Гарлюха
Гарлю́ха, Гарчак жоўты[4] (Picris) — род кветкавых раслін сямейства Астравыя (Asteraceae).
| Гарлюха | |||||||||||||||||||
 Picris echioides | |||||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||
|
Picris L., 1753 | |||||||||||||||||||
| Тыпавы від | |||||||||||||||||||
| Віды | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Батанічнае апісанне правіць
Адна-, двух-, радзей шматгадовыя апушаныя травяністыя расліны з прамастойным галінастым сцяблом вышынёю да 1 м. Лісце цэльнае, чаргаванае, падоўжана- або эліпсоідна-ланцэтнае, зубчастае. Кветкі язычковыя, жоўтыя, у кошыках, сабраных на канцы сцябла ў парасона- і шчыткападобныя мяцёлкі. Плод — сямянка з чубком.
Арэал правіць
Адрозніваецца каля 40 відаў. Пашыраны ў Еўропе, Азіі, Міжземнамор’і і Паўночнай Афрыцы. На Беларусі зрэдку ў лясах, хмызняках, на лугах, як пустазелле на палях трапляецца гарлюха ястрабінкавая, ці гарчак жоўты ястрабковы (Picris hieracioides L.).
Віды правіць
Паводле базы даных The Plant List, род уключае 61 від[5]:
- Picris albida Ball
- Picris altissima Delile
- Picris amalecitana (Boiss.) Eig
- Picris angustifolia DC.
- Picris aspera Poir.
- Picris asplenioides L.
- Picris atlantica Ball
- Picris babylonica Hand.-Mazz.
- Picris barbarorum Lindl.
- Picris bracteata Losa
- Picris burbidgeae S.Holzapfel
- Picris campylocarpa Boiss. & Heldr.
- Picris comosa (Boiss.) P.D.Jackson
- Picris compacta S.Holzapfel
- Picris conyzoides Lack & S.Holzapfel
- Picris cupuligera (Durieu) Walp.
- Picris cyanocarpa Boiss.
- Picris cyprica Lack
- Picris cyrenaica (Pamp.) Lack
- Picris davurica Fisch. ex Hornem.
- Picris divaricata Vaniot
- Picris drummondii S.Holzapfel
- Picris eichleri Lack & S.Holzapfel
- Picris evae Lack
- Picris flexuosa Thunb.
- Picris galilaea (Boiss.) Eig
- Picris helminthioides (Ball) Greuter
- Picris hieracioides Sibth. & Sm. — Гарлюха ястрабінкавая, ці Гарчак жоўты ястрабковы, ці Гарлюха цвёрдая
- Picris hispanica (Willd.) P.D.Sell
- Picris hispidissima (Bartl.) W.D.J.Koch
- Picris humilis DC.
- Picris junnanensis V.N.Vassil.
- Picris kotschyi Boiss.
- Picris littoralis Merino
- Picris longirostris Sch.Bip.
- Picris macloviana d'Urv. ex DC.
- Picris macrantha Timb.-Lagr.
- Picris macrorhiza Jeanb. & Timb.-Lagr.
- Picris mauginiana Pamp.
- Picris morrisonensis Hayata
- Picris nigricans Grognot
- Picris nuristanica Bornm.
- Picris ohwiana Kitam.
- Picris olympica Boiss.
- Picris pauciflora Willd.
- Picris pygmaea Hill
- Picris racemosa Batt.
- Picris rhagadioloides (L.) Desf.
- Picris rivularis Pau
- Picris sancta F.W.Schmidt
- Picris scaberrima Guss. ex Ten.
- Picris scabra Forssk.
- Picris senecioides Beauverd
- Picris sinuata (Lam.) Lack
- Picris spinosissima Geners.
- Picris squarrosa Steetz
- Picris strigosa M.Bieb.
- Picris sulphurea Delile
- Picris wagenitzii Lack
- Picris willkommii Nyman
- Picris xylopoda Lack
Значэнне і выкарыстанне правіць
Лекавыя (мачагонны, жаўцягонны, крыху слабіцельны і болесуцішальны сродак) і меданосныя расліны; некаторыя віды — пустазелле.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Index Nominum Genericorum
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 97. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Picris (англ.). The Plant List. Version 1.1. (16 красавіка 2013). Праверана 4 кастрычніка 2016.
Літаратура правіць
- Гарлюха // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — С. 62. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).
Спасылкі правіць
- Горлюха — род Picris: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)