Іван Лук’янавіч Саланевіч
Іва́н Лук’я́навіч Салане́віч (1 (14) лістапада 1891, сяло Руднікі, Пружанскі павет, Гродзенская губерня — 27 красавіка 1953, Мантэвідэа, Уругвай) — расійскі публіцыст, мысляр, журналіст і грамадскі дзеяч.
| Іван Лук’янавіч Саланевіч | |
|---|---|
| руск.: Ива́н Лукья́нович Солоне́вич | |
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | 1 (13) лістапада 1891 ці 26 лістапада 1891[1] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 24 красавіка 1953[1] (61 год) |
| Месца смерці | |
| Пахаванне | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Лук'ян Міхайлавіч Саланевіч |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | публіцыст, журналіст, паэт-адвакат, пісьменнік, выдавец |
| Мова твораў | руская |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Біяграфія
правіцьНарадзіўся ў сям’і настаўніка Лук’яна Міхайлавіча Саланевіча і Юліі Вікенцьеўны з Ярушкевічаў, беларус паводле паходжання. Абодва дзяды былі святарамі. Вучыўся ў Гродзенскай і Віленскай гімназіях (да 1912 года). Падчас вучобы Іван выступаў з публіцыстычнымі артыкуламі ў газеце «Северо-Западная жизнь». Пры гэтым, як успамінаў сам Саланевіч, даводзілася некалькі разоў адстойваць з рэвальверам у руках сваю друкарню ад яўрэйскіх рэвалюцыянераў[3].
Пасля заканчэння гімназіі паступіў на юрыдычны факультэт Петраградскага ўніверсітэта, пасля заканчэння якога (1916) працаваў журналістам. Падчас грамадзянскай вайны ваяваў у Белай арміі. Быў асуджаны да смерці ў Адэскім УК (1920), але вызвалены таварышамі, якія знішчылі, да таго ж, усе дакументы. Пакінуць Расію ў 1920-х гадах не змог праз захворванне на тыф (па іншай версіі праз хваробу сына). Жыў у Маскве, працаваў журналістам.
Займаўся цяжкай атлетыкай. На лютаўскім Усерасійскім чэмпіянаце 1914 года ў Рызе, заявіўся ў цяжкай вазе (звыш 82,5 кг) пры ўласнай вазе 81 кг, заняў другое месца — 437,2 кг у пяцібор’і[4]. Пазней стаў прафесійным барцом і цяжкаатлетам.
У 1933 года пры спробе ўцёкаў з СССР арыштаваны разам з братам (таксама спартсменам) і сынам. Усе трое былі асуджаны на 8 гадоў і адпраўленыя ў лагеры ў Карэлію на Салаўкі, адкуль неўзабаве здолелі збегчы ў Фінляндыю.
З Фінляндыі Саланевіч пераязджае ў Балгарыю, дзе выдае газету «Голос России» (1936—1938) і выступае з артыкуламі, якія выклікалі вялікі рэзананс у колах рускіх эмігрантаў. У 1936 годзе выходзіць кніга «Расія ў канцлагеры», якая атрымала вялікую вядомасць і была адразу перавыдадзена на шэрагу еўрапейскіх моў. У 1938 годзе на Саланевіча здзейснены замах, загінула яго жонка, Тамара Уладзіміраўна.
Пасля замаху Іван Лук’янавіч пераязджае ў Германію, дзе працягвае публіцыстычную і пісьменніцкую дзейнасць (тут ён піша кнігі «Дыктатура сволачы», «Дыктатура імпатэнтаў», «Вялікая фальшыўка Лютага», «Дыктатура пласта», «Белая імперыя»), выдае газеты «Наша газета» (1938—1940), «Радзіма» (1940).
На пачатку Вялікай Айчыннай вайны адмаўляецца выступіць у падтрымку Гітлера, за што некалькі разоў арыштаваны, а затым сасланы ў Тэмпельбург. У 1948 годзе пераязджае ў Аргенціну, дзе засноўвае газету «Наша страна» (выдаецца дасюль[5]), стварае Народна-Манархічны рух (дзейнічае дасюль[6]). У Аргенціне выдае кнігі «Народная Манархія» (асноўная праца яго жыцця, найбольш вядомы твор), «Дыктатура імпатэнтаў», «Дыктатура пласта», «Раман у Палацы Працы», «Гаспадары», «Што кажа Іван Саланевіч пра Цара і манархію, пра бальшавізм, пра рускую эміграцыю, пра „Штабс-капітанскі“ (Народна-Манархічным) Рух», «Вялікая фальшыўка Лютага» і іншыя артыкулы. Акрамя таго, выдаў працы сваіх аднадумцаў — Башылава, М. Спасоўскага, Н. Патоцкага, М. Зазыкіна, Б. Шыраева, Н. Былова і іншых.
У канцы жыцця пераязджае ва Уругвай. Памёр 27 красавіка 1953 года ў Мантэвідэа пасля аперацыі рака страўніка. Пахаваны ў Мантэвідэа на Англійскіх могілках.
Цытата
правіць«Ніякія меркі, рэцэпты, праграмы і ідэалогіі, запазычаныя адкуль бы то ні было звонку, — непрыдатныя для рускай дзяржаўнасці, рускай нацыянальнасці, рускай культуры… Палітычнай арганізацыяй Рускага народа на яго нізах было самакіраванне, а палітычнай арганізацыяй народа ў яго цэлым было Самадзяржаўе… Цар ёсць, найперш, грамадская раўнавага. Пры парушэнні гэтай раўнавагі прамыслоўцы створаць плутакратыю, ваенныя — мілітарызм, духоўныя — клерыкалізм, а інтэлігенцыя — які-небудзь „ізм“, які толькі будзе ў кніжнай модзе ў дадзены гістарычны момант». — (Саланевіч І. Л. Народная манархія)
Асноўныя працы
правіць- Солоневич И. Л. Народная монархия. — М.: Феникс, 1991
- Солоневич И. Л. Россия, революция и еврейство
- Солоневич И. Л. Россия в концлагере ISBN 5-9650-0031-6 ISBN 978-5-9650-0031-9
- Солоневич И. Л. Великая фальшивка февраля
- Солоневич И. Л. Белая Империя, статьи 1936—1940. — Москва, 1997. ISBN 5-89097-005-4
- Солоневич И. Л. Диктатура импотентов. социализм, его пророчества и их реализация
- Солоневич И. Л. Диктатура сволочи
- Солоневич И. Л. Миф о Николае Втором Архівавана 27 верасня 2007.
- Солоневич И. Л. Самодержание, конституция и монархизм // «Наша страна», № 39, 1950 г.
- За тенью Распутина // Наша Газета, 1939
- Солоневич: ответ националистам Архівавана 3 студзеня 2011.
Зноскі
- ↑ а б СОЛОНЕВИЧ Иван Лукьянович // Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — С. 397–400. — ISBN 5-94848-307-X
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118748831 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
- ↑ http://www.russia-talk.com/sol-bio.htm
- ↑ «Цяжкая атлетыка. Даведнік» Аптэкар Міхась Лазаравіч М.: Физкультура и спорт, 1983.
- ↑ [1]
- ↑ https://web.archive.org/web/20030829110725/http://hronos.km.ru/biograf/bio_s/solonevich.html
Літаратура
правіць- Саланевіч Іван Лук’янавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 642—643. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Спасылкі
правіць- Сайт, посвящённый И. Л. Солоневичу
- Газета «Наша страна»
- Солоневич Иван Лукьянович // Большая энциклопедия русского народа
- Нил Никандров. Иван Солоневич возвращается с чужбины… // Латинская Америка. — № 2 за 1997 год. Архівавана 27 верасня 2007.
- Б. Смолин. Монархизм как любовь. Штрихи к портрету Ивана Солоневича
- Денис Драгунский. Джентльмен в ГУЛАГе // Новое время. 1999. № 37 (19 сентября). С. 30 — 32.
- Смолин М. Б. Русский народный империалист Архівавана 30 верасня 2007.
- Борис Солоневич. Молодёжь и ГПУ