаваныя Stadler M110/M111 ў будучыні стануць заменай для састарэлых саставаў на Маскоўскай і Аўтазаводскай лініях. Уся інжынірынгавая праца гэтага праекта была выканана менавіта супрацоўнікамі «Штадлер Мінск». Цягнікі распрацаваны пад канкрэтныя тэхнічныя патрабаванні заказчыка іцалкам вырабляюцца на заводзе ў Фаніпалі[12].

Зноскі

  1. Аляксандр Бенько. "Штадлер" інвесціруе ў завод у Беларусі € 4-5 млн // Беларусь Сегодня, 11 лютага 2016
  2. ЗАТ «Штадлер Менск», Менск, Беларусь(руск.), Рэйкавае АТ «Штадлер» (2021). Праверана 19 лютага 2021.
  3. https://blr.belta.by/interview/view/bch-planue-pavyshats-skorasts-ruhu-pasazhyrskih-pajazdou-369/
  4. https://blr.belta.by/economics/view/amal-50-mln.-eura-budze-ukladzena-na-pershym-etape-u-vytvorchasts-shvejtsarskih-elektrychak-u-minskaj-vob-6650-2012
  5. https://blr.belta.by/economics/view/u-belarusi-arganizuetstsa-sumesnaja-vytvorchats-tralejbusau-tramvajau-i-gibrydnyh-autobusau-7095-2012
  6. Першыя тры электрацягнікі плянуецца выпусьціць на швайцарска-беларускім заводзе ў Фаніпалі да канца году, БелТА (24 сакавіка 2014). Праверана 19 лютага 2021.
  7. Прэзыдэнт ЭБРР упершыню наведае Беларусь, БелТА (13 лютага 2015). Праверана 19 лютага 2021.
  8. Сумленнасьць, надзейнасьць і мэтанакіраванасьць. — 19 лютага 2015. — № 32 (27890). — С. 2.
  9. Кампанія «Штадлер» плянуе інвэставаць у 2016 годзе 4-5 млн эўра ў завод у Фаніпалі, БелТА (10 лютага 2016). Праверана 19 лютага 2021.
  10. Аляксей Кандраценка, тэлеканал «Беларусь 1». Цягнікі міжрэгіянальных лініяў бізнэс-клясы зьвяжуць сталіцу і Гомель, Белтэлерадыёкампанія (10 лютага 2016). Праверана 19 лютага 2021.
  11. https://abw.by/news/commercial/2019/06/19/metelica-snova-v-minske-nuzhen-li-stolice-takoi-tramvai
  12. https://www.abw.by/novosti/commercial/209143