Кукуру́за[1] (Zea) — род раслін сямейства Метлюжковыя (Poaceae), да якога адносяць шэсць відаў[2]. Аднак, у культуры род прадстаўлены адзіным відам Zea mays, які вырошчваюць па ўсяму свету ў прамысловых маштабах. Гэты від з’яўляецца каштоўнай харчовай, кармавой і тэхнічнай культурай.
Кукуруза — высакарослая аднагадовая травяністая расліна, дасягае вышыні 3 м (у выключных выпадках — да 6 м і больш), з добра развітой каранёвай сістэмай. На ніжніх вузлах сцябла могуць утварацца паветраныя апорныя карані.
Сцябло прамастаячае, да 7 см у дыяметры, без паражніны ўнутры (у адрозненне ад большасці іншых траў).
Лісце буйное, лінейна-ланцэтнае, да 10 см шырынёй і 1 м даўжынёй].
Каласкі з тычачкавымі і песцічнымі кветкамі сабраны ў розныя суквецці або ў асобных частках аднаго суквецця. Тычачкавыя кветкі сабраны па два ў каласкі, адзін з іх амаль сядзячы, другі на ножцы, каласкі сабраны ў зверху мяцёлку. Каласкі з песцічнымі кветкамі сядзяць шэрагамі з 6-16 кветак на тоўстай, мясістай восі катаха, якая выходзіць у сярэдняй частцы сцябла з пазух лісця. Песцік доўгі, ніткападобны, на канцы двухлопасцевы. Падчас квіцення песцікі ўсіх каласкоў звешваюцца ў выглядзе пучка з похвавых лісцеў, якія акружаюць катах.
Уся кукуруза, якая культывуецца, як сельскагаспадарчае расліна, адносіцца менавіта да падвіду Zea mays subsp. mays; часам гэты падвід вызначаюць як асобны від Zea saccharataSturtev
_MHNT_2.jpg)