Архірэйскі сабор Праваслаўнай Царквы Украіны 24 мая 2023 года
Архірэйскі сабор Праваслаўнай Царквы Украіны 24 мая 2023 года — Свяшчэнны архірэйскі сабор Праваслаўнай царквы Украіны , які адбыўся 24 мая 2023 года ў Трапезным саборы Антонія і Феадосія Пячэрскіх Кіева-Пячэрскай лаўры ў горадзе Кіеў, дзе было разгледжана пытанне ўрэгуляванне каляндарнага пытання ў Праваслаўнай царкве Украіны.[1][2]
Рашэнне аб скліканні свяшчэннага Архіерэйскага Сабора было прынята Свяшчэнным Сінодам Праваслаўнай Царквы Украіны,[3] які адбыўся напярэдадні 23 мая 2023 г.
Гісторыя правіць
Аб правядзенні свяшчэннага Архіерэйскага Сабора 24 мая 2023 стала вядома яшчэ пасля Свяшчэннага Сінода 2 лютага 2023.[4][5][6] Пасля рашэнне 1-2 лютага Украінскай Грэка-Каталіцкай Царквы пераход на новы стыль мітрапаліт Белацаркоўскі Еўстрацій пацвердзіў, што ў маі 2023 года збярэцца Архіерэйскі Сабор для таго, каб разгледзець пытанне аб каляндарнай рэформе.[7][8]2 мая 2023 года мітрапаліт Епіфаній паведаміў, што падчас Архірэйскага Сабора ў маі 2023 года Праваслаўная Царква Украіны прыме рашэнне аб новым царкоўным календары.[9][10] Свяшчэнны Сінод 23 мая 2023 прыняў рашэнне аб скліканні свяшчэннага Архіерэйскага Сабора 24 мая 2023 года. [11]
Рашэнне правіць
На Архіерэйскім саборы 24 мая 2023 года было благаслаўлена парафіям і манастырам выкарыстоўваць у літургічнай практыцы новаюліянскі каляндар (пры гэтым нязменна захоўваючы традыцыйную Пасхалію) і вырашана:
- ажыццявіць пераход на новаюліянскі каляндар пачынаючы з 1 верасня 2023 (пачатак новага царкоўнага года);
- дазволена ў далейшым захоўваць юліянскі каляндар такім парафіям і манастырам, якія па рашэнню іх парафіяльных сходаў (духоўных сабораў манастыроў) жадаюць прадоўжыць выкарыстанне. Рашэнне павінна быць падтрымана не менш як дзве трэці членаў абшчыны і належным чынам дакументальна аформлена;
- Сінадальнай багаслоўска-літургічнай камісіі сумесна з Сінадальнай каляндарнай камісіяй, улічваючы вопыт іншых Праваслаўных Цэркваў падрыхтаваць прапановы па пэўных складаных выпадках у літургічнай практыцы, якія будуць узнікаць пры выкананні традыцыйнай Пасхаліі і новаюліянскага календара для нерухомых свят;
- Сінадальнай каляндарнай камісіі падрыхтаваць абноўлены афіцыйны царкоўны каляндар на 2024 і наступныя гады, а таксама каляндарную інфармацыю на верасень-снежань 2023;
- Для суполак, якія будуць карыстацца юліянскім календаром, бласлаўляецца падрыхтаваць афіцыйнае выданне царкоўнага календара на 2024 год па старым стылі;
- Упраўленню духоўнай адукацыі і багаслоўскай навукі, Сінадальнаму выдавецка-асветніцкаму ўпраўленню, Сінадальнаму ўпраўленню нядзельных школ і катэхізацыі блаславіць праводзіць тлумачальную працу па выкарыстанні ў літургічнай практыцы новага юліянскага календара;
- Рашэнне Архіерэйскага Сабора 24 мая 2023 года вынесці на зацвярджэнне Памеснага сабора 27 ліпеня 2023 года.
Ацэнка правіць
Праваслаўны тэолаг і кіраўнік Міжнароднай праваслаўнай тэалагічнай асацыяцыі Павел Гаўрылюк лічыў змену царкоўнага календара вялікай падзеяй, бо Праваслаўная царква Украіны далучыцца да сусветнай праваслаўнай супольнасці, у якой большасць аўтакефальны праваслаўных цэркваў выкарыстоўваюць новаюліянскі каляндар і адзначае асобна палітычныя наступствы:
Так, гэты крок, безумоўна, мае палітычныя наступствы. І я думаю, што яшчэ да вайны мы б сказалі, што гэтая царква проста далучаецца да астатняга хрысціянскага свету ў святкаванні Калядаў ці іншых свят. А сёння, вядома, таксама трэба думаць аб жаданні адрознівацца ад царквы дзяржавы-агрэсара. Гаўрылюк Павел Леанідавіч |
Павел Гаўрылюк таксама думае, што калі ўкраінскія цэрквы ў дыяспары і цэрквы ва Украіне будуць жыць па адным календары, то гэта больш зблізіць украінец ва Украіне і ў дыяспара на Захад.[12]
Рэлігіязнавец Віктар Яленскі заяўляў, што існаванне двух царкоўных календароў стварала пэўную раздвоенасць для вернікаў ва Украіне, бо хрысціянін паўставалі перад папрокам сваёй сумленне, калі ў Дзень Незалежнасці Украіны яны павінны пасьціцца (Успенскі пост), або на Новы год, парушаць Калядны пост. Акрамя таго, ён адзначыў, што пераход на новаюліянскі каляндар дыстанцыруе Украіну ад Расійская Федэрацыя.[13]
Рэакцыя правіць
Прэс-сакратар Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі Дзмітрый Пяскоў абурыўся з-за пераходу Праваслаўнай царквы Украіны на новаюліянскі каляндар, назваўшы гэта «вар’яцтва і вакханалія».[14] Таму Дзмітрый Пяскоў параўнаў Украіну з Малдова [малдаўская мова] і пажартаваў, што украінец нібыта адмовяцца ад украінскай мовы у будучыні: зараз застаецца чакаць хіба што адмовы ад украінскай мовы на карысць амерыканскі".[15][16]
Міністр культуры і інфармацыйнай палітыкі Аляксандр Ткачэнка заявіў, што рашэнне цэркваў аб пераходзе на новы стыль патрабуе ўнясення змены ў заканадаўства адносна афіцыйных дзяржаўных святаў, а менавіта змяненняў дат Дня ўкраінскай дзяржаўнасці, Дня Абаронцаў і абаронц Украіны і іншых святаў і памятных дзён.[17]
Гл. таксама правіць
Заўвага правіць
- ↑ Відбувся Архієрейський Собор Православної Церкви України (укр.). OCU (24 мая 2023). Праверана 10 чэрвеня 2023.
- ↑ Доповідь Предстоятеля на Архієрейському Соборі (укр.). OCU (24 мая 2023). Праверана 10 чэрвеня 2023.
- ↑ Документи засідання Священного Синоду 23 травня 2023 р. (укр.). OCU. Праверана 10 чэрвеня 2023.
- ↑ Офіційне повідомлення про засідання Священного Синоду 2 лютого 2023 р. (укр.). OCU (2 лютага 2023).
- ↑ Стало відомо, коли ПЦУ обговорить реформу церковного календаря (укр.). Слово і Діло (10 чэрвеня 2023).
- ↑ ПЦУ теж думає про перехід на новий календар: коли ухвалять рішення (укр.). www.unian.ua.
- ↑ "ПЦУ розгляне календарну реформу в травні – митрополит Євстратій після рішення УГКЦ". Радіо Свобода [украінская]. 2023-02-06.
- ↑ Слідом за УГКЦ: ПЦУ прийме рішення щодо нового календаря у травні (укр.). novynarnia.com (6 лютага 2023).
- ↑ Gazeta.ua. Рішення щодо церковного календаря винесуть у травні (укр.). Gazeta.ua (1 мая 2023).
- ↑ ПЦУ визначиться з переходом на новий календар у травні - Епіфаній (укр.). www.ukrinform.ua (2 мая 2023).
- ↑ Офіційне повідомлення про засідання Священного Синоду 23 травня 2023 р. (укр.). OCU (23 мая 2023).
- ↑ Чурікова, Наталія (2023-05-28). "Перехід ПЦУ на новий календар віддаляє Україну від «церкви держави-агресора» – теолог зі США". Радіо Свобода [украінская]. Праверана 2023-05-28.
- ↑ Єленський пояснив необхідність переходу на новий церковний календар (укр.). www.ukrinform.ua (29 мая 2023).
- ↑ У Путина переход ПЦУ на новый календарь назвали безумием и вакханалией (руск.). espreso.tv.
- ↑ У Кремлі хотіли висміяти перехід ПЦУ на новий календар, але сіли у калюжу (укр.). 24 Канал (25 мая 2023).
- ↑ Вакханалія та божевілля: у Кремлі відреагували на новий календар ПЦУ (руск.). ua.korrespondent.net.
- ↑ Ткаченко: Рішення церков про перехід на новоюліанський календар ставлять перед нами виклики щодо зміни державних свят (укр.). Інтерфакс-Україна.