Аляксандр Сяргеевіч Аметаў

Аляксандр Сяргеевіч Аметаў (нар. 2 верасня 1941, Сталінград) — савецкі і расійскі эндакрынолаг. Доктар медыцынскіх навук, прафесар, загадчык кафедры эндакрыналогіі і дыябеталогіі[3] ДБАУ ДПА РМАПА (Расійская медыцынская акадэмія паслядыпломнай адукацыі) Міністэрства аховы здароўя Расіі.

Аляксандр Сяргеевіч Аметаў
Дата нараджэння 2 верасня 1941(1941-09-02) (82 гады)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Род дзейнасці эндакрынолаг, выкладчык універсітэта, загадчык кафедры
Навуковая сфера медыцына, эндакрыналогія і дыябеталогія[d]
Месца працы
Навуковая ступень доктар медыцынскіх навук[2] (1980)
Навуковае званне
Альма-матар
Член у
Прэміі
Дзяржаўная прэмія БССР
Узнагароды
Медаль «У памяць 850-годдзя Масквы»
Заслужаны дзеяч навукі Расійскай Федэрацыі
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Спецыяліст у галіне фундаментальнай і прыкладной эндакрыналогіі і дыябеталогіі. Аўтар больш за 760 друкаваных прац, з іх 59 — у замежным друку[4]. Індэкс Хірша — 23[4]. Член Прэзідыума Усерасійскага таварыства эндакрыналогіі, Старшыня камітэта па адукацыі Расійскай Асацыяцыі эндакрынолагаў, Член Савета экспертаў Аналітычнага цэнтра пры Урадзе Расійскай Федэрацыі, Прэзідэнт МГА «Міжнародная праграма Дыябет»"[5], Еўрапейскай асацыяцыі па вывучэнні дыябету (EASD)[6], Сусветнай федэрацыі дыябету (IDF), Амерыканскай дыябетычнай Асацыяцыі 9ADA, Амерыканскай асацыяцыі клінічных эндакрынолагаў. Старшыня Дысертацыйнага Савета Д.208.071.05. па спецыяльнасцях 14.01.02 — эндакрыналогія, 14.01.13 — прамянёвая дыягностыка, прамянёвая тэрапія, 14.01.27 — хірургія.

Галоўны рэдактар міжнародных часопісаў «Эндакрыналогія: навіны, меркаванні, навучанне»[7], «Дыябет. Лад жыцця» і «Дыябетаграфія», член рэдкалегій і рэдсаветаў часопісаў «Астэапароз і астэапатыя», «Consilium Medicum», «Цукровы дыябет», «Рускі медыцынскі часопіс», «Атлусценне і метабалічны сіндром».

Біяграфія правіць

Аляксандр Сяргеевіч нарадзіўся ў Сталінградзе ў сям’і вайскоўцаў у пачатку Вялікай Айчыннай вайны. Бацька, Сяргей Аляксандравіч Аметаў, у 1943 годзе загінуў на фронце. Мама, Соф’я Восіпаўна, палкоўнік медыцынскай службы, разам з сынам ўсю вайну праслужыла з розных шпіталях. Скончыў сярэднюю школу ў Каўнасе ў 1959 і паступіў на лячэбны факультэт Каўнаскага медыцынскага інстытута. Пасля заканчэння інстытута ў 1965 годзе быў прызваны на ваенную службу — спачатку радавым стралком, затым гвардыі малодшым сяржантам. Пасля заканчэння службы Аляксандру Аметаву было прысвоена званне малодшага лейтэнанта.

У 1970 годзе паступіў у аспірантуру на кафедру эндакрыналогіі Цэнтральнага інстытута ўдасканалення ўрачоў, якую паспяхова скончыў, абараніўшы ў 1972 годзе кандыдацкую дысертацыю на тэму: «Гармон росту і тырэоідныя гармоны пры акрамегаліі». Пасля абароны дысертацыі працаваў на кафедры спачатку малодшым, затым старшым навуковым супрацоўнікам. У 1980 годзе абараніў доктарскую дысертацыю «Клінічнае значэнне радыеізатопных метадаў даследавання ў дыягностыцы захворванняў сістэмы гіпаталамус-гіпофіз-кара наднырачнікаў», а ў 1983 годзе яму прысвоена званне прафесара. У 1983—1988 гг. працаваў на пасадзе прафесара на кафедры медыцынскай радыялогіі. У 1988 годзе быў абраны загадчыкам кафедры эндакрыналогіі і дыябеталогіі, якую ўзначальвае па гэты дзень.

З 1991 па 2004 год кафедра, якую Аметаў узначальвае, афіцыйна з’яўлялася адным з двух у Расіі цэнтраў па навучанні і інфарматыцы ў галіне дыябету Сусветнай арганізацыі аховы здароўя[8]. У тым жа 1991 годзе пры падтрымцы Фонду «Культурная ініцыятыва» стартаваў унікальны адукацыйны праект — «Міжнародная праграма „Дыябет“». У рамках праекта ў пачатку 90-х гадоў XX стагоддзя на тэрыторыі былога СССР былі створаны першыя школы для хворых цукровым дыябетам: у Грузіі, Казахстане, Украіне, Кыргызстане, рэспубліках Закаўказзя і краінах Балтыі, у Расіі — ва Уладзівастоку, Хабараўску, Краснаярску, Новасібірску, Омску,Барнауле, Архангельску, Калінінградзе і іншых. Навучанне ў іх бясплатна прайшлі тысячы чалавек. З 1991 г. і па гэты дзень выдаецца адзіны ў Расіі і СНД монатэматычныінфармацыйна-адукацыйны прафесійны медыцынскі часопіс «Дыябет. Лад жыцця», прызначаны для пацыентаў з цукровым дыябетам, іх сваякоў, лекараў-спецыялістаў і насельніцтва ў цэлым.

Навуковыя дасягненні правіць

  • Распрацоўка комплекснай праграмы і алгарытмаў дыягностыкі захворванняў сістэмы гіпаталамус-гіпофіз-кара наднырачнікаў.
  • Распрацоўка, стварэнне і ўкараненне ў вытворчасць 23 дыягнастычных набораў для медыцынскага мікрааналізу бялковых, стэроідных і тырэоідных гармонаў.
  • Абгрунтаванне і распрацоўка Палажэння аб новай спецыяльнасці — дыябеталогія.
  • Сааўтар 14 вынаходак, на якія атрыманы 5 замежных патэнтаў, уключаючы стварэнне таблетаваных формаў інсуліну (сумесна з акадэмікам {{нп3|Мікалай Альфрэдавіч Платэ|М. А. Платэ|ru|Платэ, Николай Альфредович}}).

Выхаваў плеяду эндакрынолагаў: пад кіраўніцтвам А. С. Аметава абаронена 129 дысертацыйных работ — 118 11 кандыдацкіх і доктарскіх дысертацый.

Узнагароды правіць

Бібліяграфія правіць

Больш за 760 публікацый у расійскім і замежным друку, у тым ліку:

  • Аметов А. С. Избранные лекции по эндокринологии. — Москва. — ООО «Медицинское информационное агентство», 2012. — 544 °C. — 1000 экз. — ISBN 978-5-8948-1739-2.
  • Аметов А. С. Сахарный диабет 2 типа: проблемы и решения. — Москва. — ГЭОТАР-Медиа, 2012. — 704 с. с ил. — 1500 экз. — ISBN 978-5-9704-1989-2.
  • Аметов А. С. Сахарный диабет 2 типа. Проблемы и решения. 2-е издание, переработанное и дополненное. — Москва. — ГЭОТАР-Медиа, 2013. — 1032 с. с ил. — 1500 экз. — ISBN 978-5-9704-2463-6.
  • Аметов А. С. Сахарный диабет 2 типа. Проблемы и решения: учеб. пос. — 2-е издание, переработанное и дополненное. — Москва. — ГЭОТАР-Медиа, 2014. — 1032 с. с ил. — 1500 экз. — ISBN 978-5-9704-2829-0.

Зноскі

  1. ORCID Public Data File 2020 — 2020. — doi:10.23640/07243.13066970.V1 Праверана 10 студзеня 2021.
  2. а б http://unicat.nlb.by/opac/pls/dict.prn_ref?tu=r&tq=v0&name_view=va_aall&a001=BY-SEK-219998&strq=l_siz=20
  3. Обучайте своих больных! (интервью с А. С. Аметовым) // Больница. 1999. № 12. С. 1, 3-7.. Архівавана з першакрыніцы 10 мая 2018.
  4. а б Научная электронная библиотека. Список публикаций автора Аметов Александр Сергеевич.
  5. Международная программа Диабет(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2014. Праверана 28 кастрычніка 2022.
  6. Европейская ассоциация по изучению диабета (EASD)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 29 красавіка 2014. Праверана 28 кастрычніка 2022.
  7. Журнал «Эндокринология: новости, мнения, обучение». Архівавана з першакрыніцы 29 красавіка 2014.
  8. Информационно-образовательный интернет-портал для врачей UniMedPortal. История кафедры эндокринологии и диабетологии РМАПО: традиции и новаторство. Архівавана з першакрыніцы 29 красавіка 2014.
  9. Указ Президента Российской Федерации "О награждении государственными наградами Российской Федерации № 253 от 20 апреля 2014 года"(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 2 мая 2014. Праверана 28 кастрычніка 2022.