Дональд Францішак Туск (польск.: Donald Franciszek Tusk; нар. 22 красавіка 1957, Гданьск) — польскі дзяржаўны дзеяч, прэм’ер-міністр Польшчы (2007—2014 і з 2023).

Дональд Туск
Donald Tusk
Сцяг2-і Старшыня Еўрапейскага савета
1 снежня 2014 — 30 лістапада 2019
Папярэднік Херман ван Рампёй
Пераемнік Шарль Мішэль
Сцяг14-ы Прэм’ер-міністр Польшчы
24 лістапада 2007 — 22 верасня 2014
Папярэднік Яраслаў Качыньскі
Пераемнік Эва Копач
Нараджэнне 22 красавіка 1957(1957-04-22) (66 гадоў)
Імя пры нараджэнні польск.: Donald Franciszek Tusk
Бацька Дональд Туск[d]
Маці Эва Туск[d]
Жонка Малгажата Туск
Дзеці сын: Міхаіл
дачка: Катажына
Нацыянальнасць Кашуб
Веравызнанне Каталіцызм
Партыя Грамадзянская платформа
Член у
Адукацыя
Прафесія Гісторык
Дзейнасць палітык, гісторык, удзельнік міжнароднага форуму, кіраўнік урада
Аўтограф Выява аўтографа
Узнагароды
Вялікі крыж ордэна «Сонца Перу»
Вялікі крыж ордэна «Сонца Перу»
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нарадзіўся ў Гданьску, скончыў гістарычны факультэт Гданьскага ўніверсітэта. У 1990-я быў удзельнікам партыі Ліберальна-дэмакратычны кангрэс. У 1997 быў абраны ў Сейм. З 2001 Туск займае пасаду лідара партыі «Грамадзянская платформа» як адзін з яе заснавальнікаў. У 2005 удзельнічаў у прэзідэнцкіх выбарах. Перамог у першым туры з 36,3 % галасоў[3], аднак у другім туры саступіў Леху Качыньскаму, які атрымаў 54,04 % галасоў[4].

16 лістапада 2007 пасля перамогі яго партыі на парламенцкіх выбарах стаў прэм’ер-міністрам Польшчы[5]. Пакінуў пасаду да 22 верасня 2014 года.

30 жніўня 2014 Дональд Туск абраны прэзідэнтам Рады ЕС[6][7].

11 снежня 2023 года ізноў абраны прэм’ер-міністрам Польшчы.

Дональд Туск і Беларусь правіць

Дональд Туск наведваў Беларусь 1 жніўня 2005 года, калі выконваў функцыі віцэ-маршалка польскага Сейма. Візіт быў звязаны з канфліктам вакол Саюза палякаў на Беларусі, дзе ў 2005 годзе здарыўся раскол. Туск прыехаў падтрымаць тую частку арганізацыі, якая згуртавалася вакол новаабранай старшыні Анжалікі Борыс[8][9]. Папярэдні кіраўнік Саюза Тадэвуш Кручкоўскі, які падтрымліваў лаяльную да беларускіх уладаў частку Саюза, крытычна паставіўся да прыезду Дональда Туска ў Гродна.

Тады ж было зроблена фота, на якім быццам бы гродзенскія палякі стаяць перад Тускам на каленях. Фота з 2015 года пачала выкарыстоўваць у сваіх патрэбах расійская прапаганда, выдаючы гродзенцаў за украінцаў. Насамрэч, гродзенская польская меншасць не станавілася на калені перад Тускам. Сталыя жанчыны маліліся на каленях каля сядзібы Саюзу палякаў, якую заняў АМАП, а Дональд Туск проста прайшоў побач, патрапіўшы ў аб'ектывы фатографаў[10].

У 2007 годзе Дональд Туск зноў хацеў прыехаць у Беларусь, але яго машыну не прапусцілі праз мяжу. КДБ Беларусі зрабіў тады заяву, што Туск ведаў аб сваім статусе нон-грата, але наўмысна пайшоў на скандал, каб павысіць папулярнасць сваёй партыі перад выбарамі[11].

Аднас на часы першага прэм'ерства Туска выпаў таксама перыяд адлігі ў адносінах Захаду з Беларуссю. У 2009 годзе стартавала ініцыятыва Усходняе партнёрства, у склад удзельнікаў якой ўвайшла і Беларусь. Аднак канфлікт вакол Саюза палякаў на Беларусі, які не спыніўся, і парушэнні правоў чалавека ў час прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі ў 2010 годзе, сталі прычынай рэзкай крытыкі беларускага рэжыму з боку Туска.

У 2020 годзе Дональд Туск адкрыта падтрымаў пратэсты ў Беларусі і прапанаваў высунуць Святлану Ціханоўскую і Сяргея Ціханоўскага на Нобелеўскую прэмію міру[12].

Зноскі правіць

  1. Catalog of the German National Library Праверана 18 лютага 2024.
  2. https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/13703 Праверана 1 сакавіка 2024.
  3. Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2005 — Wyniki pierwszej tury (польск.). pkw.gov.pl. Праверана 8 лістапада 2014.
  4. Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2005 — Wyniki ponownego głosowania (польск.). pkw.gov.pl. Праверана 8 лістапада 2014.
  5. Cahoon, Ben. Poland (англ.). worldstatesmen.org. Праверана 8 лістапада 2014.
  6. Дональд Туск абраны старшынёй Еўрапейскай Рады . charter97.org (30 жніўня 2014). Праверана 8 лістапада 2014.
  7. Председателем Евросовета избран премьер-министр Польши Дональд Туск (руск.). ITAR-TASS (30 жніўня 2014). Праверана 8 лістапада 2014.
  8. S.A, Wirtualna Polska Media. Tusk w Grodnie: Polska z wami! (польск.). wiadomosci.wp.pl (1 жніўня 2005). Праверана 10 лютага 2024.
  9. Новік, Ірына. Анжаліка Борыс: "Я дамаўляюся на парытэтах. Інакш - не саступлю" . Hrodna.life (25 верасня 2019). Праверана 10 лютага 2024.
  10. Гродзенкі сталі на калені перад Тускам? Гісторыя аднаго фота і двух фэйкаў . Hrodna.life (18 снежня 2023). Праверана 10 лютага 2024.
  11. Туск і гродзенцы на каленях: расійская прапаганда выкарыстоўвае ФОТА 18-гадовай даўніны, каб абразіць Украіну . Наша Ніва. Праверана 10 лютага 2024.
  12. MOST. Что Туск говорил о Беларуси и что в Беларуси говорили о нём . MOST Media (12 снежня 2023). Праверана 10 лютага 2024.

Спасылкі правіць

 
У Вікіцытатніку ёсць старонка па тэме Дональд Туск