Іраклій (Лісоўскі)

(1734—1809) кіеўскі ўніяцкі мітрапаліт

Іраклій Лісоўскі (свецкае імя Іосіф; 1734, Полацкае ваяводства — 30 жніўня 1809) — царкоўны дзеяч Рэчы Паспалітай і Расійскай імперыі. Уніяцкі архіепіскап полацкі1784), мітрапаліт кіеўскі, галіцкі і ўсяе Русі1806, без зацверджання Папам Рымскім).

Іраклій
Герб
Вожык[d]
каталіцкі архібіскуп
з 1783
Дыяцэзія Полацкая, віцебская і мсціслаўская архіепархія
Папярэднік Ясон Смагаржэўскі
Пераемнік Ян Красоўскі[d]
каталіцкі архібіскуп
24 ліпеня 1806 — 30 жніўня 1809
Дыяцэзія Руская ўніяцкая царква
Папярэднік Феадосій Растоцкі
Пераемнік Рыгор Кахановіч
Дзейнасць каталіцкі святар, каталіцкі біскуп
Нараджэнне 1734[1][2][…]
Смерць 30 жніўня 1809(1809-08-30)[2]
Дынастыя Лісоўскія[d]

Узнагароды
ордэн Святой Ганны I ступені ордэн Святога Станіслава
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

правіць

Прадстаўнік беларускага шляхецкага роду Лісоўскіх герба «Вожык». Навучаўся ў школе пры кляштары дамініканцаў у Вушачах, дзе ўступіў у ордэн базыльян Св. Іасафата.

Быў ігуменам Полацкага манастыра пры Сафійскім саборы, а з 1778 — архімандрытам Ануфрыеўскага манастыра (Мсціслаўскае ваяводства). З 1780 член кансісторыі Полацкай уніяцкай епархіі.

Пасля трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) і скасавання таго ж года Кацярынай II уніяцкіх епархій (апроч Полацкай) фактычна кіраваў усімі ўніятамі Расійскай імперыі.

Падтрымліваў утварэнне Галоўнай семінарыі пры Віленскім універсітэце (1803), адкрыў семінарыю для белага духавенства ў Полацку (1806).

Быў прыхільнікам ачышчэння абраднасці ад лацінскіх пазычанняў. Склаў і даслаў у Рым на зацверджанне службоўнік з паралельнымі царкоўна-славянскім і лацінскім тэкстам.

Дамогся ад імператара Аляксандра I утварэння ўнутры рымска-каталіцкай калегіі асобнага дэпартамента для ўніятаў (1805), старшынёй якога зрабіўся сам. Спрыяў выданню царскага дазволу для ўніятаў, якія прынялі лацінскі абрад, вярнуцца да папярэдняй веры.

Ва ўнутрыцаркоўнай барацьбе абапіраўся на падтрымку царызму. У 1795 забараніў уніяцкім святарам процідзейнічаць схіленню (часам гвалтоўнаму) сваіх вернікаў у праваслаўе. У 1805 спрыяў выданню загаду Пецярбургскай рымска-каталіцкай калегіі аб скасаванні базыльянскіх манастыроў.

Зноскі

Літаратура

правіць


Спасылкі

правіць