Фісцыя зорчатая

Фісцыя зорчатая (Physcia stellaris) — від лішайнікаў роду фісцыя (Physcia) сямейства фісцыевыя (Physciaceae).

Фісцыя зорчатая
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Грыбы Падцарства:  Вышэйшыя грыбы Аддзел:  Аскамікота Пададдзел:  Pezizomycotina Клас:  Lecanoromycetes Падклас:  Lecanoromycetidae Парадак:  Леканаральныя Сямейства:  Фісцыевыя Род:  Фісцыя Від:  Фісцыя зорчатая
Міжнародная навуковая назва
Physcia stellaris (L.) Nyl., 1856
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   191106 NCBI   116821 EOL   1007421 MB   400818

Сінонімы

• Anaptychia stellaris (L.) A. Massal., 1853
• Borrera stellaris (L.) Mudd, 1860
• Dimelaena stellaris (L.) Norman, 1852
• Dimelaena stellaris f. rosulata (Ach.) Trevis., 1868
• Geissodea stellaris (L.) J. St.-Hil., 1805
• Hagenia stellaris (L.) De Not., 1846
• Imbricaria stellaris (L.) DC., 1805
• Lichen stellaris L., 1753 basionym
• Lobaria stellaris (L.) Hoffm., 1795
• Parmelia aipolia var. rosulata (Ach.) Arnold, 1884
• Parmelia rosulata (Ach.) Röhl., 1813
• Parmelia stellaris (L.) Ach., 1803
• Parmelia stellaris f. rosulata (Ach.) Hazsl., 1884
• Parmelia stellaris var. rosulata Ach., 1810
• Physcia aipolia var. stellaris (L.) Fürnr., 1839
• Physcia retrogressa Stirt., 1876
• Physcia stellaris f. rosulata (Ach.) Nyl., 1861
• Physcia stellaris var. rosulata (Ach.) Hue, 1890
• Squamaria stellaris (L.) Frege, 1812
• Xanthoria stellaris (L.) Horw., 1912

Апісанне

Слаявіна ліставатая, да 5 см у дыяметры, разеткападобная, шчыльна прылеглая да субстрату. Лопасці да 2-3 (4) мм шырыні, радыяльна разбежныя. На паверхні лопасцяў пры змочванні не бачныя белыя плямы (дзесяціразовая лупа). Верхняя паверхня слаявіны светла — шэрая, ніжняя — светлая са светлымі рызінамі. Сарэдыі і ізідыі адсутнічаюць. Асяродак белы. Апатэцыі шматлікія з тоўстым, ад ўзаемнага ціску вуглаватым слаявінавым краем, вар’іруюць у памерах, да 4 мм у дыяметры, звычайна каля 1,5 мм. Дыск плоскі, карычнева-чорны, часам з налётам. Парафізы простыя, уверсе булавападобна патоўшчаныя і карычневаафарбаваныя. Сумкі булавападобныя, 60-62×19-24 мкм, з 8 спорамі. Споры эліпсоідныя, аднабокія, двухклеткавыя, неперашнураваныя ў сярэдзіне, з сэрцападобнымі клеткавымі прасветамі, 13-20×6-8 мкм. Пікнідыі больш-менш шматлікія; канідыі палачкападобныя 4-6×1 мм.

Фотабіёнт трэбуксія (Trebouxia).

З’яўляецца гаспадаром для ліхенафільнага грыба Phoma physciicola.

Хімічны склад

Прысутнічаць другасныя метабаліты у выглядзе атранарыну у каравым пласце.

Асяроддзе пражывання і распаўсюджанне

На ствалах і галінах розных лісцевых парод дрэў (аддае перавагу асіне (Populus tremula)), вельмі рэдка на камяністых субстратах.

Сустракаецца ў Еўропе, Азіі, Афрыцы, Паўночнай і Паўднёвай Амерыцы, Аўстраліі, Новай Зеландыі.

Літаратура

• Голубкова Н. С. Определитель лишайников средней полосы европейской части СССР. — Наука, 1966. — С. 236. — 257 с. — 2 000 экз.
• Горбач Н. В. Лишайники Белоруссии. Определитель. — Мн: Наука и техника, 1973. — С. 319. — 368 с. — 2 000 экз.
• Мучник Е. Э. Учебный определитель лишайников Средней России: учебно-методическое пособие / Е. А. Мучник, И. Д. Инсарова, М. В. Казакова; Ряз. гос. ун-т им. С. А. Есенина. — Рязань, 2011. — С. 280—281. — 360 с. — 300 экз. — ISBN 978-5-88006-721-3.
• Определитель лишайников России / отв. ред. Н. С. Голубкова. — СПб: Наука, 2008. — Т. 10. Agyriaceae, Anamylopsoraceae, Aphanopsidaceae, Arthrorhaphidaceae, Brigantiaeaceae, Chrysotrichaceae, Clavariaceae, Ectolechiaceae, Gomphillaceae, Gypsoplacaceae, Lecanoraceae, Lecideaceae, Mycoblastaceae, Phlyctidaceae, Physciaceae, Pilocarpaceae, Psoraceae, Ramalinaceae, Stereocaulaceae, Vezdaeaceae, Tricholomataceae. — С. 272. — 515 с. — 400 экз. — ISBN 978-5-02-026286-7 (вып. 10), 5-02-026044-4.
• Сонина А. В. Лишайники: Учеб. пособие. Ч. I: Морфология, анатомия, систематика / А. В. Сонина, В. И. Степанова, В. Н. Тарасова. — Петрозаводск: Изд-во ПетрГУ, 2006. — С. 150—151. — 216 с. — 300 экз. — ISBN 5-8021-0601-8.
• Флора споровых растений Казахстана. — Алма-Ата: Наука, 1987. — Т. 11. Кн. 3. Андреева Е. И. Лишайники — Lichenes. 3. Леканоровые (Lecanorales) — Фисциевые (Physciales). — С. 272—275. — 296 с. — 600 экз.
• Цуриков А. Г., Корчиков Е. С. Определитель лишайников Самарской области. Ч. 1. Листоватые, кустистые и слизистые виды. — Самара: Изд-во Самарского университета, 2018. — С. 98—99. — 128 с. — 225 экз. — ISBN 978-5-7883-1293-4 (Ч. 1), 978-5-7883-1295-8.
• Edwards B. W., Coppins B. J. The lichens of Great Britain and Ireland / C. W. Smith, A. Aptroot, B.J. Coppins [et al.]. — London: British Lichen Society, 2009. — P. 702. — 1046 p.
• Moberg, R. Physcia. — Nordic Lichen Flora. Vol. 2. — 2002. — P. 37—38.