Радахразіт
Радахразі́т, марганцавы шпат[1] — мінерал класа карбанатаў, карбанат марганцу, MnCO3.
| Радахразіт | |
|---|---|
| |
| Формула | MnCO3 |
| Прымесь | Fe, Mg, Ca, Zn, Co |
| Сінгонія | трыганальная |
| Крышталічная рашотка | a = 4,777, c = 15,67 |
| Крышталічная рашотка | a = 4,777, c = 15,67 |
| Колер | ружовы, шаравата-белы, зеленавата-шэры, жаўтавата-шэры, белы |
| Колер рысы | белы |
| Бляск | шкляны з перламутравым адценнем |
| Празрыстасць | паўпразрысты да празрыстага |
| Цвёрдасць | 3,5—4,5 |
| Спайнасць | дасканалая па {1011} |
| Злом | ракавісты, няроўны |
| Шчыльнасць | 3,7 г/см³ |
| Паказчык пераламлення | nω = 1,81—1,816; nε = 1,596—1,598 |
Мае ў сабе да 61,7[1] % аксіду марганцу, дамешкі жалеза, магнію, кальцыю, цынку, кобальту.
Уласцівасці правіць
Крышталізуецца ў трыганальнай сінгоніі. Утварае зярністыя, агрэгаты ныркападобнай формы, зямлістыя масы, сфераліты, канкрэцыі, нацёчныя масы, даволі рэдка — ромбаэдрычныя крышталі. Колер ружовы, шаравата-белы, зеленавата-шэры, жаўтавата-шэры, белы. Паўпразрысты, часам да празрыстага. Бляск шкляны з перламутравым адлівам. Цвёрдасць 3,5—4,5[2] па шкале Моаса. Шчыльнасць — 3,7 г/см³. Крохкі. У гарачай салянай кіслаце хутка раствараецца з бурным кіпеннем[2].
Паходжанне і радовішчы правіць
Мае асадкавае, гідратэрмальнае, кантактна-метасаматычнае паходжанне. На зямной паверхні даволі хутка пераходзіць у магматыт і піралюзіт[2]. Радовішчы ў Германіі, Румыніі, Расіі (Заходняе Забайкалле), Францыі, ЗША, ПАР, таксама ў Крыме, Высокіх Пірынеях[2].
Выкарыстоўваецца ў якасці дэкаратыўнага каменя і ў ювелірнай справе. Уваходзіць у склад марганцавых руд. У Манголіі гэты камень здабываецца ў чыстым ружовым колеры, носіць назву «камень кахання» і ім упрыгожаны Палац шлюбу ва Улан-Батары[2].
Зноскі
- ↑ а б БелЭн 2001.
- ↑ а б в г д Родохрозит // Каталог минералов (руск.)
Літаратура правіць
- Радахразіт // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 206. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
- Геологический словарь, Т. 1. — М.: Недра, 1978. — С. 190. (руск.)
- Бетехтин А. Г. Курс минералогии, под научн. ред. Б. И. Пирогова и Б. Б. Шкурского. — М., 2008. (руск.)
Спасылкі правіць
- Родохрозит // Каталог минералов (руск.)
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Радахразіт
