Маскоўская дзяржава: Розніца паміж версіямі
крыніца — ru:Русское царство |
(Няма розніцы)
|
Версія ад 02:28, 29 жніўня 2014
Рускае царства (руск.: Русское царство)[2][3] або ў візантыйскім варыянце Расійскае царства (руск.: Российское царство)[4][5][6] — дзяржава, якая існавала ў перыяд паміж 1547 і 1721 гг.[7][8] Назва «Расійскае царства» была афіцыйнай[8] назвай Расіі ў гэты гістарычны перыяд. Таксама афіцыйнай была назва рсїѧ.
Гістарычная дзяржава | |||||
Рускае царства | |||||
---|---|---|---|---|---|
руск.: Русское царство | |||||
|
|||||
|
|||||
|
|||||
Сталіца |
Масква (1547—1712) Санкт-Пецярбург (1712—1721) |
||||
Мова(ы) | руская | ||||
Афіцыйная мова | царкоўнаславянская мова і руская | ||||
Рэлігія | праваслаўе | ||||
Грашовая адзінка | рубель[d] | ||||
Плошча |
у 1547 г. — 3 млн км² у канцы XVII стагоддзя — 14,5 млн км². |
||||
Насельніцтва |
у канцы XVI стагоддзя — 5 млн у 1640-я гг. — 7 млн у 1670-я гг. — 11 млн у 1719 годзе — 15 млн |
||||
Форма кіравання | Саслоўна-прадстаўнічая манархія | ||||
Дынастыя |
3 дынастыі (Рурыкавічы, Гадуновы, Раманавы) 1 кіраўнік па-за дынастыямі |
||||
Найбуйнейшыя гарады | Масква, Яраслаўль, Казань, Ноўгарад | ||||
Валюта | Рубель | ||||
Цар усяе Русі | |||||
• 1547—1584 | Іван IV Грозны (першы) | ||||
• 1682—1721 | Пётр I Вялікі (апошні, прыняў тытул імператара) | ||||
Пераемнасць | |||||
< Вялікае Княства Маскоўскае | |||||
Расійская імперыя > | |||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя Расіі | |
---|---|
| |
Усходнія славяне, русы | |
Старажытная Кіеўская дзяржава (IX—XII ст.) | |
Удзельная Русь (XII—XVI ст.) | |
Наўгародская дзяржава (1136—1478) | |
Уладзіміра-Суздальскае княства (1157—1389) | |
Маскоўскае княства (1263—1478) | |
Маскоўская дзяржава (1478—1721) | |
Расійская імперыя (1721—1917) | |
Расійская рэспубліка (1917) | |
Савецкая Расія (1917—1922) | |
СССР (1922—1991) | |
Расійская Федэрацыя (з 1991) | |
Назвы | Кіраўнікі | Храналогія | Экспансія Партал «Расія» |
У 1547 годзе вялікі князь маскоўскі Іван IV Грозны быў каранаваны царом і прыняў поўны тытул: «Вялікі цар, Божаю літасцю цар і вялікі князь усяе Русі, Уладзімірскі, Маскоўскі, Наўгародскі, Пскоўскі, Разанскі, Цвярскі, Югорскі, Пермскі, Вяцкі, Балгарскі і іншых»[9], пазней, з пашырэннем межаў Рускай дзяржавы, да тытула дадалося «цар Казанскі, цар Астраханскі, цар Сібірскі», «і ўсяе Паўночнай краіны валадар»[10].
Па тытулатуры Рускаму царству папярэднічала Вялікае Княства Маскоўскае, а яго пераемніцай стала Расійская імперыя[11][12][13]. У гістарыяграфіі таксама існуе традыцыя перыядызацыі рускай гісторыі, паводле якой прынята гаварыць пра ўзнікненне адзінай і незалежнай цэнтралізаванай Рускай дзяржавы ў эпоху кіравання Івана III Вялікага. Ідэя аб'яднання рускіх земляў (у тым ліку тых, што апынуліся пасля мангольскага нашэсця ў складзе Вялікага Княства Літоўскага і Польшчы) і аднаўлення Старажытнарускай дзяржавы прасочвалася на працягу ўсяго існавання Рускай дзяржавы і перадалася ў спадчыну Расійскай імперыяй[14][15].
Зноскі
- ↑ Современная реконструкция — по Белавенец П. И. Флаг Царя Московского, хранившийся в кафедральном соборе города Архангельска с 1693 года // Бюллетень Управления геральдики Государственной архивной службы Российской Федерации, октябрь 1993. — Вып. № 1. — С. 3.
- ↑ Костомаров Н. И., 2004, С. 340..
- ↑ Крымскае ханства — артыкул з Кругасвет
- ↑ Российский и русский // Справочно-информационный портал Грамота.ру − русский язык для всех (www.gramota.ru) (Праверана 15 студзеня 2014)
- ↑ Зимин А. А., Хорошкевич А. Л. Россия времени Ивана Грозного. — м: Наука, 1982.
- ↑ Перевезенцев, С. В. Смысл русской истории. — м: «Вече», 2004.
- ↑ «22 кастрычніка 1721 года ў Пецярбургу ў Троіцкам саборы цару Пятру I быў паднесены тытул „імператар“. Прынята лічыць, што менавіта ў гэты дзень Расійскае царства афіцыйна ператварыліся ў Расійскую імперыю і пачаўся адлік новага, імперскага перыяду ў гісторыі краіны» Гл.: Агеева О. Г. Титул императора Петра I и понятие «империя» в России в первой четверти XVIII в. // Межславянские взаимоотношения и связи. — М., 1999. — С. 5.
- ↑ а б Хорошкевич А. Л. 1993, C. 40..
- ↑ Хрестоматия по древней русской литературе / Сост. Н. К. Гудзий — м: Просвещение, 1973. — С. 296.
- ↑ Именной царский указ «О титулах царском и государевой печати», 1667. — цит. по Талина Г. В. Предисловие // Царская власть в XVII веке: титулование и положение // образовательный интернет-портал «Слово» (www.portal-slovo.ru) (Праверана 3 снежня 2013)
- ↑ Хорошкевич А. Л. 1993, Большой государственный герб Российской империи. Венцы и короны, скипетры и державы: «Смена внешних форм правления — сначала великое княжение, с 1547 года царство, с 1722 года империя — требовала и смены знаков власти, создания новых, переосмысления старых»..
- ↑ Культурология: Учебное пособие / Сост. и отв. ред. А. А. Радугин. — м: Центр, 2001. — 304 с. — ISBN 5-88860-046-6 — Гл. 2. — § 1.: «С 1547 года, с венчания Ивана IV на царство, Русь стала называться Россией. Официальное название страны — Российское государство, Россия».
- ↑ Перевезенцев С., д.и.н. Первый царь // Сайт Всеукраинского общественного объединения «Единое Отечество» (www.otechestvo.org.ua), 31.1.07.: «16 января 1547 года великий князь Иван IV Васильевич принял царский титул, а Московское великое княжество превратилось в Российское царство».
- ↑ Флоря Б. Н. Русское государство и его западные соседи (1655-1661 гг.). — М: Индрик, 2010. — С. 10. — ISBN 978-5-91674-082-0.
- ↑ Пашуто В. Т., Флоря Б. Н., Хорошкевич А. Л. 1982.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Маскоўская дзяржава