Нігяр Ханым
Нігяр Ханым (турэцк.: Nigâr Hanım, асман. نگار خانم; нар. 1856, Стамбул, Асманская імперыя — 1 красавіка 1918, Стамбул, Асманская імперыя) — асманская паэтэса і пісьменніца.
| Нігяр Ханым | |
|---|---|
 | |
| Род дзейнасці | паэтка, пісьменніца, журналістка |
| Дата нараджэння | 1856[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 1918[1][2] |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
Біяграфія правіць
Нігяр Ханым мела венгерскае паходжанне, яе бацька Макар Асман-паша збег у Асманскую імперыю з Венгрыі ў 1848 годзе, калі пачалася рэвалюцыя (1848—1849). Нігяр нарадзілася ў 1856 годзе ў Стамбуле. Яна атрымала адукацыю ў французскай школе ў Кадыкёй, навучылася граць на фартэпіяна ў вельмі раннім узросце, акрамя таго вывучала турэцкую, арабскую і фарсі з рэпетытарам. Выдатна ведала французскую, грэчаскую, нямецкую; на італьянскай, армянскай, фарсі і венгерскай чытала і пісала дастаткова добра, у агульнай складанасці ведала восем моў[3]. Яна добра разбіралася ў культуры Усходу і Захаду, ведала французскую літаратуру і неўзабаве пачала пісаць вершы на французскай мове. Яе ранняя Паэзія напісана ў традыцыйным канапавым стылі, але пазней пад уплывам творчасці Махмуда Экрэма Рэджаізадэ і іншых аўтараў яна заняла больш мадэрнісцкую пазіцыю. Нігяр Ханым укараняла заходнія стылі ў турэцкай літаратуры і стала вядучай паэтэсай Асманскай імперыі ў перыяд пасля Танзімата. Яе стыль і выбар тэм маюць ярка выражаны жаночы характар. Яе вершы часта публікавалі ў турэцкіх газетах таго часу[4].
За сваю гуманітарную дзейнасць яна атрымала ад султана Абдул Хаміда II Ордэн Міласэрнасці[5].
У апошнія гады яе жыцця з-за хвароб яна рэдка з’яўлялася на людзях і вяла затворніцкі лад жыцця. Нігяр Ханым памерла ў Стамбуле 1 красавіка 1918 года[6].
Асабістае жыццё правіць
Бацька выдаў яе замуж у чатырнаццаць год, але праз некалькі гадоў шлюб распаўся і яна развялася. Вядома, што ў Нігяр быў сын Саліх Керамет, які навучаў дзяцей апошняга Халіфа Асманскай імперыі Абдул-Меджыда II. Пасля таго, як 3 сакавіка 1924 года быў выдадзены закон № 431, згодна з якім усе прамыя члены дынастыі Асманаў выганяліся з краіны, Саліх Керамет пакінуў Турцыю разам з Абдул-Меджыдам.
Яна была важнай і вядомай фігурай у грамадстве свайго часу. Акрамя сваёй кар’еры ў якасці паэта, яе лад жыцця меў вялікі ўплыў на грамадства і перспектывы для жанчын у Асманскай імперыі ў канцы XIX — пачатку XX стагоддзя[7]. Хоць яна і не была феміністкай, яе ўяўленне аб правах жанчыны нашмат апярэджвалі свой час.
Бібліяграфія правіць
Акрамя вершаў яна пісала прозу і зрабіла некалькі перакладаў.
Няпоўны спіс яе асноўных работ:
Паэзія:
- Efsus I (1877)
- Efsus II (1891)
- Nîrân (1896)
- Aks-i Sada (1900)
- Safahat-ı Kalb (1901)
- Elhan-ı Vatan (1916)
П’еса:
- Tesir-i Aşk
Мемуары:
- Hayatımın Hikâyesi (апублікаваныя 1959)
Зноскі
- ↑ а б Nigar Hanim // WomenWriters Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Nigâr bint Osman // Faceted Application of Subject Terminology Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Nazan Bekiroğlu, Şair Nigar Hanım, İstanbul, 2008 sf 241 .
- ↑ Nazan Bekiroğlu, Şair Nigar Hanım, İstanbul 2008 sf. 267. .
- ↑ ARTS - Ottoman medal for 'compassionate' British lady to go under the hammer. Архівавана з першакрыніцы 7 верасня 2017. Праверана 18 красавіка 2016.
- ↑ Nazan Bekiroğlu. www.nazanbekiroglu.com. Архівавана з першакрыніцы 15 сакавіка 2016. Праверана 18 красавіка 2016.
- ↑ .
Літаратура правіць
- Şair Nigar Hanım (İnceleme; İletişim Yayınları, 1998)
- Cosman, Carol, and Joan Keefe, and Kathleen Weaver, The Penguin Book of Women Poets, Allen Lane London 1978
Спасылкі правіць
- Артыкул у літаратурнай энцыклапедыі
- Нігяр Ханым
- Şair Nigar Hanım
- Arslanbenzer H. Nigar Hanım: Cry on my own — Daily Sabah (26/08/2016)