Кірказонавыя

	Кірказонавыя
	; Aristolochia gigantea
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Перачнакветныя
Сямейства:	Кірказонавыя
Міжнародная навуковая назва
	Aristolochiaceae Juss., (1789)
Роды
	Гл. тэкст
ITIS	18327
NCBI	16727
EOL	4204
IPNI	30000909-2
FW	55394

Кірказонавыя (Aristolochiáceae) — сямейства раслін класу Двухдольных.

Налічвае 7 родаў і 616^[3] відаў, распаўсюджаных галоўным чынам у трапічных (цэнтр Інданезія), радзей субтрапічных і некаторых умераных абласцях, асабліва ў паўночных.

Батанічнае апісанне правіць

Кірказонавыя — вечна- ці летнезялёныя расліны; па большай частцы травы і паўкусты з паўзучымі або павойнымі сцебламі; многія чужаедны.

Усе расліны забяспечаныя чарговым цэльным лісцем, рэдка 3-5-надрэзнымі без прылісткаў.

Кветкі двухполыя з простым трубчастым і няправільным калякветнікам, якія сядзяць на ніжняй завязі. Лік тычынак і лопасцяў вяночка зменлівы ў розных родаў. Формула кветкі: $\ P_{3-6}\;A_{(3-5)}\;_{6-12}\;G_{(4-6)}$ .

Сямейства ўключае чатыры падсямействы, у якія ўваходзяць наступныя роды:

Asaroideae
- Asarum — Падалешнік (121^[4] від; распаўсюджаны пераважна ва ўмеранай зоне Паўночнага паўшар’я)
- Saruma (адзін від, Паўднёва-Заходні Кітай),
Aristolochioideae — роды распаўсюджаныя ў першую чаргу ў тропіках
- Aristolochia — Кірказон (485^[5] відаў)
- Euglypha (адзін від, Парагвай)
- Heterotropa (два віды)
- Hexastylis (адзін від)
- Pararistolochia (дзесяць відаў)
- Thottea (тры віды)
Hydnoroideae
- Hydnora (сем відаў)
- Prosopanche (сем відаў)
Lactoridoideae (адзіны род з адзіным відам — Lactoris fernandeziana)

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Кирказоновые на сайте The Plant List (англ.) (лац.) (Праверана 29 мая 2013)
↑ Asarum: информация в базе данных The Plant List (англ.) (лац.) (Праверана 18 мая 2015)
↑ Список видов рода Кирказон на сайте The Plant List (англ.) (лац.) (Праверана 18 мая 2015)

Ботаника. Учебник для вузов: в 4 т = Lehrbuch der Botanik für Hochschulen Begründet von E. Strasburger, F. Noll / Под ред. А. К. Тимонина, И. И. Сидоровой. — М.: Изд. центр «Академия», 2007. — Т. 3. — С. 423. — 576 с. — ISBN 978-5-7695-2746-3.
Экофлора Украины = Екофлора України (укр.) / Відпов. редактор Я. П. Дідух. — Київ: Фітосоціоцентр, 2004. — Т. 2. — С. 6. — 480 с.

Кирказоновые: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Аристолохиевые // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.