Янка Золак

Янка Золак, сапраўднае Антон Міхайлавіч Даніловіч (1 (14) лістапада 1912, в. Лучнікі, Слуцкі павет, цяпер у Слуцкім раёне, Мінская вобласць — 20 снежня 2000, Мілтаўн, штат Нью-Джэрсі) — беларускі паэт, журналіст, выдавец, грамадскі дзеяч.

Янка Золак
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Антось Вірок, Антось Пясняр, А. Здрок, З. Ажына, К. Асцюк, В, Асцюк, К. Аса, М. Залескі, Н. Авадзень, П. Міранюк, П. Мурашка, Парыцкі, Яз. Дольны, Я. Цікаўны
Дата нараджэння	1 (14) лістапада 1912
Месца нараджэння	Лучнікі, Слуцкі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	30 снежня 2000(2000-12-30) (88 гадоў)
Месца смерці	Мілтаўн[d], акруга Мідлсекс, Нью-Джэрсі, ЗША
Пахаванне	Беларускія могілкі ў Саўт-Рыверы
Грамадзянства	СССР  ЗША
Альма-матар	Менскі беларускі педагагічны тэхнікум
Месца працы	Беларуская думка (ЗША)
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт
Мова твораў	беларуская
Дэбют	«На былым балоце» // «Вясна», 1930
Грамадская дзейнасць
Член у	Беларускі кангрэсавы камітэт Амерыкі

Біяграфія

Брат (па маці) Алеся Змагара. Скончыў Мінскі педагагічны тэхнікум (1935). Належаў да творчай арганізацыі «Маладняк», пад час нямецкай акупацыі жыў на Случчыне, працаваў у «Газеце Случчыны». З лета 1944 г. — у эміграцыі. У Заходняй Германіі заснаваў саматужнае выдавецтва «Ніва». У 1950 г. пераехаў у ЗША, пасяліўся ў Нью-Джэрсі. быў прыхільнікам Беларускай Цэнтральнай Рады. Заснаваў Беларускае культурна-мастацкае і навуковае таварыства. Адзін з заснавальнікаў і ў 1960—1983 гадах галоўны рэдактар часопіса «Беларуская думка». Выдавец беларускай літаратуры і насценных беларускіх календароў, уладальнік выдавецтва «Адгук» у Саўт-Рыверы. Удзельнік кангрэсаў беларусаў Амерыкі, адзін з кіраўнікоў БККА.

Творчасць

Пачынаў сваю паэтычную дзейнасць на радзіме. У Амерыцы ім напісана вялікая колькасць вершаў, якія можна аб’яднаць у некалькі цыклаў: духоўнае жыццё паэта і атмасфера, якая яго акаляла; роздум над пражытым і перажытым; гісторыя, родная мова, Бацькаўшчына; асэнсаванне пабачанага на Беларусі пасля прыезду на Радзіму праз паўвека. Некалькі разоў напачатку 1990-х прыязджаў на Беларусь, тут у 1996 выйшаў яго паэтычны зборнік «Вятрыска з радзімай краіны».

Акрамя вершаў пісаў апавяданні, аповесці «Бывай, незваротная» і «Т. Д. Ч.», для дзяцей напісаў казку «Бабок». Найбольш значнымі ў мастацкіх адносінах былі аповесці «Віталія», «Ціхі стаў». У 1979—1981 гг. выйшлі два тамы яго «Твораў».

Аўтар успамінаў «Мая сустрэча з Якубам Коласам у 30-я гады», крытычных артыкулаў пра творчасць Масея Сяднёва, Міхася Кавыля, Уладзіміра Клішэвіча, даследавання «На 500-годдзе з дня нараджэння Міколы Гусоўскага» і інш.

Зборнікі

• «За чужы грэх» (1958)
• «Агонь душы» (1979)

Літаратура

• Золак Янка. Вятрыска з радзімай краіны: Зб. выбр. тв. / Уклад. і прадм. Л. Пранчак.. — Мн.: БелАДІ, 1988. — 312 с. — ISBN 985-6319-01-3.
• Савік Л. С. Пакліканыя: Літ. бел. замежжа / Л.. — Мн.: Тэхналогія, 2001. — 479 с. — ISBN 985-458-037-7.
• Юрэвіч, Л. Шматгалосы эпісталярыум : гісторыя людзей і ідэй на эміграцыі ў ліставанні / Прадм. і рэд. Н. Гардзіенка. — Мінск: Кнігазбор, 2012. — 660 с. — (Бібліятэка Бацькаўшчыны ; кн. 20). — ISBN 978-985-7007-43-1.
• Савік Л. С. Зо́лак Янка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — С. 104. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).