Дом Полякаў
Дом По́лякаў — помнік грамадзянскай архітэктуры эклектычнага кірунку ў Мінску. Месціцца па адрасе вуліца Мяснікова, 76. Помнік грамадзянскай архітэктуры эклектычнага кірунку. Гісторыка-культурная каштоўнасць рэгіянальнага значэння.
| даходны дом | |
| Дом Полякаў | |
|---|---|
 | |
| 53°53′40,20″ пн. ш. 27°32′28,70″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Горад | Мінск |
| Архітэктурны стыль | эклектычны кірунак |
| Дата пабудовы | 1903 год |
| Статус |
 Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000143 |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя правіць
.jpg)
.jpg)
Будынак збудаваны ў 1903 годзе на тагачаснай Новамаскоўскай вуліцы (цяпер Мяснікова) як даходны дом. Уласнасць Веніяміна і Перлы Полякаў, а неўзабаве дом перайшоў ва ўласнасць Яўрэйскага цэнтральнага дабрачыннага таварыства[1]. З 1904 годзе ў будынку месціцца 7-е жаночае вучылішча (двухкласнае з трэцім рукадзельным класам) і 5-е аднакласнае прыходскае вучылішча. Пазней у ім месцілася 3-е жаночае габрэйскае вучылішча[2].
Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі да 1939 года ў доме жыў беларускі пісьменнік Янка Маўр. Пісьменніку з сям’ёй належалі тры пакоі з агульнай кухняй на трэцім мансардным паверсе. На першым і другім паверсе месцілася сярэдняя школа № 31[3].
.jpg)
Пасля Другой сусветнай вайны будынак перапланіраваны пад жылы дом, у ім жылі супрацоўнікі Інстытута замежных моў[2].
У 1990 годзе пачалася рэстаўрацыя будынка, якая скончылася ў 1998 годзе, былі прыбудаваныя 2 паверхі[2]. Падчас рамонту з дома знялі гістарычную ляпніну, што выклікала вялікі скандал. Зрабілі новую ляпніну, але няякасна, яна не адпавядала праекту цалкам. Яе наляпілі на фасад проста на фарбу, без адмысловых мацаванняў — анкераў. З тых часоў ляпны дэкор быў пашкоджаны ў часе замацавання падсвятлення на будынак. Праржавеў і дэкаратыўны цыбулепадобны элемент пад балконам[4].
Увесну 2019 года камісія, якая абследавала галоўны фасад, выявіла праблему з ляпным дэкорам і вырашыла часова прыпыніць капітальны рамонт галоўнага фасада. Ляпны дэкор будзе амаль цалкам заменены, для чаго «Белрэстаўрацыя» зняла злепкі. Новая ляпніна будзе наноў мацавацца на будынак на спецыяльныя растворы і анкеры. Акрамя таго будзе выканана тое, што не было выканана паводле праекта 1990-х гадоў[4].
Архітэктура правіць
Першапачаткова двухпавярховы, а цяпер чатырохпавярховы прамавугольны ў плане будынак накрыты двухсхільным дахам. Кампазіцыя галоўнага фасада сіметрычная. Яго цэнтральная частка вылучалася мезанінам з лучковым атыкавым франтонам, трайным акном і балконам з ажурнай агароджай чыгуннага ліцця. Фасады члянёны двума карнізнымі паясамі і плоскімі пілястрамі з іанічнымі капітэлямі. Вокны першага паверха прамавугольныя, другога — паўцыркульныя, аздобленыя ліштвамі. На другім паверсе сіметрычна размешчаны 2 невялікія балконы[5].
Зноскі
- ↑ НГАБ, Апісанне нерухомай маёмасці Мінска 1910
- ↑ а б в Мясникова улица (руск.). minsk-old-new.com. Архівавана з першакрыніцы 21 красавіка 2017. Праверана 21 красавіка 2017.
- ↑ Алена Зуева. Мясникова, 76. Квартира Янки Мавра с красивым балконом и две трагедии из-за любви (руск.). tut.by (27 верасня 2017). Архівавана з першакрыніцы 27 чэрвеня 2018. Праверана 27 чэрвеня 2018.
- ↑ а б С дома на Мясникова сняли всю лепнину и декор «самого красивого балкона», но все обещают вернуть Архівавана 9 чэрвеня 2020.
- ↑ 245. Забудова вуліцы Мяснікова // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1988. — Мінск. — 333 с.: іл. — ISBN 5-85700-006-8.
Літаратура правіць
- Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь: [Даведнік] / Склад. В. Я. Абламскі, І. М. Чарняўскі, Ю. А. Барысюк. — Мн.: БЕЛТА, 2009. — 684 с. — ISBN 978-985-6828-35-8.
- 245. Забудова вуліцы Мяснікова // Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1988. — Мінск. — 333 с.: іл. — ISBN 5-85700-006-8. С. 166
- Леанід Маракоў. Галоўная вуліца Мінска. 1880-1940 гг. Кніга I.. — Мінск: Мастацкая літаратура, 2012. — 260 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-02-1426-3.
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Дом Полякаў
