Адам Станіслававіч Ржавускі
Адам Ваўжынец Станіслававіч Ржавускі (польск.: Adam Wawrzyniec Rzewuski; 10 жніўня 1760, Нясвіж — 12 студзеня 1825, Паграбішчы) — дзяржаўны дзеяч, дыпламат, паэт.
| Адам Станіслававіч Ржавускі | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Адам Эвальд Фёлькерзамб[d] | ||||||
| Пераемнік | Ігнацы Куранецкі[d] | ||||||
| Нараджэнне |
1760[1]
|
||||||
| Смерць |
1825[1][2][…] |
||||||
| Род | Жавускія | ||||||
| Бацька | Станіслаў Фердынанд Жавускі[3] | ||||||
| Маці | Кацярына Караліна з Радзівілаў[d][3] | ||||||
| Жонка | Юстына з Рдултоўскіх[d] | ||||||
| Дзеці | Караліна з Жавускіх[d], Генрык Жавускі, Адам Адамавіч Жавускі[d], Эвеліна Ганская і Паўліна з Жавускіх[d][3] | ||||||
| Дзейнасць | пісьменнік, паэт | ||||||
| Узнагароды |
  |
||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||||
Біяграфія правіць
Старэйшы сын харунжага вялікага літоўскага Станіслава Фердынанда Ржавускага, унук Вацлава Ржавускага, пляменнік гетмана польнага кароннага Севярына Ржавускага. Нарадзіўся 10 (21) жніўня 1760 года ў Нясвіжскім замку, радавым маёнтку свайго дзеда (па маці) Міхаіла Рыбанькі.
У 22 гады выступаў на Сойме i звярнуў на сябе ўвагу глыбокім веданнем спраў i красамоўствам. У 1788 годзе накіраваны пасланнікам Рэчы Паспалітай у Данію, дзе з поспехам выканаў сваю місію. Праз 2 гады за выдатную палітычную дзейнасць атрымаў званне сенатара i кашталяна віцебскага.
Пасля трох падзелаў Рэчы Паспалітай, калі значная яе частка далучана да Расійскай імперыі, Ржавускі ў чыне правадзейнага стацкага саветніка быў прызначаны старшынёй цывільнай палаты ў Брацлаўскай губерні. У 1808 годзе кіеўскае дваранства абрала яго сваім губернскім маршалкам, а ў наступным 19 лістапада 1817 года ён атрымаў права прысутнічаць у сенаце[4].
Перасяліўшыся ў Пецярбург, Ржавускі прымаў удзел у масонскім руху: быў вялікім намесным, майстрам вялікай ложы «Астрэі» i ложы «Белага арла».
Памёр у сваім маёнтку ў Паграбішчах на Валыні.
Творчасць правіць
Напісаў некалькі твораў палітычнага характару, якія засталіся пераважна ў рукапісах. 3 ix найбольш вядомыя «Запіска аб праўленні караля Станіслава Аўгуста», «Размовы пра царства мёртвых», «Заўвагі на польскія законы», папраўкі да твораў генерала Дзюмур’е «Аб канфедэрацыі ў Бары». Вядомы i як аўтар лірычных вершаў. Перакладаў элегіі i трагедыі Тыбула.
Сям’я правіць
У першым шлюбе з Юстынай з Рдултоўскіх меў дзяцей:
- Генрык (1791—1866), аўтар гістарычных раманаў на польскай мове.
- Караліна (1795—1885), гаспадыня вядомага адэскага салона, каханая Пушкіна і Міцкевіча, грамадзянская жонка генерала Віта.
- Адам (1801—1888), генерал-ад'ютант і генерал ад кавалерыі на рускай службе, бацька аферысткі Кацярыны Радзівіл.
- Эвеліна Канстанцыя Вікторыя (1803—1882), жонка французскага раманіста Бальзака.
- Аляксандра Аліна, жонка Аляксандра Манюшка, брата знакамітага кампазітара; жыла ў Варшаве.
- Паліна, жонка адэскага негацыянта Яна Рызніча (у першым шлюбе быў з Амаліяй Рызніч).
- Эрнэст (1812—1862), памешчык, з 1856 года насіў графскі тытул.
Зноскі
- ↑ а б Adam Wawrzyniec Rzewuski
- ↑ Dr. Constant v. Wurzbach Rzewuski, Adam Laurenz // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Т. 27. — S. 344.
- ↑ а б в Pas L. v. Genealogics — 2003.
- ↑ Мурзанов Н. А. Правительствующий сенат: Список сенаторов. — СПб., 1911. — С. 41.
Літаратура правіць
- Ржавускі Адам Станіслававіч // Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыкл. даведнік / Беларус. Энцыкл.; Гал. рэд. «Беларус. Энцыкл.»: Б. І. Сачанка (гал. рэд) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1995.
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Адам Станіслававіч Ржавускі
