Сёмга

Сёмга, ласось высакародны (Salmo salar) — рыба сямейства Ласасёвыя (Salmonidae), атрада Ласосепадобныя (Salmoniformes).

Сёмга
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Другаснаротыя Тып:  Хордавыя Падтып:  Пазваночныя Інфратып:  Сківічнаротыя Клада:  Рыбы Надклас:  Касцявыя рыбы Клас:  Прамянёвапёрыя рыбы Падклас:  Навапёрыя рыбы Інфраклас:  Касцістыя рыбы Атрад:  Ласосепадобныя Сямейства:  Ласасёвыя Падсямейства:  Ласасёвыя Род:  Ласосі Від:  Сёмга
Міжнародная навуковая назва
Salmo salar Linnaeus, 1758
Арэал
Ахоўны статус
Выклікаюць найменшыя асцярогі IUCN 3.1 Least Concern : / 19855
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   161996 NCBI   8030 EOL   206776

Апісанне

Даўжыня цела да 1,5 м, маса да 39 кг. Цела даволі тоўстае, верацёнападобнае. Рот канцавы, верхнесківічная костка заходзіць за вертыкаль задняга краю вока. Луска дробная, серабрыстая. У дарослых рыб у моры спіна зялёная або блакітная, на баках — х-падобныя плямы. Ніжэй бакавой лініі плям няма ці яны вельмі рэдкія. Пуза серабрыстае. Плаўнікі цёмныя. Перад нерастам цела цямнее, на баках і галаве з’яўляюцца чорныя, чырвоныя і аранжавыя плямы, у самцоў падаўжаюцца і скрыўляюцца сківіцы. Скура на спіне патаўшчаецца.

Пашырэнне

Прахадны від. Пашырана ў паўночнай частцы Атлантычнага акіяна, паўночна-заходняй частцы Паўночнага Ледавітага акіяна каля берагоў Еўропы і Паўночнай Амерыкі. Уваходзіць у рэкі Еўропы ад поўначы Партугаліі да ракі Кара. Па ўзбярэжжы Паўночнай Амерыкі распаўсюджваецца ад ракі Канектыкут на поўдні да Гудзонава праліва і Грэнландыі на поўначы. Існуе азёрная форма сёмгі — азёрны ласось (S.s. morpha sebago) у буйных паўночных азёрах Лабрадора, Ладажскім, Анежскім. На тэрыторыі Беларусі да пабудовы на рэках плацін заходзіла на нераст з Балтыйскага мора ў рэкі Нёман, Заходняя Дзвіна, Вілія, Буг. Апошнім часам від адзначаны ў вадацёках басейна ракі Вілія на тэрыторыі Астравецкага і Смаргонскага раёнаў.

Асаблівасці біялогіі

У рэкі заходзіць пераважна восенню. Моладзь жыве ў рэках да 5 гадоў, корміцца беспазваночнымі і дробнай рыбай, у моры — рыбай і ракападобнымі.

Ікра сёмгі

Нераст адбываецца ў вярхоўях рэк з кастрычніка па снежань. Перад нерастам самцы набываюць шлюбны ўбор. Ласосі, якія ўвайшлі ў раку, не кормяцца. Самка вырывае ў пясчана-галечном грунце яму (даўжынёй да 2-3 метраў) і закопвае у яе аплодненую ікру, утвараючы нерестовы бугор. Плоднасць да 26000 ікрынак. Ікра буйная, аранжавая. Асноўная маса ласосяў адкладвае ікру адзін раз у жыцці. Пасля нерасту вялікая частка рыб гіне, астатнія скочваюцца ў моры, дзе зноў набываюць серабрыстую афарбоўку і пачынаюць харчавацца.

Промысел і развядзенне

Каштоўны аб’ект промыслу і развядзення.

Літаратура

• Сёмга, ласось высакародны // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 359—360. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі

Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам.  I катэгорыя (CR)