Фаніпаль

горад у Беларусі

Фа́ніпаль[3] (трансліт.: Fanipaĺ) — горад раённага падпарадкавання ў Дзяржынскім раёне Мінскай вобласці Беларусі. Насельніцтва — 15 922 чалавек (2017)[4].

Горад
Фаніпаль
Герб
Герб
Краіна
Вобласць
Раён
Каардынаты
Першая згадка
Горад з
Плошча
  • 5 км²
Вышыня цэнтра
235 м[1]
Насельніцтва
  • 18 252 чал. (1 студзеня 2024)[2]
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 1716
Паштовыя індэксы
222750
Аўтамабільны код
5
СААТА
6222506000
Афіцыйны сайт
Фаніпаль на карце Беларусі ±
Фаніпаль (Беларусь)
Фаніпаль
Фаніпаль (Мінская вобласць)
Фаніпаль

Геаграфія

правіць

Размешчаны за 13 км на паўднёвы захад ад МКАД, на аўтамабільнай магістралі М1, чыгуначная станцыя Фаніпаль на лініі Мінск — Баранавічы. За 15 км на паўночны ўсход ад горада Дзяржынск, за 22 км ад Мінска.

 
Вуліца Якуба Коласа.

Горад падзеляецца на 5 мікрараёнаў: Маладзёжны, Паўночны, Цэнтральны, Заводскі і Паўднёвы.

Гісторыя

правіць

Вядомы з пачатку XIX стагоддзя ў складзе Самахваліцкай воласці Мінскага павета, уласнасць Энельфельдтаў і Багдашэўскіх. Сучасная назва з канца XIX стагоддзя, паводле падання вёска атрымала цяперашнюю назву ад імёнаў дачок мясцовага пана Багдашэўскага — Фані і Полі.

У 1871 годзе пабудаваны чыгуначны прыпынак Чэчын, які пазней стаў чыгуначнай станцыяй Токараўская на чыгунцы Брэст-Масква. 9 жніўня 1876 года чыгуначная станцыя Токараўская перайменавана ў Фаніпаль.

З 20 жніўня 1924 года ў Самахвалавіцкім раёне БССР. З 27 ліпеня 1930 года ў Койданаўскім нацыянальным польскім раёне, з 29 чэрвеня 1932 і з 4 лютага 1939 года ў Дзяржынскім, з 31 ліпеня 1937 года ў Мінскім раёнах.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны з 28 чэрвеня 1941 да 6 ліпеня 1944 года акупіраваны нацыстамі. У горадзе акупантамі створаны філіял Масюкоўшчынскага лагера смерці.

З 29 красавіка 1984 года гарадскі пасёлак[5], з 1999 — горад.

Насельніцтва

правіць
  • XX стагоддзе: 1995 — 10,7 тыс. чал.[5]
  • XXI стагоддзе: 2000 — 13,2 тыс. чал.; 2006 — 12,1 тыс. чал.; 2010 — 12,7 тыс. чал.; 2014 — 13 826 чал.[6]; 2015 — 14 223 чал.[7]; 2016 — 15 198 чал.[8]; 2017 — 15 922 чал.[4]

Эканоміка

правіць

Прадпрыемствы: рамонтна-механічныя, завод жалезабетонных маставых канструкцый, Мінская нафтабаза, база «Белаграсэрвіс», ААТ «Агракамбінат Дзяржынскі» (бройлерная птушкафабрыка), ЗАТ «Штадлер-Мінск» (выраб электрацягнікоў), ЗТАА «Унамедыкал» (медыцынскія інструменты), завод вымяральных прыбораў «Энергамера», ЗП «Эвіпак Індастрыз» (выраб стрэтч-плёнкі) і інш.

Культура

правіць

У горадзе чатыры дашкольныя ўстановы, якія наведваюць каля 500 дзяцей, Фаніпальская музычная школа — 218 навучэнцаў па спецыяльнасцях: фартэпіяна, баян, акардэон, цымбалы, скрыпка, віяланчэль, клас духавых інструментаў. У фаніпальскай гімназіі і сярэдняй школе больш за 2000 навучэнцаў у звычайных, профільных, гімназічных і ліцэйскіх класах. Ёсць гарадская бібліятэка — 2115 чытачоў, з іх 895 навучэнцы. Царква (2005).

Славутасці

правіць
 
Спаса-Узнясенская царква.

Зноскі

правіць
  1. GeoNames — 2005. Праверана 9 ліпеня 2017.
  2. Численность населения на 1 января 2024 г. и среднегодовая численность населения за 2023 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типаБелстат, 2024.
  3. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
  4. а б Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2017 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2016 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (29 сакавіка 2017). Праверана 3 красавіка 2017.
  5. а б Беларусь 1995.
  6. Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2014 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2013 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (1 красавіка 2014). Праверана 3 красавіка 2017.
  7. Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2015 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2014 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (31 сакавіка 2015). Праверана 3 красавіка 2017.
  8. Колькасць насельніцтва на 1 студзеня 2016 г. і сярэднегадавая колькасць насельніцтва за 2015 год па Рэспубліцы Беларусь у разрэзе абласцей, раёнаў, гарадоў і пасёлкаў гарадскога тыпу (руск.). Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь (30 сакавіка 2016). Праверана 3 красавіка 2017.

Літаратура

правіць

Спасылкі

правіць