Архірэйскі сабор Праваслаўнай Царквы Украіны 24 мая 2023 года

Архірэйскі сабор Праваслаўнай Царквы Украіны 24 мая 2023 годаСвяшчэнны архірэйскі сабор Праваслаўнай царквы Украіны[uk], які адбыўся 24 мая 2023 года ў Трапезным саборы Антонія і Феадосія Пячэрскіх[uk] Кіева-Пячэрскай лаўры ў горадзе Кіеў, дзе было разгледжана пытанне ўрэгуляванне каляндарнага пытання ў Праваслаўнай царкве Украіны.[1][2]

Рашэнне аб скліканні свяшчэннага Архіерэйскага Сабора было прынята Свяшчэнным Сінодам Праваслаўнай Царквы Украіны,[3] які адбыўся напярэдадні 23 мая 2023 г.

Гісторыя правіць

Аб правядзенні свяшчэннага Архіерэйскага Сабора 24 мая 2023 стала вядома яшчэ пасля Свяшчэннага Сінода 2 лютага 2023.[4][5][6] Пасля рашэнне 1-2 лютага Украінскай Грэка-Каталіцкай Царквы пераход на новы стыль мітрапаліт Белацаркоўскі Еўстрацій пацвердзіў, што ў маі 2023 года збярэцца Архіерэйскі Сабор для таго, каб разгледзець пытанне аб каляндарнай рэформе.[7][8]2 мая 2023 года мітрапаліт Епіфаній паведаміў, што падчас Архірэйскага Сабора ў маі 2023 года Праваслаўная Царква Украіны прыме рашэнне аб новым царкоўным календары.[9][10] Свяшчэнны Сінод 23 мая 2023 прыняў рашэнне аб скліканні свяшчэннага Архіерэйскага Сабора 24 мая 2023 года. [11]

Рашэнне правіць

На Архіерэйскім саборы 24 мая 2023 года было благаслаўлена парафіям і манастырам выкарыстоўваць у літургічнай практыцы новаюліянскі каляндар (пры гэтым нязменна захоўваючы традыцыйную Пасхалію) і вырашана:

  • дазволена ў далейшым захоўваць юліянскі каляндар такім парафіям і манастырам, якія па рашэнню іх парафіяльных сходаў (духоўных сабораў манастыроў) жадаюць прадоўжыць выкарыстанне. Рашэнне павінна быць падтрымана не менш як дзве трэці членаў абшчыны і належным чынам дакументальна аформлена;
  • Сінадальнай багаслоўска-літургічнай камісіі сумесна з Сінадальнай каляндарнай камісіяй, улічваючы вопыт іншых Праваслаўных Цэркваў падрыхтаваць прапановы па пэўных складаных выпадках у літургічнай практыцы, якія будуць узнікаць пры выкананні традыцыйнай Пасхаліі і новаюліянскага календара для нерухомых свят;
  • Сінадальнай каляндарнай камісіі падрыхтаваць абноўлены афіцыйны царкоўны каляндар на 2024 і наступныя гады, а таксама каляндарную інфармацыю на верасень-снежань 2023;
  • Для суполак, якія будуць карыстацца юліянскім календаром, бласлаўляецца падрыхтаваць афіцыйнае выданне царкоўнага календара на 2024 год па старым стылі;
  • Упраўленню духоўнай адукацыі і багаслоўскай навукі, Сінадальнаму выдавецка-асветніцкаму ўпраўленню, Сінадальнаму ўпраўленню нядзельных школ і катэхізацыі блаславіць праводзіць тлумачальную працу па выкарыстанні ў літургічнай практыцы новага юліянскага календара;
  • Рашэнне Архіерэйскага Сабора 24 мая 2023 года вынесці на зацвярджэнне Памеснага сабора 27 ліпеня 2023 года.

Ацэнка правіць

Праваслаўны тэолаг і кіраўнік Міжнароднай праваслаўнай тэалагічнай асацыяцыі Павел Гаўрылюк лічыў змену царкоўнага календара вялікай падзеяй, бо Праваслаўная царква Украіны далучыцца да сусветнай праваслаўнай супольнасці, у якой большасць аўтакефальны праваслаўных цэркваў выкарыстоўваюць новаюліянскі каляндар і адзначае асобна палітычныя наступствы:

  Так, гэты крок, безумоўна, мае палітычныя наступствы. І я думаю, што яшчэ да вайны мы б сказалі, што гэтая царква проста далучаецца да астатняга хрысціянскага свету ў святкаванні Калядаў ці іншых свят. А сёння, вядома, таксама трэба думаць аб жаданні адрознівацца ад царквы дзяржавы-агрэсара.
Гаўрылюк Павел Леанідавіч
 

Павел Гаўрылюк таксама думае, што калі ўкраінскія цэрквы ў дыяспары і цэрквы ва Украіне будуць жыць па адным календары, то гэта больш зблізіць украінец ва Украіне і ў дыяспара на Захад.[12]

Рэлігіязнавец Віктар Яленскі заяўляў, што існаванне двух царкоўных календароў стварала пэўную раздвоенасць для вернікаў ва Украіне, бо хрысціянін паўставалі перад папрокам сваёй сумленне, калі ў Дзень Незалежнасці Украіны яны павінны пасьціцца (Успенскі пост), або на Новы год, парушаць Калядны пост. Акрамя таго, ён адзначыў, што пераход на новаюліянскі каляндар дыстанцыруе Украіну ад Расійская Федэрацыя.[13]

Рэакцыя правіць

Прэс-сакратар Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі Дзмітрый Пяскоў абурыўся з-за пераходу Праваслаўнай царквы Украіны на новаюліянскі каляндар, назваўшы гэта «вар’яцтва і вакханалія».[14] Таму Дзмітрый Пяскоў параўнаў Украіну з Малдова [малдаўская мова] і пажартаваў, што украінец нібыта адмовяцца ад украінскай мовы у будучыні: зараз застаецца чакаць хіба што адмовы ад украінскай мовы на карысць амерыканскі".[15][16]

Міністр культуры і інфармацыйнай палітыкі Аляксандр Ткачэнка заявіў, што рашэнне цэркваў аб пераходзе на новы стыль патрабуе ўнясення змены ў заканадаўства адносна афіцыйных дзяржаўных святаў, а менавіта змяненняў дат Дня ўкраінскай дзяржаўнасці, Дня Абаронцаў і абаронц Украіны і іншых святаў і памятных дзён.[17]

Гл. таксама правіць

Заўвага правіць

  1. Відбувся Архієрейський Собор Православної Церкви України (укр.). OCU (24 мая 2023). Праверана 10 чэрвеня 2023.
  2. Доповідь Предстоятеля на Архієрейському Соборі (укр.). OCU (24 мая 2023). Праверана 10 чэрвеня 2023.
  3. Документи засідання Священного Синоду 23 травня 2023 р. (укр.). OCU. Праверана 10 чэрвеня 2023.
  4. Офіційне повідомлення про засідання Священного Синоду 2 лютого 2023 р. (укр.). OCU (2 лютага 2023).
  5. Стало відомо, коли ПЦУ обговорить реформу церковного календаря (укр.). Слово і Діло (10 чэрвеня 2023).
  6. ПЦУ теж думає про перехід на новий календар: коли ухвалять рішення (укр.). www.unian.ua.
  7. "ПЦУ розгляне календарну реформу в травні – митрополит Євстратій після рішення УГКЦ". Радіо Свобода [украінская]. 2023-02-06.
  8. Слідом за УГКЦ: ПЦУ прийме рішення щодо нового календаря у травні (укр.). novynarnia.com (6 лютага 2023).
  9. Gazeta.ua. Рішення щодо церковного календаря винесуть у травні (укр.). Gazeta.ua (1 мая 2023).
  10. ПЦУ визначиться з переходом на новий календар у травні - Епіфаній (укр.). www.ukrinform.ua (2 мая 2023).
  11. Офіційне повідомлення про засідання Священного Синоду 23 травня 2023 р. (укр.). OCU (23 мая 2023).
  12. Чурікова, Наталія (2023-05-28). "Перехід ПЦУ на новий календар віддаляє Україну від «церкви держави-агресора» – теолог зі США". Радіо Свобода [украінская]. Праверана 2023-05-28.
  13. Єленський пояснив необхідність переходу на новий церковний календар (укр.). www.ukrinform.ua (29 мая 2023).
  14. У Путина переход ПЦУ на новый календарь назвали безумием и вакханалией (руск.). espreso.tv.
  15. У Кремлі хотіли висміяти перехід ПЦУ на новий календар, але сіли у калюжу (укр.). 24 Канал (25 мая 2023).
  16. Вакханалія та божевілля: у Кремлі відреагували на новий календар ПЦУ (руск.). ua.korrespondent.net.
  17. Ткаченко: Рішення церков про перехід на новоюліанський календар ставлять перед нами виклики щодо зміни державних свят (укр.). Інтерфакс-Україна.

Спасылка правіць