Каспар Цецішоўскі
Ка́спар Казі́меж Цецішо́ўскі (польск.: Kasper Kazimierz Cieciszowski; 1745, Азораў, цяпер Мазавецкае ваяводства, Польшча — 28 красавіка 1831, Луцк, цяпер Украіна) — магілёўскі архібіскуп і мітрапаліт усіх рымска-каталіцкіх касцёлаў у Расійскай імперыі.
| Каспар Цецішоўскі | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
![Калюмна[d]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Herb_Pierzchala.png) Калюмна[d] | |||||||
|
|||||||
| Дыяцэзія | Луцкая дыяцэзія[d] | ||||||
| Папярэднік | Адам Нарушэвіч | ||||||
| Пераемнік | Міхал Піўніцкі[d] | ||||||
|
|||||||
| Дыяцэзія | Кіеўская дыяцэзія[d] | ||||||
| Папярэднік | Францішак Кандыд Асалінскі[d] | ||||||
|
|||||||
| Дыяцэзія | Q736786? | ||||||
|
|||||||
| Дыяцэзія | Магілёўская архідыяцэзія | ||||||
| Папярэднік | Станіслаў Іванавіч Богуш-Сестранцэвіч | ||||||
| Пераемнік | Ігнацы Паўлоўскі | ||||||
| Нараджэнне |
5 студзеня 1741 |
||||||
| Смерць |
28 красавіка 1831[1] (90 гадоў) |
||||||
| Месца пахавання | |||||||
| Род | Цецішоўскія[d] | ||||||
| Веравызнанне | Каталіцкая Царква[2] | ||||||
| Член у | |||||||
| Дзейнасць | каталіцкі святар, каталіцкі дыякан, каталіцкі біскуп | ||||||
| Узнагароды |
     |
||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||||
Біяграфія правіць
Са шляхецкага роду Цецішоўскіх герба «Пяжхала», сын Дамініка, падчашага літоўскага. У 1760 выехаў у Рым, дзе паступіў у Семінарыю Прапаганды з намерам пасвячэння місійнай працы на Усходзе. Святарскія свяченні атрымаў у 1764 з рук папы Клімента XIII. Яшчэ падчас навучання ў Рыме быў прызначаны варшаўскім канонікам. Пасля вяртання дадому стау тытулярным біскупам Тэвестэ, а таксама каад’ютарам «cum iure successionis» (з правам наступніцтва) кіеўскага біскупа Францішка Асалінскага. У 1780 стаў афіцыялам варшаўскім і мазавецкага княства («vicarius in spiritualibus et officialis Varsaviensis ac per Ducatum Masoviae generalis»). У 1781 стаў мехаўскімабатам і збучынскім пробашчам, але неўзабаве адмовіўся ад пасады.
Пасля смерці біскупа Ф. Асалінскага, як яго пераемнік, склаў перад каралём Станіславам Аўгустам сенатарскую прысягу і 16 ліпеня 1785 адбыўся ўрачысты інгрэс на жытомірскую кафедру. Меў прыкры канфлікт з Гугам Калантаем, які дамогся прызначэння даходаў мехоўскага абацтва на карысць Кракаўскага Універсітэта. Абараняючы свае правы, біскуп Цецішоўскі атрымаў як кампенсацыю 25.000 злотых. У 1785 заснаваў жытомірскую семінарыю, склаў яе статут. Ягоным сакратаром быў Ян Павел Вароніч. У 1787 спрыяў спыненню яўрэйскіх пагромаў у Бярдзічаве. За ўдзел у працы ваеннага дэпартамента быў узнагароджаны Ордэнам белага арла. Падчас пасяджэння Вялікага Сойму бараніў правы Касцёлу. У 1792 дамогся прызначэння грошаў на будаўніцтва новых 24 касцёлаў на Кіеўшчыне і Брацлаўшчыне. Шчыра падтрымліваў Канстытуцыю 3 мая, у якой бачыў галоўную магчымасць адраджэння краіны. 10 мая 1791 выдаў пастырскі ліст, у якім наказаў адпраўляць у сваёй дыяцэзіі малітвы ў гонар новага закону.
У 1795 прызначаны Кацярынай II пінскім біскупам з рэзідэнцыяй у Жытоміры. У 1798 апостальскі нунцый Лаўрэн Літа скасаваў гэту дыяцэзію як некананічна ўтвораную і заснаваў Луцка-Жытомірскую, аб’яднаўшы дзве былыя дыяцэзіі — Луцкую і Кіеўскую. 26 верасня 1798 адбыўся інгрэс Цеціўоўскага на яе кафедру. Адразу ж Цецішоўскі пераехаў у Луцк. Спрыяў развіццю польскага школьніцтва на Валыні. 27 красавіка 1827 прызначаны магілёўскім архібіскупам. Тым не менш заставаўся ў Луцку. У апошнія гады жыцця страціў зрок і магчымасць хадзіць. У 1830 стаў ахвярай правакацыі, калі канонік скернявіцкі даў яму падпісаць даумент, які пасля стаў адозвай супраць паўстанцаў.
Зноскі
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 4 мая 2014.
- ↑ Catholic-Hierarchy.org — USA: 1990. Праверана 16 кастрычніка 2020.
Літаратура правіць
- Krzysztof Rafał Prokop, «Biskupi kijowscy obrządku łacińskiego XIV—XVIII w. Szkice biograficzne», Biały Dunajec — Ostróg 2003, s. 116—120.
- Bp Michał Godlewski, «Kacper Kazimierz h. Kolumna (1745—1831)», [w:] PSB t. IV, Kraków 1938, s. 38—39.
- Ks. Witold Józef Kowalów, «Abp Kacper Kazimierz Cieciszowski (1798—1831)», [w:] «Wołanie z Wołynia» 4 (17) 1997, s. 36—39;
- Ks. Feliks Sznarbachowski, «Początek i dzieje rzymskokatolickiej diecezji łucko-żytomierskiej obecnie łuckiej», Warszawa 1926, s. 102—110.
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Каспар Цецішоўскі
