Вікіпедыя

Ракетны абстрэл Эрбіля (13 сакавіка 2022)

У ноч з 12 на 13 сакавіка 2022 года Корпус Вартавых Ісламскай рэвалюцыі (КВІР) запусціў некалькі балістычных ракет з правінцыі Усходні Азербайджан (Іран) па Эрбілю, сталіцы Іракскага Курдыстана.

Ракетны абстрэл Эрбіля
Асноўны канфлікт: Іранскі крызіс (з 2019), Другая халодная вайна
Дата 13 сакавіка 2022
Час 01:20 па мясцовым часе (падзенне снарадаў)
Месца Ірак Эрбіль, Іракскі Курдыстан, Ірак
Прычына гібель іранскіх вайскоўцаў у Сірыі падчас ізраільскіх бамбардзіровак
Удзельнікі Корпус Вартавых Ісламскай рэвалюцыі
Загінулі загінулых няма (паводле афіцыйных сцвярджэнняў курдскіх уладаў і некаторых СМІ)
4 ізральскіх афіцэраў загінулі (паводле інфармацыі ліванскага канала «al-Mayadeen»)
Траўмы 1—2 грамадзянскіх асоб пацярпелі (паводле афіцыйных сцвярджэнняў курдскіх уладаў і некаторых СМІ)
7 ізральскіх афіцэраў паранены (паводле інфармацыі ліванскага канала «al-Mayadeen»)

Перадгісторыя правіць

Гл. таксама: Іранскі крызіс (з 2019)

З 2003 года Ірак быў ахоплены серыяй ваенных канфліктаў. Пасля разгрому асноўных сіл ІДІЛ у 2017 годзе і пераходу групоўкі да партызанскай вайны, ажывілася супрацьстаянне паміж ЗША і Іранам. Найбольшая эскалацыя адбылася ў снежні 2019—студзені 2020 года, калі бакі абмяняліся серыяй абстрэлаў і нападаў.

На пачатак 2022 года іранскае кіраўніцтва вяло з амерыканцамі перамовы па аднаўленні «ядзернай здзелкі», разарванай пры прэзідэнце Трампе. У лютым, пасля заявы прэзідэнта Украіны Уладзіміра Зяленскага ў Мюнхене (ФРГ) аб выхадзе з Будапешцкага мемарандума і санкцый заходніх дзяржаў за ўварванне Расіі ва Украіну, у Тэгерана з’явіўся рэальны шанец заключыць новае пагадненне на больш выгадных для сябе ўмовах. ЗША і ЕС былі гатовы пайсці на любыя саступкі, каб кампенсаваць імпарт энергарэсурсаў з Расіі за кошт іранскай нафты. Аднак улады краіны ўсё яшчэ трымалі крыўду на Захад за забойства генерала Касема Сулеймані. Таксама яны імкнуліся прымусіць да адказу Ізраіль, які яны абвінавачвалі ў забойстве свайго навукоўца Махсена Фахрызадэ, што стаяў ля вытокаў стварэння ядзернай праграмы Ірана, і за перыядычныя ўдары па пазіцыях шыіцкіх апалчэнняў у Сірыі[1].

У ноч на 7 сакавіка Армія абароны Ізраіля разбамбіла наваколлі Дамаска (Сірыя). Тады загінулі два высокапастаўленых іранскіх афіцэра. Пасля гэтага ў Тэгеране паабяцалі акт адплаты[2].

Здарэнне правіць

У ноч з 12 на 13 сакавіка з правінцыі Усходні Азербайджан (Іран) па Эрбілю, сталіцы Іракскага Курдыстана, здзейснены ракетны абстрэл[3][4]. Снарады ўпалі на горад роўна ў 1:20 ночы — у той ж час, калі быў забіты два гады назад у выніку ўдару амерыканскага беспілотніка Касем Сулеймані[5]. Бамбаванне было выраблена 12-ю[6] балістычнымі ракетамі Fateh-110[7]. Яны раней ужо ўжываліся іранцамі для ракетных абстрэлаў Ірака, напрыклад, падчас аперацыі «Пакутнік Сулеймані» супраць ваенных аб’ектаў ЗША, калі Тэгеран помсціў за гібель свайго генерала.

Прадстаўнікі КВІР заявілі, што мішэнню былі «прасунутыя трэніровачныя цэнтры» ізраільскія разведвальнага агенцтва Масад, якія нібыта размяшчаліся ў горадзе. Паводле іранскага боку, абстрэл быў адказам на рэгулярныя аперацыі Ізраіля супраць іранскіх сіл на тэрыторыі Сірыі[2]. У той жа час, са слоў курдскіх уладаў, на іх тэрыторыі не знаходзіліся ніякія ізраільскія аб’екты[8].

Некалькі снарадаў ўпалі побач з амерыканскім консульствам. Адна ракета трапіла ў студыю мясцовага курдскага ТБ-канала «Kurdistan24»[1]. Яго супрацоўнікі адразу пасля ўдару выйшлі ў прамы эфір са студыі, каб паказаць наступствы[9].

Першапачаткова паведамлялася, што ў ходзе атакі пацярпеў адзін мірны жыхар[8]. Аднак затым, як удакладнілі СМІ, стала вядома аб двух пацярпелых. Іх стан не запатрабаваў шпіталізацыі[9].

Ізраільская газета «Haaretz» паведаміла, што Іран выпусціў балістычныя ракеты па «стратэгічным цэнтрам» Ізраіля ў Іраку, і папярэдзіла аб «больш цвёрдым адказе». Ліванскі тэлевізійны канал «al-Mayadeen» рапартаваў аб гібелі чатырох ізраільскіх афіцэраў, а таксама сямярых параненых. Дадзеныя заявы СМІ былі расцэнены як пацверджанні ізраільскай прысутнасці ў краіне[10]

Рэакцыя правіць

  Ірак

У МЗС Ірака назвалі ракетны ўдар па Эрбілю абуральным парушэннем суверэнітэту краіны. У ведамстве заклікалі «выступіць з адзінай пазіцыяй, каб рашуча супрацьстаяць любым дзеянням, накіраваным на распаўсюд хаосу»[6]. Урад краіны выклікаў да сябе іранскага пасла, асудзіўшы здарэнне як «абуральнае парушэнне суверэнітэту»[11]. Былы прэзідэнт Іракскага Курдыстана Масудам Барзані назваў гэты інцыдэнт тэрарыстычнай атакай[12].

  ЗША

Амерыканскае пасольства ў Багдадзе ўзмацніла меры бяспекі і цалкам закрыла сваю тэрыторыю[13]. Дзяржаўны дэпартамент ЗША асудзіў атаку[8]. Саветнік прэзідэнта ЗША па нацыянальнай бяспецы Джэйк Саліван адзначыў, што ракетны ўдар быў выраблены без якіх бы то ні было падстаў. З яго слоў, Вашынгтон падтрымае ўрад Ірака ў прыцягненні Ірана да адказнасці за здарэнне[14].

Член Палаты прадстаўнікоў ЗША Элейн Лурыя (Дэмакратычная партыя) запатрабавала ад адміністрацыі прэзідэнта Джо Байдэна неадкладна спыніць перамовы з Іранам па «ядзернай дамове», якія, па некаторых даных, амаль блізкі да лагічнага фіналу. Яе калега з Рэспубліканскай партыі Ліза Маклейн падтрымала гэтую ідэю, заўважыўшы, што Амерыка ніколі не павінна купляць іранскую нафту, аднаўленне экспарту якой пасля магчымага падпісання «атамнага» пагаднення разглядалася як спосаб стабілізаваць рынак і збіць цану на паліва[2].

  Ізраіль

Афіцыйныя асобы Ізраіля адмовіліся ад каментароў[8].

Уплыў правіць

Неўзабаве пасля ўдараў Ісламская Рэспубліка Іран прыпыніла перамовы з Саудаўскай Аравіяй па рэгіянальнай бяспецы. Чарговы раўнд быў прызначаны на 16 сакавіка ў Багдадзе. Саудзіты і іранцы на гэтай сустрэчы меркавалі знайсці пункты судакранання па пытаннях бяспекі ў Персідскім заліве. Асаблівае значэнне тут мела вайна ў Емене і праблема так званых «танкерных войнаў», ад якіх наўпрост залежыць стабільнасць экспарту нафты і газу з краін Заліва[1].

У той жа час быў сарваны перамоўны працэс з ЗША з мэтай замяніць расійскую нафту імпартам з Ірана[1].

Зноскі

  1. ↑ а б в г Василий Останин-Головня. Ракетная атака на Эрбиль: Почему Иран бомбит север Ирака(руск.) // Life : интернет-издание. — 13 марта 2022.
  2. ↑ а б в ИРАН ПОПЫТАЛСЯ ОТВЛЕЧЬ МИР ОТ РОССИЙСКОЙ СПЕЦОПЕРАЦИИ
  3. ↑ Archived copy. Архівавана з першакрыніцы 13 сакавіка 2022. Праверана 13 сакавіка 2022.
  4. ↑ Agencies, The New Arab Staff &. Multiple rockets fall in Erbil, northern Iraq, says state news agency. english.alaraby.co.uk (12 сакавіка 2022). Архівавана з першакрыніцы March 13, 2022. Праверана March 13, 2022.
  5. ↑ AP: обстрел американского консульства в Иракском Курдистане велся с территории Ирана(руск.) // Коммерсантъ : гахета. — 13 марта 2022.
  6. ↑ а б В МИД Ирака назвали ракетный удар по Эрбилю вопиющим нарушением суверенитета страны
  7. ↑ Rogoway, Stetson Payne and Tyler. Ballistic Missiles Strike Near U.S. Base in Erbil, Iraq (Updated). The Drive. Архівавана з першакрыніцы 13 сакавіка 2022. Праверана 13 сакавіка 2022.
  8. ↑ а б в г Ismail, Amina (2022-03-13). "Ballistic missiles hit Iraq's Kurdish capital, Iran's Revolutionary Guard claim responsibility". Reuters [англійская]. Архівавана з арыгінала 2022-03-13. Праверана 2022-03-13.
  9. ↑ а б Ракетный удар по Эрбилю: КСИР взял ответственность
  10. ↑ Дмитрий Поляков «V и Z — вы не одни»: как ракетный обстрел Эрбиля отразится на Ближнем Востоке(руск.) // EADaily : информационное агентство. — 14марта 2022.
  11. ↑ Agencies. Iraq summons Iranian envoy over Irbil missile strike (англ.). Daily Sabah (13 сакавіка 2022). Праверана 13 сакавіка 2022.
  12. ↑ Iranian Guards claim ballistic missile attacks in Erbil (англ.). www.aljazeera.com. Архівавана з першакрыніцы 13 сакавіка 2022. Праверана 13 сакавіка 2022.
  13. ↑ Город Эрбиль атаковали из-за пределов Ирака
  14. ↑ Джейк Салливан: обстрел Эрбиля со стороны Ирана был посягательством на суверенитет Ирака

Літаратура правіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Ракетны_абстрэл_Эрбіля_(13_сакавіка_2022)&oldid=4374182"