Троіцкі касцёл (Відзы)

Троіцкі касцёл, Касцёл Нараджэння Найсвяцейшай Багародзіцы — каталіцкі храм у гарадскім пасёлку Відзы, Віцебская вобласць, Беларусь. Адносіцца да Відзскага дэканата Віцебскай дыяцэзіі. Помнік архітэктуры ў стылі неаготыкі. Будаваўся ў 1909—1914 гадах. Уключаны ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь (код 213Г000180).

Касцёл
Троіцкі касцёл
Троіцкі касцёл
55°23′40″ пн. ш. 26°37′38″ у. д.
Краіна	Беларусь
Гарадскі пасёлак	Відзы
Канфесія	Рымска-Каталіцкая Царква
Епархія	Віцебская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	неаготыка
Архітэктар	Вацлаў Міхневіч
Будаўніцтва	1909—1914 гады
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000180
Стан	дзейнічае
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гістарычна вядомы пад імем «Троіцкі». Пад гэтым імем ён згадваецца ў Дзяржаўным спісе каштоўнасцяў і шэрагу іншых крыніц. Аднак у сувязі з тым, што ў цяперашні час у храме паводзіць службы парафія Нараджэння Найсвяцейшай Багародзіцы, у шэрагу крыніц храм таксама згадваецца пад імем «храм Нараджэння Найсвяцейшай Панны Марыі»

Касцёл з'яўляецца адным з самых высокіх на Беларусі (вышыня яго шпіляў 59 метраў).

Гісторыя

Троіцкі касцёл у 1914—1918

Неўзабаве пасля ўзвядзення Троіцкага касцёла пачалася Першая сусветная вайна. Восенню 1915 г. да Відзаў наблізілася лінія фронту, якая заставалася тут да лютага 1918 г. Будынак храма моцна пацярпеў ад прыцэльнага агню расійскай артылерыі. Вежы яго выкарыстоўваліся ў якасці назіральнага пункту, для ўстаноўкі кулямётаў, размяшчэння снайпераў. Пасля вайны храм адрамантавалі і ў памяць аб ваенных падзеях дзе-нідзе ў сцены ўмуравалі снарадныя галоўкі.

Відзаўскі касцёл атрымаў пашкоджанні і ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Ваенныя раны бачны ў многіх месцах храма.

Архітэктура

Манументальных форм будынак узведзены ў цэнтры гарадскога пасёлка. Архітэктар — Вацлаў Міхневіч.

Храм будаваўся на працягу 1909—1914 гг. Мае прыгожы падмурак, выкладзены з часанага каменю. Гэта трохнефавая двухвежавая базіліка. Вялікае ўражанне пакідаюць дзве шмат'ярусныя ступеньчатыя вежы вельмі прыгожых прапорцый завершаныя вострымі васьміграннымі шатрамі. Паміж вежамі знаходзіцца трохвугольны франтон, завершаны высокімі зубцамі. На галоўным фасадзе вылучаецца перспектыўны партал з вімпергам. Над ім — велізарнае акно-ружа, пераплёт якога выкладзены з фігурнай цэглы.

Храм мае трансэпт аднолькавай вышыні з цэнтральным нефам, тарцы якога ўпрыгожаны зубцамі. Алтарная частка завершана гранёнай апсідай, з больш нізкімі, таксама гранёнымі, сакрысціямі. На тарцы цэнтральнага нефа маецца невялічкая вежачка-сігнатурка са звонам. Ступеньчатыя контрфорсы шматлікія вежачкі-пінаклі, вялізныя аконныя праемы з востраканцовымі завяршэннямі, зубцы, вострыя шатры — усё гэта надае будынку лёгкасць, узнёсласць, падкрэслівае яго вертыкальную выцягнутасць. У інтэр'еры храма нефы падзелены радамі калон складанага профілю. Скляпенні бакавых нефаў крыжовыя. Цэнтральны неф мае драўляную плоскую балечную столь.

Першапачатковае аздабленне храма і арган не захаваліся.

Побач з касцёлам захавалася двухпавярховая плябанія з цэглы, дзе зараз размяшчаецца бальніца.

• Галерэя
• 
  Троіцкі касцёл
• 
  Касцёл, фасад
• 
  Касцёл, завяршэнне вежы
• 
  Касцёл, шчыт

Літаратура

• Касцёл Прасвятой Тройцы // Кулагін, А. М. Каталіцкія храмы на Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін; мастак І. І. Бокі. — Мн., 2000. — С. 24-25.
• Троіцкі касцёл // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Віцебская вобласць / рэдкал. С. В. Марцэлеў [і інш.]. — Мн., 1985. — С. 143.
• Шыдлоўскі, К. С. Троіцкі касцёл у Відзах / К. С. Шыдлоўскі // Архітэктурная спадчына Браслаўшчыны : гістарычна-архітэктурны нарыс. — Мн., 1996. — С. 58 — 60.

Спасылкі

• Троіцкі касцёл (Відзы) на сайце Catholic.by (бел.)
• Троіцкі касцёл (Відзы) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
• Троіцкі касцёл (Відзы) на сайце Radzima.org
• Троіцкі касцёл (Відзы) на сайце «Архіварта»