Казімір Чартарыйскі
Казімір Чартарыйскі (4 сакавіка 1674 — 31 жніўня 1741) — дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай.
| Казімір Чартарыйскі | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kazimierz Czartoryski | |||||||
 Казімір Чартарыйскі | |||||||
 Герб «Літоўская Пагоня» | |||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Міхал Фрыдэрык Чартарыйскі | ||||||
| Пераемнік | Міхал Казімір Радзівіл Рыбанька | ||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Станіслаў Антоні Шчука | ||||||
| Пераемнік | Міхал Фрыдэрык Чартарыйскі | ||||||
|
|||||||
| Сумесна з | Людвік Канстанцін Пацей (1703 — 1709) | ||||||
| Манарх | Станіслаў Ляшчынскі | ||||||
| Папярэднік | Бенедыкт Павел Сапега | ||||||
| Пераемнік | Міхал Казімір Коцел | ||||||
| Нараджэнне |
4 сакавіка 1674 |
||||||
| Смерць |
31 жніўня 1741[1][2] (67 гадоў) |
||||||
| Род | Чартарыйскія | ||||||
| Бацька | Міхал Ежы Чартарыйскі[3] | ||||||
| Маці | Яна Вераніка з Алендскіх[d] | ||||||
| Жонка | Ізабэла Эльжбета Морштын[d] | ||||||
| Дзеці | Аўгуст Аляксандр Чартарыйскі, Міхал Фрыдэрык Чартарыйскі, Канстанцыя з Чартарыйскіх[d] і Тэадор Казімір Чартарыйскі[d] | ||||||
| Дзейнасць | палітык | ||||||
| Узнагароды |
 |
||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||||
Біяграфія правіць
Паходзіў з роду Чартарыйскіх, сын Міхала Ежага, ваяводы сандамірскага, і яго трэцяй жонкі Яны Веранікі Алендскай.
Падчашы ВКЛ у 1699—1707 і 1709—1712, падскарбі вялікі ВКЛ у 1707—1709 (прызначаны Станіславам Ляшчынскім), падканцлер ВКЛ у 1712—1724, кашталян віленскі з 1724. Быў таксама старастам крамянецкім, веліжскім, усвяцкім.
У час бескаралеўя 1696—1697 прыхільнік французскага кандыдата на каралеўскі трон прынца Франсуа Луі дэ Канці. У 1706 перайшоў на бок Станіслава Ляшчынскага, потым супрацоўнічаў з Аўгустам II. Пасля яго смерці (1733) зноў прыхільнік кандыдатуры Станіслава Ляшчынскага на трон. Трапіў у палон да войск Аўгуста III, але пагадзіўся з новым каралём. У 1730-я гады арганізаваў магнацкую групоўку Чартарыйскіх і звязаных з імі іных родаў («фамілію»), якая разлічвала на дапамогу Расіі, каб умацаваць дзяржаўны лад Рэчы Паспалітай.
У 1730 адзначаны Ордэнам Белага Арла.
Сям’я правіць
Ажаніўся ў 1693 годзе з Ізабелай Альжбэтай Морштын (26 жніўня 1671 — 24 лютага 1758, Варшава), дачкой Яна Анджэя Морштына і Кацярыны Гардон. Меў з ёй трох сыноў і дзвюх дачок:
- Міхала Фрыдэрыка (1696—1775);
- Аўгуста Аляксандра (1697—1782), ваяводу рускага;
- Канстанцыю (1700—1759), маці караля Станіслава Аўгуста Панятоўскага;
- Людвіку Альжбету (1703—1745), якая стала манашкай;
- Тэадора Казіміра (1704—1768), біскупа пазнаньскага.
Зноскі
- ↑ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. VIII, Ziemia brzeska i województwo brzeskie XIV‒XVIII wiek / пад рэд. А. Рахуба — Warszawa: 2020. — С. 214. — ISBN 978-83-65880-89-5
- ↑ Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 / пад рэд. J. Wolff — Kraków: 1885. — С. 83.
- ↑ Urzędnicy wołyńscy XIV-XVIII wieku: spisy / пад рэд. М. Вольскі — Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 2007. — С. 64. — 188 с. — ISBN 978-83-85213-51-2
Літаратура правіць
- Грыцкевіч А. Чартарыйскія // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 740. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
- Dernałowicz M. Portret Familii. — Warszawa, 1990.