Аляксей Аляксандравіч Дзянісаў (архітэктар)
Аляксей Аляксандравіч Дзянісаў (8 сакавіка 1879, Ізмайлаўск — 25 жніўня 1966) — беларускі інжынер і архітэктар. Галоўны архітэктар Мінска (жнівень-кастрычнік 1944[1]).
Аляксей Аляксандравіч Дзянісаў | |
---|---|
Дата нараджэння | 8 сакавіка 1879 |
Дата смерці | 25 жніўня 1966 (87 гадоў) |
Грамадзянства | |
Альма-матар |
|
Месца працы | |
Член у | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Біяграфія
правіцьСкончыў Рыжскі політэхнічны інстытут у 1906 годзе. Працаваў архітэктарам ва Упраўленні Паўднёва-Заходняй чыгункі, Белдзяржбудзе, у жніўні-кастрычніку 1944 года быў галоўным архітэктарам Мінска[1], потым працаваў ва Упраўленні галоўнага архітэктара[2], у 1949—1957 гадах — у Белкаапсаюзе.
Член Саюза архітэктараў СССР з 1934 года.
Прадзед гісторыка Антона Дзянісава і стрыечны брат дзеда гісторыка Уладзіміра Дзянісава.
Творчасць
правіцьВядомыя праекты:
- рэканструкцыя дома віцэ-губернатара (1924)[3],
- будынак упаўнаважанага ВСНГ (1924—1925)[4],
- кааператыўны жылы дом швейнай фабрыкі «Кастрычнік» па вуліцы Розы Люксембург (1927),
- жыл дом на рагу вуліц Карла Маркса і Камсамольскай (1930)[5],
- удзел у распрацоўцы праекта Першай Усебеларускай сельскагаспадарчай і прамысловай выстаўкі — галоўны ўваход, асноўныя павільёны (1930, разам са Станіславам Гайдукевічам)[6],
- жылы дом для супрацоўнікаў Галоўнага ўпраўлення дарог і транспарту пры СНК БССР на рагу вуліц Свярдлова і Ульянаўскай (пачатак 1930-х, разбураны ў час вайны)[7],
- галоўны даваенны комплекс лечкамісіі на Чырвонаармейскай (1932—1933)[4],
- 3-і Дом Саветаў (1936, разам з Уладзімірам Вараксіным),
- будынак гаража СНК БССР (паміж 1936—1939)[8] у Мінску;
- дом адпачынку (1928)[5] у Ждановічах;
- дом арцелі інвалідаў «Адраджэнне» (1953)[5] у Гомелі.
На пачатку 1930-х гадоў у альбоме «Мастацтва БССР за 15 год (1917—1932 гг.)» Дзянісава разам з Гайдукевічам, Цісэнам і іншымі называюць «старымі архітэктарамі», «прадстаўнікамі буржуазнага эклектызму» і супрацьпастаўляюць «моладзі, якая прайшла новую, сучасную школу» — Лаўрову, Валадзько, Воінаву[9]. У 1953 годзе Воінаў і Ягораў наадварот адзначылі, што ўжо ў 1920-я гады Аляксееў быў сярод архітэктараў, якія супрацьпаставілі «канструктывісцкай „архітэктуры“» праекты на грунце нацыянальных традыцый, прыкладамі даваліся яго будынкі ўпаўнаважанага ВСНГ і Лечкамісіі[4].
Зноскі
- ↑ а б Феномен Мінска Архівавана 24 кастрычніка 2020.
- ↑ Лихута И. С. 60-летие Инспекции Государственного строительного надзора и контроля и ее работа со строительным комплексом города Минска. Записки инспектора. — Мн.: Белстройцентр, 2007. — 208 с. ил. — С. 12.
- ↑ Гістарычная забудова ансамбля мінскага калегіума езуітаў. (Дом віцэ-губернатара)
- ↑ а б в Воинов А., Егоров Ю. Фактам вопреки // Советская Белоруссия, 24 мая 1953.
- ↑ а б в Денисов Алексей Александрович // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)
- ↑ Можейко Г. Самая масштабная выставка в истории Беларуси была в 1930 году: площадь в 100 футбольных полей, 350 тысяч гостей и репрессированные организаторы(недаступная спасылка) // kp.by, 9 августа 2019
- ↑ Інфармацыя па тэлеграм-канале «Беларускі піонэр»
- ↑ «Оценочная стоимость — 12 млн долларов». Что сейчас в бывших правительственных гаражах, которые могут снести. 7 декабря 2019 Архівавана 24 красавіка 2020.
- ↑ Мельнікаў І. Іосіф Лангбард. Архітэктар, які прысвяціў жыццё Мінску Архівавана 22 ліпеня 2021. // baj.by, 31 ліпеня 2016
Літаратура
правіць- Денисов Алексей Александрович // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)
Спасылкі
правіць- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Аляксей Аляксандравіч Дзянісаў (архітэктар)