Кляшчы

(Пасля перасылкі з Acari)

Кляшчы (Acari) — падклас членістаногіх класа павукападобных.

Кляшчы

Aceria anthocoptes
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Acari Leach, 1817

Надатрады

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  733321
NCBI  6933
EOL  2586535
FW  155665

Апісанне правіць

Даўжыня 0,05—13 мм, сытых крывасмокаў да 30 мм. Цела шарападобнае ці прадаўгавата-авальнае, крыху пляскатае, нерасчлянёнае. Ротавы апарат колючы, грызучы, колюча-грызучы. Вочы ў большасці відаў адсутнічаюць.

Раздзельнаполыя, з палавым дымарфізмам. Большасць кляшчоў адкладвае яйцы, ёсць жывародныя. Развіццё з поўным ператаарэннем. Жыццёвы цыкл уключае фазы: яйцо, лічынка, німфа (адна ці некалькі стадый) і імага. Лічынка 6-ногая, у німфы і імага па 4 пары ног. Паводле тыпу кармлення кляшчы — сапрафагі і драпежнікі. Многія віды — паразіты раслін, жывёл і чалавека.

Класіфікацыя і экалогія правіць

Адрозніваюцца 3 асобныя надатрады: кляшчы-сенакосцы (Opilioacariformes), акарыформныя кляшчы (Acariformes) і паразітыформныя кляшчы (Parasitiformes), 300 сямействаў, больш за 10 тысяч відаў. Пашыраны па ўсім свеце. Большасць жыве на сушы (у глебе, лясным подсціле, гнёздах птушак і звяроў), некаторыя ў вадзе. На Беларусі адзначаны акарыформныя, у тым ліку трамбідыформныя (Trombidiformes) і саркаптыформныя (Sarcoptiformes), а таксама паразітыформныя кляшчы.

Значэнне і шкоднасць правіць

Кляшчы-крывасмокі могуць пераносіць узбуджальнікаў хвароб (напрыклад, у жывел — піраплазмозаў, бабезіёзаў і інш., у чалавека — кляшчовага энцэфаліту, тулярэміі і сыпнатыфозных ліхаманак). Акароідныя кляшчы (свірнавыя, або збожжавыя (Acaroidea)) пашкоджваюць збожжа і прадукты, галавыя і павуцінныя (Tetranychidae) кляшчы выклікаюць хваробы яблынь, цытрусавых і інш.

Гл. таксама правіць

Зноскі правіць

Літаратура правіць