Хвоснік звычайны

Хвоснік звычайны, Хваснік звычайны[3], Пярыльцы[4][5] (Hippuris vulgaris) — водная шматгадовая травяністая расліна, распаўсюджаная ў Еўразіі і Паўночнай Амерыцы; від роду хвоснік (Hippuris) сямейства трыпутнікавыя (Plantaginaceae).

Хвоснік звычайны
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Hippuris vulgaris L.

Ахоўны статус

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  27069
NCBI  39321
EOL  583132
GRIN  g:417523
IPNI  430352-1
TPL  kew-2851597

Паходжанне назвы правіць

Афіцыйная навуковая назва віду ў беларускай мове з’яўляецца даслоўным перакладам лацінскай назвы Hippuris vulgaris, дзе Hippuris паходзіць ад hippa — конь і ura — хвост; vulgaris — звычайны (лац.). Сама лацінская назва паходзіць ад старажытнагрэчаскай, якая адлюстроўвае бачанне грэкамі надводных парасткаў хвосніка падобнымі на конскія хвасты.

Батанічнае апісанне правіць

 
Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

Хвоснік звычайны — паўзучая расліна, якая насялялае на плыткаводдзі. Яго тоўстыя карэнішчы знаходзяцца пад вадой, але вялікая частка лісцеў узвышаецца над паверхняй вады на 20-30 см.

Кветкі непрыкметныя і з’яўляюцца не на ўсіх раслінах.

Распаўсюджанне і асяроддзе пасялення правіць

Від цыркумбарэальны, гэта значыць расце ў Паўночным паўшар’і. Па сучасных дадзеных, на тэрыторыі Расіі распаўсюджаны паўсюдна, за выключэннем зоны стэпаў і паўпустынь, вечнай мерзлаты і высакагор’яў; пераважае ва ўсходняй частцы Расіі, роўна як і вадзяны арэх (Trapa). У Злучаных Штатах Амерыкі ён расце ў асноўным на паўночным усходзе, але сустракаецца і на поўдні: у Нью-Мексіка і Арызоне. Аддае перавагу вадзе з невысокай кіслотнасцю.

Распаўсюджваецца пасродкам дробных плывучых ліпкіх пладоў, якія, дасягнуўшы патрэбнай ступені спеласці, аддзяляюцца ад матчынай расліны. Плады распаўсюджваюцца альбо цячэннем, альбо птушкамі, да лап якіх надоўга прыліпаюць.

Значэнне і ўжыванне правіць

У фітатэрапіі хвоснік звычайны выкарыстоўваецца для гаення ран, напрыклад, супынення ўнутраных і знешніх крывацёкаў, лячэння язвавай хваробы страўніка. З’яўляецца заспакаяльным сродкам пры запаленнях скуры.

Ён у вялікіх колькасцях паглынае метан і таму паляпшае якасць паветра ў балотах, дзе часта сустракаецца. Аднак ён можа быць пустазеллем, і робіць цяжкім прыток вады ў рэках і канавах.

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 8. — 160 с. — 2 350 экз.
  4. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927
  5. Анненков Н.  (руск.) Ботанический словарь, Спб, 1878

Літаратура правіць

Спасылкі правіць

  • Хвостник обыкновенный: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)