Дом спецыялістаў (Мінск)
Дом спецыялістаў — колішні жылы дом, які размяшчаўся на рагу вул. Савецкай (№. 148; цяпер праспект Незалежнасці) і вул. Даўгабродскай (№ 19; цяпер вул. Казлова).
Славутасць | |
Дом спецыялістаў | |
---|---|
| |
53°54′39″ пн. ш. 27°34′44″ у. д.HGЯO | |
Краіна | |
Месцазнаходжанне | |
Архітэктурны стыль | канструктывізм[d] |
Архітэктар | Наталля Мікалаеўна Макляцова |
Дата пабудовы | 1934 год |
Гісторыя
правіцьПабудаваны ў 1934 годзе па праекце архітэктара Н. Макляцовай[1]. Прызначалася для спецыялістаў шматлікіх прамысловых прадпрыемстваў, якія выраслі ў Менску ў час першых пяцігодак сацыялістычнага будаўніцтва. Па планах архітэктараў вакол дома мусіў вырасці цэлы раён пышных жылых будынкаў для працоўнай эліты Савецкай Беларусі[2]. У доме атрымалі кватэры паэты Міхась Клімковіч, Змітрок Бядуля, Андрэй Александровіч, Ізі Харык, матэматыкі Уладзімір Дыдырка (№ 19), Цэлясцін Бурстын (№ 43), журналісты Сцяпан Макарэвіч (№ 64), Давыд Рубінштэйн (№ 64), гісторыкі Стасіс і Кацярына Матулайцісы (№ 41), вучоны ў галіне педагогікі Павел Панкевіч (№ 3), глебазнавец Якаў Афанасьеў (№ 78), дзяржслужбовец Ісак Фрыдман (№ 57), выкладчык Міхаіл Кармін (№ 72). эканаміст Самуіл Слонім (№ 44), геолаг Аляксандр Крукоўскі (№ 2).
Паводле Леаніда Маракова, даследчыка рэпрэсій савецкіх уладаў на Беларусі, жыхары амаль усіх 100 кватэр дома былі рэпрэсаваныя[3].
Планы па будаўніцтве раёна парушыла Вялікая Айчынная вайна, дом спецыялістаў згарэў у чэрвені 1941 года. Абгарэлыя руіны знеслі немцы пасля ўзяцця горада. Пасля вайны на месцы дома спецыялістаў з’явіўся новы жылы дом[2].
Архітэктура
правіцьСіметрычны са складанай канфігурацыяй плана секцыйны будынак быў заснаваны на спалучэнні розных па вышыні аб’ёмаў: цэнтральнага 6 павярховага, адсунутага ў глыбіню за чырвоную лінію забудовы, і 4-павярховых бакавых крылаў, якія ўтваралі курданёр. Па восі будынка на вышыні 1—2-га паверхаў знаходзіўся скразны парадны праём у двор. Выразнасць фасадаў дасягалася вертыкальным зашкленнем лесвічных клетак на вышыню будынка, рытмічнай групоўкай квадратных акон, балконаў[1].
Дом складаўся з вуглавых і радавых секцый, створаных паводле індывідуальнага праекта: на лесвічную пляцоўку выходзілі 2 кватэры, у якіх пакоі былі звязаны паміж сабой шырокім калідорам і мелі ўбудаванае абсталяванне. На 1-м паверсе размяшчаліся магазін, дзіцячыя сад і яслі[1].
-
У забудове вуліцы. 1937
-
1935
-
1937
-
1930-я
Зноскі
- ↑ а б в А. А. Воінаў. Мінскі жылы дом спецыялістаў // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — ISBN 5-85700-078-5.
- ↑ а б Семь несохранившихся межвоенных зданий Минска Архівавана 18 ліпеня 2020.
- ↑ Маракоў: Мінск — горад без пераемнасці (Інтервью Нашай ніве)
Літаратура
правіць- А. А. Воінаў. Мінскі жылы дом спецыялістаў // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — ISBN 5-85700-078-5.