Страус
Афрыканскі страус (Struthio camelus) — бяскілевая нялётная птушка, адзіны сучасны прадстаўнік сямейства Страусавыя (Struthinodae).
Страус | |||||||||||||||||||||||||||||||
Самец страуса | |||||||||||||||||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||||||||||||||
Падвіды | |||||||||||||||||||||||||||||||
Арэал | |||||||||||||||||||||||||||||||
Ахоўны статус | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Назва
правіцьЯго навуковая назва ў перакладзе з грэчаскай азначае «верабей-вярблюд».
Агульная характарыстыка
правіцьАфрыканскі страус — самая буйная з сучасных птушак. Яго рост дасягае 270 см, маса да 175 кг. Самец большы за самку.
Страус мае шчыльны целасклад, доўгую шыю і невялікую сплошчаную галаву. Дзюба прамая, плоская, з рагавым «кіпцюром» на наддзюб’і, даволі мяккая. Вочы вялікія — самыя буйныя сярод наземных жывёл, з густымі вейкамі на верхнім павеку. Кожнае вока памерам з мозг. Ротавая шчыліна даходзіць да вачэй.
Страусы не лятаюць. Для іх характэрна поўная адсутнасць кіля і слабаразвітая грудная мускулатура. Шкілет не пнеўматычны, за выключэннем сцегнавой косткі. Крылы ў страусаў недаразвітыя; два пальцы на іх канчаюцца кіпцюрамі, або шпорамі. Заднія канечнасці доўгія і моцныя, усяго з двума пальцамі. Адзін з пальцаў заканчваецца падабенствам рагавога капыта — на яго птушка абапіраецца пры бегу.
Апярэнне ў страуса мяккае і кучаравае. Пёры растуць па ўсім целе больш-менш раўнамерна, птэрыліі адсутнічаюць. Будова пяра прымітыўная: бародкі амаль не счэплены адна з адной, таму шчыльных пласцінак-пацерак не ўтвараюць. Не апераны галава, шыя і сцёгны. На грудзях таксама маецца голы ўчастак скуры, грудны мазоль, на які страус абапіраецца, калі кладзецца. Колер апярэння ў дарослага самца чорны; пёры хваста і крылаў белыя. Самка страуса афарбаваная аднастайна — у шаравата-бурыя колеры; пёры крылаў і хваста — брудна-белыя.
Страус — адзіная сучасная птушка, у якой ёсць мачавы пузыр.
Пашырэнне
правіцьПашыраны ў Афрыцы, раней трапляўся (да 1941 года) у Сірыі і на Аравійскім паўвостраве (вынішчаны).
Жыве ў пустынях і стэпах, зрэдку з зараснікамі кустоў.
Страус утварае некалькі падвідаў, якія адрозніваюцца памерамі, колерам скуры на шыі, некаторымі біялагічнымі рысамі — лікам яек у кладцы, наяўнасцю ў гняздзе подсцілу, будовай шкарлупіны яйка.
Асаблівасці біялогіі
правіцьПалігам. Трымаецца групамі да 5—6, радзей да 30—40 птушак.
3—6 самак адкладваюць 6—8 яец (самыя вялікія з птушыных) у агульнае гняздо. Дыяметр яйка афрыканскага страуса можа дасягаць 15—18 см.
Вывадкавая птушка.
Расліннаедныя.
Развядзенне
правіцьРазводзяць на фермах (дзеля пёраў для ўпрыгожанняў і мяса).
Літаратура
правіць- Стра́ус // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 202. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Стра́усы / Иванов А. И. // Т. 24А. Собаки — Струна. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 555—556. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)