Яраслаў Часлававіч Раманчук
Ярасла́ў Часла́вавіч Раманчу́к (нар. 10 студзеня 1966, Сапоцкін, Гродзенскі раён, Гродзенская вобласць, Беларусь) — беларускі эканаміст, аўтар кніг па эканоміцы і рэформах у краінах постсавецкай прасторы, кіраўнік эканамічных рэформ Офіса простых рашэнняў і вынікаў (Кіеў), прэзідэнт Навукова-даследчага цэнтра Мізэса (Мінск), заснавальнік беларускай школы ліберальнага ўстойлівага развіцця. Кансультант па эканоміцы бізнесу, улады і НДА ва Украіне.
Яраслаў Часлававіч Раманчук | |
---|---|
| |
Дата нараджэння | 10 студзеня 1966 (58 гадоў) |
Месца нараджэння | |
Грамадзянства | |
Адукацыя | |
Навуковая ступень | кандыдат эканамічных навук |
Веравызнанне | каталіцтва |
Партыя | |
Род дзейнасці | эканаміст, журналіст, палітык |
Спецыялізуецца па рэформах эканомікі на постсацыялістычнай прасторы. Лаўрэат міжнародных прэмій за кнігі аб феномене эканамічнага цуду і сістэмных рынкавых рэформаў для пераходных краін. Аўтар звыш 6500 публікацый на эканамічную тэму ў розных друкаваных і электронных выданнях Беларусі, Расіі, Украіны, ЗША, Польшчы ды іншых краін. Аўтар 13 кніг па эканоміцы, рэформах, транзіце ад дзяржплана да свабоднага рынку.
Быў кандыдатам у прэзідэнты Беларусі на выбарах 2010 года[1][2]. Паводле афіцыйных звестак заняў 3-е месца.
У 2021 годзе вымушаны пакінуць Беларусь і з таго часу стала пражывае і працуе ва Украіне.
Біяграфія
правіцьСкончыў Мінскі дзяржаўны лінгвістычны ўніверсітэт, аспірантуру Рэспубліканскага інстытута вышэйшай школы пры Беларускім дзяржаўным універсітэце, кафедра эканамічных вучэнняў.
Акрамя базавай адукацыі ў лістападзе-снежні 1995 года скончыў Інстытут эканамічнага развіцця Міжнароднага банка рэканструкцыі і развіцця (г. Мінск, Беларусь) па спецыялізацыі мікра- і макраэканоміка.
У перыяд з 1998 года па 2003 год навучаўся ў наступных установах: Універсітэт штата Каларада (ЗША), Універсітэт штата Вермонт (ЗША), Універсітэт Брыціш Каламбія (Канада), Універсітэт Каліфорніі ў Лос-Анджэлес (ЗША), Bentley College (Бостан, ЗША). У 2002 годзе стажыраваўся ў ЗША па тэме «Глабалізацыя і сусветны гандаль. Роля СГА» і ў Школе Сусветнага банка па пенсійнай рэформе (Польшча). У ліпені 2005 года скончыў Першы Міжнародны летні інстытут дзяржаўнага кіравання Сусветнага банка (Латвія).
Свабодна валодае беларускай, польскай, англійскай і рускай мовамі, а таксама украінскай і французскай мовамі.
Працоўную дзейнасць пачаў з выкладчыка. Працаваў галоўным спецыялістам Камісіі па эканамічнай палітыцы і рэформам Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь 13-га склікання.
Студзень 1997 — май 2002 гг. — эканамічны аглядальнік, затым намеснік галоўнага рэдактара, выканаўчы дырэктар штотыднёвіка «Белорусская газета».
З лютага 2002 года прэзідэнт «Навукова-даследчага цэнтра Мізэса».
З 1997 года па снежань 2005 года вядучы эксперт Аналітычнага цэнтра «Стратэгія», а з 2006 года па 2021 год яго выканаўчы дырэктар.
Пасля таго як 14 ліпеня 2021 года ў Беларусі прайшлі масавыя ператрусы ў праваабарончых і іншых грамадскіх арганізацыях, ён пакінуў краіну[3] і пераехаў ва Украіну.
З жніўня 2021 года кіраўнік эканамічных рэформаў Офіса простых рашэнняў і вынікаў (Кіеў, Украіна).
Жанаты, мае 2-х сыноў.
Эканамічная дзейнасць
правіцьВядомы прадстаўнік і папулярызатар аўстрыйскай эканамічнай школы на постсавецкай прасторы. Эксперт па праблемах сістэмных сацыяльна-эканамічных трансфармацый. Эксперт па праблемах еўрапейскай інтэграцыі і супрацоўніцтва краін на постсацыялістычнай прасторы. Аўтар канцэпцыі інтэграцыі Беларусі ў ЕС. Аўтар Антыкарупцыйнай праграмы Беларусі і іншых канцэптуальных дакументаў. Аўтар эканамічнай часткі праекта Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь «Як абараніць чалавека ад дзяржавы».
Ва Украіне прадставіў эканамічныя праграмы «Украіна — новы Захад. Эканоміка $ 500 мільярдаў для 50 млн украінцаў да 2030 года» і «Эканоміка ваеннага часу. Што рабіць».
У студзені 2009 года працаваў у складзе міжведамаснай рабочай групы пры Савеце міністраў Рэспублікі Беларусь для выпрацоўкі плана дзеянняў па развіццю краінавага маркетынгу Рэспублікі Беларусь.[4]
У красавіку 2009 года кніга Раманчука «У пошуках эканамічнага цуду. Урокі для Беларусі» атрымала Гран-пры міжнароднай прэміі імя сэра Энтані Фішэра ад Фонду эканамічных даследаванняў Атлас у катэгорыі «Маладыя інстытуты».
Быў старшынёй Рабочай групы па выпрацоўцы Нацыянальнай платформы бізнесу Беларусі ў 2006—2019 гадах[5]. За гэты час было распрацавана і прынята 13 дакументаў. Аўтар альтэрнатыўнага законапраекта аб бюджэце, падатковай сістэме, канцэпцыі пенсіённай і адміністрацыйнай рэформы, альтэрнатыўнага законапраекта аб прыватызацыі, а таксама рэформы сістэмы аховы здароўя.
У кастрычніку 2016 — лютым 2018 года член Рабочай групы ўрада па выпрацоўцы Стратэгіі развіцця прадпрымальніцтва, членам прэзідэнцкага Савета па развіццю прадпрымальніцтва Беларусі і членам Рабочай групы ўрада па рэфармаванні падатковай сістэмы.
У 2014—2019 гадах — кансультант бізнес-супольнасцей Туніса, Алжыра, Узбекістана, Азербайджана, Прыднястроўя па рэформе дзелавога клімату.
Член Міжнароднага таварыства індывідуальных свабод , лаўрэат штогадовай узнагароды Свабоды ISIL 2003 года, Лаўрэат прэмій Фонду эканамічных даследаванняў Атлас (2006—2007), лаўрэат прэміі імя сэра Энтані Фішэра ў 2006 годзе і прэміі Тэмплтана ў 2007 годзе за кнігі «Беларусь: дарога ў будучыню» і «Бізнес Беларусі: у крузе першым». Першы беларус — удзельнік міжнароднай асацыяцыі Таварыства «Мон Пелерын». Узнагароджаны прэміяй «Найлепшы адвакат свабоды ва Украіне ў 2021 годзе», якая прысуджаецца Ayn Rand Center in Ukraine[6]. 24 лютага 2022 года павінен быў выступаць перад украінскімі палітыкамі і экспертамі і прэзентаваць уласную эканамічную праграму «Украіна — новы Захад. Эканоміка $500 мільярдаў для 50 млн украінцаў да 2030 года». Аднак праз распачатае ўварванне Расіі ва Украіну прадстаўленне праграмы было адкладзена на нявызначаны час.
У сакавіку 2022 года прадставіў украінцам эканамічную праграму «Эканоміка ваеннага часу. Што рабіць»[7].
У маі 2023 года ва Украіне выйшла новая кніга Яраслава Раманчука «Новы Захад. Украінская мара».[8][9] У ёй прадстаўлена пакрокавая праграма па эканамічных зменах, якія неабходныя Украіне, каб стаць паспяховай і багатай краінай. Кніга выдана пры падтрымцы заснавальнікаў кампаніі «Нова Пошта» Вячаслава Клімава і Уладзіміра Паперашнюка.
Палітычная дзейнасць
правіцьЗ красавіка 2000 года — намеснік старшыні Аб’яднанай грамадзянскай партыі (Беларусь). Абавязкі: міжнародныя адносіны, выпрацоўка эканамічных праграм і законапраектаў, а таксама стратэгіі развіцця краіны. Аўтар альтэрнатыўнага законапраекта аб бюджэце, падатковай сістэмы, канцэпцыі пенсіённай, адміністрацыйнай рэформы, альтэрнатыўнага законапраекта аб прыватызацыі, ваеннай рэформе, а таксама рэформе сістэмы аховы здароўя.
Быў вылучаны кандыдатам у дэпутаты Палаты прадстаўнікоў па спісе Аб’яднаных дэмакратычных сіл на выбарах, якія адбыліся 28 верасня 2008 года, выбары прайграў. Паводле экзіт-полу, праведзенага незалежнымі сацыёлагамі, ён набраў каля 65 % галасоў, але ўлады сфальсіфікавалі вынікі.
Адзін з распрацоўнікаў Антыкрызіснай платформы Аб’яднаных дэмакратычных сіл у Рэспубліцы Беларусь.
31 траўня 2010 года ад імя Аб’яднанай грамадзянскай партыі быў вылучаны кандыдатам у прэзідэнты Беларусі на выбары 2010 года. Як кандыдат у прэзідэнты прэзентаваў праграму «Мільён новых працоўных месцаў для Беларусі»[10]. Рэйтынг Раманчука па сацыялагічных даследаваннях з чэрвеня па лістапад складаў ад 1,0 да 8,2 %. Падчас афіцыйнага экзіт-полу рэйтынг Раманчука складаў 3,36 працэнты. Паводле афіцыйна заяўленых вынікаў выбараў прэзідэнта Раманчук набраў 1,98 працэнты галасоў выбаршчыкаў.
17 красавіка 2011 года выйшаў з Аб’яднанай грамадзянскай партыі[11] і завяршыў палітычную дзейнасць.
Кнігі
правіць- Аўтар кніг
- «Беларусь: выбар эканамічнай будучыні» (1999);
- «Лібералізм. Ідэалогія шчаслівага чалавека» (2007);
- «У пошуках эканамічнага цуду» (2008);
- «Лібералізм. Ідэалогія шчаслівага чалавека» (2010, 2-е Выданне ва Украіне);
- «Антыкрызісны план для Беларусі» (2011);
- «Тэорыя і практыка правалаў дзяржавы. У новай палітычнай эканоміі» (2014);
- «Новы Захад. Украінская мара» (2023).
- Суаўтар
- «Нацыянальныя інтарэсы Рэспублікі Беларусь» (1998);
- «Беларусь: дарога ў будучыню. Кніга для парламента» (ліпень 2005);
- «Эканамічная канстытуцыя Рэспублікі Беларусь» (2007);
- «Беларусь на разломе» (2008);
- «Беларусь: транзітная зона. Кніга для парламента» (2009);
- «Лібертарыянства : даступна і проста» (2009);
- «Беларусь 20/20. У лабірынце эканамічнай ідэнтычнасці» (2011).
Інфармацыйная дзейнасць
правіць- Актуальныя
- https://www.facebook.com/Jaroslav.Romanchuk[12] — персанальная старонка ў Фэйсбуку (на пачатак 2023 г. — 20 тысяч падпісчыкаў).
- https://t.me/Jaroslav_Romanchuk[13] — персанальны канал у Тэлеграме.
- Эканоміка разумнага сэнсу з Яраславам Раманчуком[14] — персанальны Youtube-канал (на пачатак 2023 г. — 20,8 тысяч падпісчыкаў).
- Яраслаў Раманчук Libertarian Site[15] — плэйліст на Youtube-канале Libertarian .
- Эканамічная матрыца RE:THINK[16] — цыкл лекцый па базавых пытаннях і тэорыям эканомікі на Youtube канале.
- Ранейшыя
- https://vk.com/romanchuk_jaroslav — 13400 сяброў і падпісчыкаў, http://ok.ru/jaroslavromanchuk/statuses — 8500 сяброў і падпісчыкаў.
- Youtube канал «Народная эканоміка» на OGP TV (105000 падпісчыкаў).
- Інтэрнет радыё https://primus.by/.
Сталы госць вядучых медыя і каналаў у сацыяльных сетках Украіны, Беларусі, ЗША, Польшчы і іншых краін Еўрасаюза.
Узнагароды і прэміі
правіць- Гран-пры міжнароднай прэміі імя сэра Энтані Фішэра за кнігу «Беларусь: дарога ў будучыню» (2006) і за кнігу «У пошуках эканамічнага цуду. Урокі для Беларусі» (2009).
- Пераможца Templeton Awards 2006 і 2007 гадоў.
- Лаўрэат узнагароды «Лепшы адвакат свабоды ва Украіне ў 2021 годзе» ад Ayn Rand Center in Ukraine.
Крыніцы
правіць- ↑ АГП: кандыдат у прэзідэнты — Раманчук, кандыдат у прэм’еры — Лябедзька
- ↑ Лябедзька і Раманчук ідуць на выбары ў зьвязцы
- ↑ https://politring.com/country/43670-belarus-pokinul-ekonomist-yaroslav-romanchuk.html
- ↑ https://www.delfi.lt/ru/abroad/belorussia/yaromanchuk-pokinul-rabochuyu-gruppu-pravitelstva.d?id=20397453
- ↑ https://rce.by/npbb.php
- ↑ https://www.aynrandcenterukraine.org/
- ↑ https://censor.net/ru/blogs/3323755/ekonomika_voennogo_vremeni_chto_delat_chast_1
- ↑ https://www.new-west.in.ua/
- ↑ https://mybook.biz.ua/politika-955/novyy-zapad-ukrainskaya-mechta/
- ↑ https://www.dw.com/ru/у-белорусской-безработицы-сотни-лиц/a-5659146
- ↑ https://nashaniva.com/?c=ar&i=60460
- ↑ https://www.facebook.com/Jaroslav.Romanchuk
- ↑ https://t.me/Jaroslav_Romanchuk
- ↑ https://www.youtube.com/channel/UCYwPszCuq-_zLncNvyxG9mA
- ↑ https://www.youtube.com/playlist?list=PLMcaxs4S-dGlqOx4ZQIOJxGTBWlk-HXov
- ↑ https://www.youtube.com/playlist?list=PLrM_HsgzkHhGRBuHrT0HIwluBCDYreeGD
Спасылкі
правіць- «Навукова-дасьледчы цэнтар Мізеса» (руск.)
- TUTэйшыя. Ярослав Романчук: Будь я минчанином, экономистом не стал бы Архівавана 3 ліпеня 2008. (руск.)