Дрыгавічы

Дрыгавічы́ (гістар. другувіты, драгувіты) — усходнеславянскае этнапалітычнае аб'яднанне (саюз плямёнаў).

Рассяленне славянскіх супольнасцей у IX ст.

Лічыцца, што дрыгавічы мелі паўднёвае ці, магчыма, заходняе паходжанне. Магчыма, з'яўляюцца нашчадкамі насельніцтва зарубінецкай культуры. Першая згадка дрыгавічоў у летапісах змешчана ў недатаванай частцы «Аповесці мінулых гадоў», якая паведамляе пра рассяленне славян на Усходне-Еўрапейскай раўніне пасля іх прышэсця з Дуная:

а друзии седоша межю Припетью и Двыиною и нарекошася дреговичи

У VI—VII стст. дрыгавічы масава рухаліся з поўдня на поўнач, асноўная іх частка асела на землях між Зах. Дзвіной на поўначы і балоцістымі прасторамі на поўдзень ад Прыпяці на поўдні; між левым берагам Дняпра на поўнач ад упадзення ў яго Прыпяці на ўсходзе і ўмоўнай лініяй у былых Бельскім і Беластоцкім паветах на У ад мазавецкага г. Візна на захадзе. На сваіх паўночнай і заходняй межах заселеныя імі землі ўзаемна перамешваліся з землямі крывічоў.

Паводле займаных рачных сістэм, адрозніваюцца дрыгавічы прыпяцкія, бярэзіна-друцкія, нёманскія, дзвінскія.

Паводле гістарычных дакументаў, у Македоніі (у вакол. г. Салуна), у Фракіі (на р. Драгавіц, між Салунам і Вярэяй), жылі другавіты (магчыма, частка дрыгавічоў), таксама і на землях палабскіх славян.

Дрыгавічы, відаць, досыць рана мелі князёў (македонскія дрыгавічы — 685). На беларускіх землях мелі ўласнае дзяржаўнае ўтварэнне не пазней за X ст.; на гэтай аснове склалася Тураўскае княства. Таксама да дрыгавіцкіх належалі Гарадзенская і Берасцейская землі; ужо ў XI-XII стст. раёны Берасця і Горадна адзначаліся суцэльна ўсходнеславянскім насельніцтвам.

Да ліку дрыгавіцкіх гарадоў, згодна з летапісамі, належалі Тураў, Слуцк і Клецк. Верагодна, такімі былі таксама Мазыр, Брагін (Брягин), Рэчыца, Рагачоў, магчыма, г. Дубровіца ў сучаснай Ровенскай вобласці.

Дрыгавічы з'яўляюцца адной з асноўных крыніц утварэння беларускай народнасці (Гл. таксама: крывічы, радзімічы, балты).

Гл. таксама

• Славяне
• Вялікае перасяленне народаў
• Славянская каланізацыя Беларусі

Літаратура

• Ермаловіч М. Старажытная Беларусь: Полацкі і новагародскі перыяды. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1990. — ISBN 5-340-00614-X.
• Гринблат М. Я. Белорусы. Очерки происхождения и этнической истории (руск.). — Мн.: Наука и техника, 1968. — 288 с.
• Іоў А. В. Дрыгавічы́ // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 287. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

Спасылкі

• Ян Станкевіч. «Беларускія плямёны. Дрыгавічы.»