Лейцыт (ад грэч. λευκος — светлы) — пародаўтваральны мінерал падкласа каркасных сілікатаў, K[AlSi2O6], або K2O·Al2O3·SiO2[1].

Лейцыт
уключэнні лейцыту ў горнай пародзе з Італіі
Формула K[AlSi2O6]
Сінгонія Тэтраганальная і кубічная
Колер Белы, бескаляровы
Колер рысы Белы
Бляск Шкляны
Празрыстасць Празрысты
Цвёрдасць 5,5
Спайнасць Недасканалая
Злом ракавісты, крохкі
Шчыльнасць 2,45 - 2,50 г/см³

Мае ў сваім складзе 21,58 % K2, 23,4 % Al2O3, 55,02 % SiO2, дамешкі Na2O, CaO. Крышталізуецца ў кубічнай сінгоніі. Утварае крышталі і ўкрапіны ў пародзе. Крышталі бясколерныя, белыя, шэрыя або жаўтаватага колеру. Шчыльнасць 2,45—2,50 г/см³. Цвёрдасць 5—6 па шкале Моаса. Крохкі. Раствараецца ў салянай кіслаце з выпадзеннем асадку крэменязёму.

Сустракаецца ў эфузіўных і субвулканічных пародах, багатых на калій. Радовішчы ў Аўстраліі, Арменіі, Германіі, Італіі, ЗША, Расіі. На тэрыторыі Беларусі прысутнічае ў дэвонскіх шчолачных базальтоідах Прыпяцкага прагіну.

Выкарыстанне правіць

Пароды, утрымліваючыя лейцыт, выкарыстоўваюцца ў якасці сыравіны на выраб гліназёму, паташу, калійных угнаенняў. Таксама выкарыстоўваецца ў вытворчасці шкла.

Зноскі

Літаратура правіць

  • Дамінікоўская Д. А. Лейцыт // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Т. 3. — С. 148. — 599 с. — 10 000 экз.
  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9). — С. 192.

Спасылкі правіць