Stadler Rail

швейцарскі вытворца цягнікоў

Stadler Rail (бел.: Штадлер Рэйл) — швейцарскі вытворца чыгуначнага рухомага саставу з упорам на рэгіянальныя цягнікі і трамваі. Ён таксама арыентаваны на нішавыя прадукты, з'яўляецца адным з апошніх еўрапейскіх вытворцаў рухомага саставу для зубчастай чыгункі. Штаб-кватэра Stadler Rail знаходзіцца ў Буснанге, Швейцарыя.

Stadler Rail AG
Тып Публічная
Заснаванне 1942
Заснавальнікі Эрнст Штадлер
Размяшчэнне Швейцарыя Буснанг, Швейцарыя
Ключавыя постаці Шпулер, Петэр (прэзідэнт), Бернстайнер, Маркус (CEO)
Галіна Машынабудаванне
Прадукцыя Чыгуначны транспарт
Абарот 3,6 млрд. швейцарскіх франкаў (2021)
Колькасць супрацоўнікаў 13,067 (2021)
Сайт stadlerrail.com

Холдынг складаецца з дзевяці даччыных кампаній у Алжыры, Германіі, Італіі, Нідэрландах, Аўстрыі, Польшчы, Швейцарыі, Іспаніі, Чэхіі, Венгрыі, Беларусі і Злучаных Штатах, а таксама будучых сумесных прадпрыемстваў з INKA ў Інданезіі і з Medha Servo Drives ў Індыі.

Гісторыя правіць

 
Завод Штадлер, Буснанг, Швейцарыя

Вытокі правіць

Stadler Rail бярэ свой пачатак з інжынернага бюро, створанага Эрнстам Штадлерам у 1942 годзе. Праз тры гады кампанія пачала вырабляць свае першыя лакаматывы, вырабляючы як электрычныя, так і дызельныя. На працягу большай часткі існавання Stadler Rail, яна дзейнічала як адносна невялікі сямейны бізнес, цалкам заснаваны ў Швейцарыі, які традыцыйна засяроджваўся на вырабе чыгуначных транспартных сродкаў для сваіх кліентаў. Кліенцкая база звычайна знаходзілася ў адносна нішавых рынках, такіх як вузкакалейныя і горныя чыгуначныя аператары, а не тыя, хто эксплуатуе звычайныя магістральныя чыгункі. Stadler Rail заставаўся адносна невялікім вытворцам рухомага саставу нават да 1990-х гадоў; да сярэдзіны 1990-х у Stadler, як паведамляецца, было толькі 100 супрацоўнікаў[1].

Пачатак пасажырскай вытворчасці і першыя поспехі правіць

 
Першае пакаленне Goldenpass Be 2/6 7003 Blonay ў Блоне

У 1984 годзе кампанія вырашыла ўпершыню пачаць вытворчасць пасажырскага рухомага саставу. У сярэдзіне-канцы 1990-х гадоў бізнес працягваў пашырацца за кошт запуску новых прадуктаў, а таксама набыцця двух іншых швейцарскіх заводаў, якія будавалі спецыялізаваныя чыгуначныя транспартныя сродкі для рэечных і вузкакалейных чыгунак. Менавіта ў апошнія гады 1990-х Stadler Rail перажыла значны ўздым у бізнэсе. Яе кліенцкая база працягвала пашырацца год за годам на працягу наступных двух дзесяцігоддзяў, яны сталі адной з самых хуткарослых і інавацыйных кампаній па вытворчасці цягнікоў, якія працуюць у Еўропе. Stadler Rail стала сур'ёзным канкурэнтам у некалькіх катэгорыях традыцыйным буйным кампаніям рухомага саставу, такім як Alstom, Bombardier і Siemens, і паспяхова атрымала некалькі буйных заказаў ад вядучых чыгуначных кампаній некалькіх краін[1].

 
Regio-Shuttle RS1

У 1999 годзе Stadler Rail атрымала 67% акцый у сумесным прадпрыемстве з Adtranz па вытворчасці рэйкавых аўтобусаў Regio-Shuttle RS1. Аднак пасля набыцця Adtranz кампаніяй Bombardier у 2000 годзе рэгулятары Еўрапейскага Саюза настойвалі на адмове ад рэгіянальных і трамвайных ліній. Як следства, у 2001 годзе Stadler Rail атрымала 100% уласнасці на фабрыку Pankow у Берліне, стаўшы яе першай вытворчай базай у Германіі. Вытворчасць RS1 працягвалася, стаўшы вядучым рэйкавым аўтобусам на рынку краіны[1].

 
ЭПр-007, сямейства FLIRT, Беларусь, Гомельская вобласць

Мабыць, самым паспяховым прадуктам кампаніі стала сямейства FLIRT (Fast Light Innovative Regional Train), асартымент уключае вельмі разнастайныя канфігурацыі для задавальнення розных патрэбаў, ад невялікіх рэгіянальных адзінак да раскошных міжгародніх цягнікоў, а таксама версіі шырокай каляіны для Фінляндыі і постсавецкай прасторы. У 2004 годзе кампанія Stadler Rail паставіла першы цягнік Швейцарскай федэральнай чыгунцы. Да 2019 года аператары ў 16 краінах Еўропы, ЗША, Алжыра і Азербайджана заказалі больш за 1400 FLIRT[1].

Пашырэнне кампаніі, новыя рынкі правіць

 
Цягнік ЭПм у Гомелі. прадстаўнік падсямейства FLIRT G

Каб спрыяць пашырэнню спісу заказаў і пашырэнню кліенцкай базы, кампанія хутка пашырыла свае вытворчыя магчымасці. Каб абслугоўваць усходнееўрапейскі рынак, на працягу 2005 года ў Венгрыі быў пабудаваны новы зборачны завод, а ў наступным годзе было завершана будаўніцтва яшчэ аднаго ў Польшчы. Праз шэсць гадоў у Беларусі была створана трэцяя вытворчасць. Па паведамленнях, да канца 2019 года ў фірме працавала больш за 7000 супрацоўнікаў у розных месцах, у 20 краінах. Штогод фірма камплектуе сотні чыгуначных транспартных сродкаў, у тым ліку трамваяў, лакаматываў і турыстычных вагонаў. У дадатак да вытворчых намаганняў, значны бізнес атрымліваецца ад кантрактных праграм тэхнічнага абслугоўвання і рэканструкцыі, якія Stadler Rail забяспечвае аператарам па ўсёй Еўропе, ЗША, Блізкім Усходзе і ў рэгіёнах Паўночнай Афрыкі[1].

Кампанія таксама вырасла за кошт шматлікіх набыткаў, у тым ліку швейцарскай кампаніі Winpro AG, якая базуецца ў Вінтэртуры ў 2005 годзе, Voith Rail Services з Нідэрландаў у 2013 годзе і Vossloh Rail Vehicles з Валенсіі ў 2015 годзе. Яны былі інтэграваныя ў больш шырокую арганізацыю Stadler Rail, пашырая спектру прапанаваных тавараў і паслуг[1].

На працягу многіх гадоў Пітэр Шпулер займаў пасаду галоўнага выканаўчага дырэктара (CEO) кампаніі, а таксама валодаў буйной доляй у бізнэсе. На думку Пітэра Джэнелтэна, выканаўчага віцэ-прэзідэнта Stadler Rail па маркетынгу і продажах, адносна кампактная структура бізнесу дазваляе вельмі хутка прымаць рашэнні і скарачаць час выхаду прадукту на рынак, што, у сваю чаргу, было важным пунктам продажу для яго кліентаў. Перыядычнае выданне чыгуначнай галіны «Rail Magazine» сцвярджае, што кампанія Stadler Rail атрымала вялікую карысць ад незадаволенасці кліентаў дамінуючымі канкурэнтамі на рынку, асабліва ў пытаннях дастаўкі і сертыфікацыі[1].

 
Stadler KISS ES2-020 на станцыі ў Баку.

У 2014 годзе Stadler Rail абвясціла аб стварэнні сумеснага прадпрыемства з азербайджанскай кампаніяй International Railway Distribution LLC для вытворчасці рухомага саставу ў краіне[2]. За месяц да гэтага Stadler атрымаў кантракт на 120 мільёнаў швейцарскіх франкаў на вытворчасць 30 спальных вагонаў і вагонаў-рэстаранаў. Рухомы склад, першапачаткова прызначаны для Расіі, таксама перапраўся ў Азербайджан і суседнюю Грузію[1].

 
British Rail Class 777

Stadler Rail традыцыйна пазбягала сур'ёзных кантактаў з брытанскай чыгункай, што, па яе сцвярджэнні, было звязана з неспрыяльнай складанасцю нарматыўна-прававой базы. Аднак у 2017 годзе кіраўніцтва вырашыла распачаць рашучы рывок у Брытанію, як для набыцця долі рынку сярод чыгуначных аператараў, так і для стварэння новых вытворчых і сэрвісных магутнасцяў. Кампанія хутка атрымала заказ на 610 мільёнаў фунтаў стэрлінгаў ад Abellio Greater Anglia для свайго сямейства FLIRT, у выніку чаго ў Буснанге было пабудавана 378 саставаў, якія адпавядаюць брытанскім абмежаванням. Далейшыя заказы на брытанскім рынку ўключалі заказ для метрапалітэна Глазга на 17 цягнікоў падземкі, якія працуюць з дапамогай аўтаматызаванай сістэмы без кіроўцы. Яшчэ адзін буйны заказ паступіў ад Merseytravel на выраб электрацягнікоў пад заказ.

У красавіку 2019 года Stadler Rail быў каціраваны на SIX Swiss Exchange, у выніку чаго доля Шпулера у кампаніі скарацілася да 40%[3]. Да лістынга Шпулер валодаў 80% акцыянернага капіталу кампаніі, у той час як RAG Stiftung валодала яшчэ 10% ключавых супрацоўнікаў, а астатнія 10% былі падзелены паміж некалькімі высокапастаўленымі супрацоўнікамі фірмы[4].

Ціск у сувязі з прысутнасцю ў Беларусі правіць

 
Stadler M110/M111 на станцыі Вакзальная, Мінск

Кампанія Stadler мае вялікую вытворчую базу ў Фаніпалі, Беларусь. Пасля спрэчных прэзідэнцкіх выбараў 2020 года ў Беларусі і расійскага ўварвання ва Украіну ў 2022 годзе кампанія апынулася пад ціскам з мэтай скараціць прысутнасць ў гэтых краінах. У чэрвені 2022 года электронныя дэталі, якія выкарыстоўваюцца для зборкі чыгуначнага абсталявання, больш не пастаўляюцца ў Фаніпаль з-за міжнародных санкцый супраць Беларусі пасля вымушанага перанакіравання рэйса Ryanair 4978. У адказ Stadler перавёз абсталяванне і персанал у Польшчу, Швейцарыю і ЗША для кампенсацыі страт. Савет дырэктараў вырашыў захаваць сайт і падкрэсліў, што кампанія павінна прытрымлівацца наднацыянальных рашэнняў міжнародных арганізацый, такіх як АЭСР, ААН і ЕС, але іх абавязкі накіраваны на людзей, якія працуюць на месцы, заявіўшы, што Stadler "служыць грамадскасці, а не дыктатарам"[5][6].

Вытворчасць правіць

Поўная арыгінальная назва Філіял Лакалізацыя Год
запуска.
Дзейнасць
гандлёвая праектовая вытворчая сэрвісная
Stadler Bussnang AG Швейцарыя   Буснанг 1962 Так Так Так Не
Stadler Altenrhein AG Швейцарыя   Альтэнрайн 1997 Не Так Так Не
IBS-Zentrum Erlen Швейцарыя   Эрлен 2010 Не Не Тэсты і запуск Не
Stadler Pankow GmbH Германія   Берлін 2000 Так Так Так Так
  Фельтен 2002 Не Не Так Так
Stadler Reinickendorf GmbH Германія   Берлін 2011 Не Не Так Не
Stadler Winterthur AG Кампаненты   Вінтэртур 2005 Не Так Так Не
Stadler Stahlguss AG Кампаненты   Біль 2004 Не Не Так Не
Stadler Polska Sp. z o.o. Цэнтальная Еўропа   Седльцы 2007 Не Не Так Так
Stadler Praha, s.r.o. Цэнтральная Еўропа   Прага 2009 Не Так Не Не
CJSC Stadler Minsk Цэнтральная Еўропа   Фаніпаль 2013 Не Не Так Не
Stadler Ungarn Kft. Цэнтральная Еўропа   Будапешт 2005 Так Не Не Не
Stadler Pusztaszabolcs Сэрвіс   Пустасабольч 2007 Не Не Не Так
Stadler Szolnok Vasúti Járműgyártó Kft. Кампаненты і Сэрвіс   Сольнак 2009 Не Не Так Так
Stadler Algérie Eurl Сэрвіс   Алжыр 2008 Не Не Не Так
Stadler Rail Service Italy Сэрвіс   Мерана Не Не Не Так
Stadler Linz Сэрвіс   Лінц 2011 Не Не Не Так
Stadler Netherlands B.V. Сэрвіс   Твелло
  Венло
  Леўвардэн
  Ньівегейн
2013 Не Не Не Так
Stadler Australia Швейцарыя   Сідней 2015 Так Не Канчатковая зборка (план.) Не
Stadler Rail Valencia S.A.U. Іспанія   Валенсія 2016 Не Так Так Не
Stadler US Inc. Швейцарыя   Солт-Лэйк-Сіці 2016 Не Не Канчатковая Зборка Не

Штадлер Мінск правіць

У 2007 годзе Stadler пачалі супрацоўніцтва з беларускім прадпрыемствам «Белкамунмаш». У 2012 годзе ў Мінску была створана сумеснае прадпрыемства «Штадлер» і «Белкамунмаша». Кампанія прызначана перш за ўсё для палягчэння экспансіі на рынкі краін былога СССР[7][8]. Завод у Фаніпалі, з 2013 года выпускае прадукцыю для ўсходніх рынкаў. Размяшчэнне фабрыкі ва Усходняй Еўропе спрыяла пастаўкам[9]. Рэзідэнт свабоднай эканамічнай зоны «Мінск»[10].

 
БКМ-Stadler 853 Мяцелiца

Прадукцыя правіць

Мадэлі Stadler, выпушчаная колькасць дадзена станам на 7 студзеня 2016
Цягнік Гады вытворчасці Колькасць
KISS з 2011 216
FLIRT з 2004 1128
WINK
GTW з 1996 600
Regio-Shuttle RS1 з 1996 497
EC250 з 2014 29
SPATZ
Variobahn 407
Tango 159
METRO

Stadler таксама выпускае шэраг індывідуальных заказаў для канкрэтных кліентаў, у некаторых выпадках уключаючыя элементы іх стандартных дызайнаў. Напрыклад:

Галерэя правіць

Зноскі