Карл XIV Юхан
Жан Батыст Жуль Бернадот (фр.: Jean-Baptiste Jules Bernadotte, пасля Карл XIV Юхан, шведск.: Karl XIV Johan; 26 студзеня 1763, По, Гасконь, Францыя — 8 сакавіка 1844, Стакгольм) — маршал Францыі (1804), удзельнік рэвалюцыйных і напалеонаўскіх войн, князь Понтэ-Корве (з 1806), пасля кароль Швецыі і Нарвегіі (з 1818), заснавальнік дынастыі Бернадотаў.
| Карл XIV Юхан | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Karl XIV Johan | |||||||
 | |||||||
 | |||||||
|
|||||||
| Каранацыя | 11 мая 1818 | ||||||
| Папярэднік | Карл XIII | ||||||
| Пераемнік | Оскар I | ||||||
|
|||||||
| Каранацыя | 7 верасня 1818 | ||||||
| Папярэднік | Карл II | ||||||
| Пераемнік | Оскар I | ||||||
| Нараджэнне |
26 студзеня 1763[1][2][…] |
||||||
| Смерць |
8 сакавіка 1844[1][5][…] (81 год) |
||||||
| Месца пахавання | |||||||
| Род | дынастыя Бернадотаў | ||||||
| Імя пры нараджэнні | Жан Батыст Жуль Бернадот | ||||||
| Бацька | Жан Анры Бернадот[d][1] або Карл XIII | ||||||
| Маці | Жанна дэ Сен-Венсан[d][1] | ||||||
| Жонка | Дэзірэ Клары[1][7] | ||||||
| Дзеці | Оскар I | ||||||
| Грамадзянства | |||||||
| Веравызнанне | лютэранства і каталіцтва | ||||||
| Член у | |||||||
| Дзейнасць | манарх, ваенны, палітык | ||||||
| Аўтограф |
 |
||||||
| Манаграма |
 |
||||||
| Род войскаў | French Armed Forces[d] | ||||||
| Званне | Маршал Імперыі[d] | ||||||
| Бітвы | |||||||
| Узнагароды | |||||||
 Карл XIV Юхан на Вікісховішчы | |||||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Шведскі прастолПравіць
Гуманны абыходжанне яго з палоннымі шведамі, захопленымі ў Траве, зрабіла імя Бернадота настолькі папулярным у Швецыі, што дзяржаўны савет, сазваны шведскім каралём Карлам XIII для абрання яму пераемніка, аднагалосна вырашыў прапанаваць карону Бернадоту, калі той прыме лютэранства. За рашэннем таксама стаяла імкненне савета дагадзіць Напалеону. Бернадот пагадзіўся, і ў 1810 г. ён быў звольнены Напалеонам са службы.
21 жніўня 1810 года рыксдаг абраў Бернадота кронпрынцам Швецыі, 20 кастрычніка Бернадот прыняў лютэранства, 31 кастрычніка Бернадот быў прадстаўлены сходу дзяржаўных чыноў у Стакгольме, а 5 лістапада ўсыноўлены каралём. З гэтага часу Бернадот стаў рэгентам, а фактычна — кіраўніком Швецыі, на прастол якой афіцыйна ўступіў толькі ў 1818 г. пад імем Карла XIV Юхана. Такім чынам, ён стаў заснавальнікам дынастыі Бернадотаў у Швецыі. У 1812 г. Бернадот парваў адносіны з Францыяй і заключыў саюз з Расіяй. У 1813—1814 гг. на чале шведскіх войскаў ваяваў супраць сваіх суайчыннікаў на боку шостай антынапалеонаўскай кааліцыі.
Памёр Жан-Батыст Бернадот 8 сакавіка 1844 года. Пры падрыхтоўцы да бальзамавання на яго руцэ выявілі татуіроўку на французскай мове: «Смерць каралям!»[8].
Гл. таксамаПравіць
Зноскі
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Karl XIV Johan — 1917.
- ↑ Charles XIV John // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ 3,0 3,1 Carl Xiv Johan Oppr. Jean-Baptiste Bernadotte // Norsk biografisk leksikon — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502 Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #118560174 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.
- ↑ Hovförsamlingens kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/0007/F I/1 (1766-1853), bildid: C0054458_00283
- ↑ Olsson M. Riddarholmskyrkan - inventories and graves — 1937. — С. 459. Праверана 21 лютага 2019.
- ↑ (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
- ↑ Тарле Е. В., «Нашествие Наполеона на Россию», Гл. 1.7
ЛітаратураПравіць
- Карл XIV Иоанн // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) — СПб., 1890—1907.
СпасылкіПравіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Карл XIV Юхан
| Папярэднік: Карл XIII |
Кароль Швецыі 1818—1844 |
Пераемнік: Оскар I |