4-я Беларуская партызанская брыгада
4-я Беларуская партызанская брыгада — партызанская брыгада, створаная ў чэрвені 1942 года на базе асобнага атрада В. А. Сазыкіна і групы, вылучанай 3-й Беларускай партызанскай брыгадай. Дзейнічала на тэрыторыі Мехаўскага, Гарадоцкага, Расонскага, Дзісенскага, Мёрскага, Шаркаўшчынскага раёнаў БССР, Невельскага раёна Калінінскай вобласці. У кастрычніку 1943 года брыгада была перадыслацыравана ў Вілейскую вобласць. 3 ліпеня 1944 года, брыгада (609 партызан, 6 атрадаў) злучылася з Чырвонай Арміяй.
| 4-я Беларуская партызанская брыгада | |
|---|---|
| Гады існавання | 1942—1944 |
| Краіна |
 СССР РСФСР Беларуская ССР |
| Падпарадкаванне | Беларускі штаб партызанскага руху |
| Уваходзіць у | Вілейскае партызанскае злучэнне |
| Тып | партызаны |
| Функцыя | змаганне з акупантамі |
| Колькасць | 609 партызан (3 ліпеня 1944) |
| Дыслакацыя | Мехаўскі, Гарадоцкі, Расонскі Дзісенскі, Мёрскі, Шаркаўшчынскі раёны БССР, Невельскі раён Калінінскай вобласці |
| Войны |
Другая сусветная вайна Вялікая Айчынная вайна |
| Удзел у | |
| Камандзіры | |
| Вядомыя камандзіры |
|
Склад
правіць- 1-ы партызанскі атрад;
- 2-і партызанскі атрад (быў заснаваны двойчы, 2-і атрад першага складу быў рассеяны ў баях у красавіку 1943 года);
- 3-і партызанскі атрад;
- 4-ы партызанскі атрад;
- 5-ы партызанскі атрад;
- 6-ы партызанскі атрад.
Камандаванне
правіцьКамандзіры
правіць- А. А. Астрэйка;
- Н. Е. Фалалееў;
- Я. Х. Сташкевіч (загінуў);
- Сазыкін;
- М. І. Ярмак (загінуў);
- Дз. І. Дзюмін.
Камісары
правіць- Я. І. Касаткін;
- Г. С. Пятроў;
- У. К. Шэндзелеў;
- Ф. М. Расюк;
Начальнікі штаба
правіць- Н. Е. Фалалееў;
- А. Г. Собалеў (загінуў);
- А. П. Плотнікаў;
- П. І. Шарыпаў.
Гісторыя
правіцьПартызаны праводзілі дыверсіі на чыгунках Невель — Віцебск, Полацк — Невель, Друя — Шаркаўшчына, Варапаева — Глыбокае, у «рэйкавай вайне» на чыгунках Полацк — Невель, Варапаева — Глыбокае падарвалі больш за 600 рэек. Разбілі нямецкія гарнізоны ў вёсках Змяіна (жнівень 1942), Каменка (снежань 1942), Кавалі, Завань (ліпень 1943) Мехаўскага, Ліхачы (кастрычнік 1943), Лявонпаль (снежань 1943) Дзісенскага, Узмёны (люты 1944) Мёрскага, Грыгараўшчына (сакавік 1944) Шаркаўшчынскага раёнаў і іншыя. У лютым 1944 года напалі на гарнізон у Дзісне. Вялі баі з праціўнікам каля вёскі Горы (жнівень 1942) Расонскага, Сурміно, Скакуны (люты 1944) Мёрскага раёнаў. У лістападзе — снежні 1942, студзені — маі 1943, маі — чэрвені 1944 гадоў вялі абарончыя баі супраць карнікаў. У ноч на 4 чэрвеня 1944 года прарвалі блакаду ў раёне вёскі Мнюхі Мёрскага раёна і выйшлі з акружэння. У верасні — кастрычніку 1943 года брыгада зрабіла баявы рэйд з Расонскага раёна ў Дзісенскі. 3 ліпеня 1944 года брыгада злучылася з Чырвонай Арміяй.
Літаратура
правіць- Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941—1945: Энцыкл. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1990. — 680 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-012-2.