Свята-Пакроўская царква (Гарадзечна)
Царква́ Пакрова Прасвятой Багародзіцы — праваслаўная царква ў Гарадзечне Пружанскага раёна, збудаваная ў памяць бітвы паміж расійскімі і напалеонаўскімі войскамі ў 1812 годзе. Помнік архітэктуры з элементамі класіцызму.
| Праваслаўны храм | |
| Свята-Пакроўская царква | |
|---|---|
._%D0%90%D0%B3%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%B2%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4..JPG) | |
| 52°25′27,52″ пн. ш. 24°18′39″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Беларусь |
| Вёска | Гарадзечна |
| Канфесія | праваслаўе |
| Епархія | Брэсцкая |
| Тып будынка | царква |
| Дата заснавання | 1825 |
| Настаяцель | Іерэй Георгій Хадыніцкі[1] |
| Статус |
 Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113Г000607 |
| Стан | дзейнічае |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя
правіць.jpg)
На сустрэчах і ў ліставанні з гродзенскім губернатарам генерал Аляксандр Тармасаў неаднаразова выказваў думкі пра неабходнасць ушанавання памяці Гарадзечанскай бітвы. Фундатарам пабудовы стаў уласнік Гарадзечны і Плянты Войцех Пуслоўскі, былы маршалак Слонімскага павета, а будаўніком — памешчык Шэмет. Збудаваная ўніяцкай[2] царква была адчынена на свята Пакрова 1825 года і атрымала назву Свята-Пакроўскай[3]. Пазней царква пераўтваралася то ў каталіцкую, то ў праваслаўную, то назад ва ўніяцкую. Пасля скасавання уніі ў 1839 годзе ў царкве быў усталяваны іканастас[4], а па здушэнні паўстання 1863 года яна была канчаткова перададзеная праваслаўным[5].
6 лютага 1963 года Савет па справах Рускай праваслаўнай царквы пры Савеце міністраў СССР прыняў рашэнне аб ліквідацыі прыхода ў вёсцы Гарадзечна. У будынку царквы пэўны час размяшчалася калгаснае зернясховішча і школьная спартыўная зала. Паступова ў царкве праржавеў дах, уваходная арка і каменная агароджа былі разабраны, сам будынак храма знаходзіўся ў поўным запусценні[4].
У 1990 годзе царква была вернута праваслаўным. Да гэтай пары яна практычна была пазбаўлена даху, а з чатырох каменных слупоў, якія падпіралі скляпенні, застаўся толькі адзін. Дзякуючы намаганням ураджэнца гэтых мясцін Леаніда Несцерчука і пры падтрымцы грамадскасці і мясцовых уладаў пачалася рэстаўрацыя храма. Дзякуючы таму, што захаваліся гістарычныя дакументы, ён быў адноўлены ў першапачатковым выглядзе. Праект аднаўлення выканаў архітэктар з Брэста Рыгор Будзька, рэстаўрацыйныя працы здзейсніла брыгада з Валыні[4].
12 кастрычніка 1991 года на свята Пакрова Прасвятой Багародзіцы царкву асвяціў епіскап Брэсцкі і Кобрынскі Канстанцін[6].
Архітэктура
правіць._%D0%92%D1%8B%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%B4_%D0%B7_%D1%82%D1%8B%D0%BB%D1%83..jpg)
Будынак прамавугольны ў плане, над уваходам вежа-званіца. Асноўны трохнефавы аб'ём накрыты двухсхільным дахам, у цэнтры якога размешчаны васьмігранны светлавы барабан. На галоўным фасадзе накладны порцік. Вокны акаймаваны простымі ліштвамі.
Асаблівую велічнасць храму надавалі 12 калон (дзве пры ўваходзе і 10 унутры), якія сімвалізавалі «12-ы год»[3].
Першапачаткова царква мела выгляд велізарнага свірна; не было ні купала, ні званіцы[4].
Зноскі
- ↑ Пружанское благочиние (руск.). Официальный сайт Брестской епархии. (10 жніўня 2012).(недаступная спасылка)
- ↑ Helga.. Городечненская битва 1812 года (руск.)(недаступная спасылка). Достопримечательности. Портал города Пружаны (10 жніўня 2012). Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 30 снежня 2012.
- ↑ а б Ірына Сядова.. Вуліцы майго дзяцінства. Культура. Раённыя будні (10 жніўня 2012).
- ↑ а б в г Свято-Покровской церкви д.Городечно нужна ваша помощь (руск.). Раённыя будні (29 лютага 2012).
- ↑ Аляксей Ганчук. Ці ажыве стары гасцінец?.. // Народная трыбуна. — 13 красавіка 2010. Архівавана з першакрыніцы 13 сакавіка 2016.
- ↑ Юрий Рубашевский.. Вечно будет помнить Городечно (руск.). Гісторыя. Вечерний Брест (15 жніўня 2012).(недаступная спасылка)
Літаратура
правіць
- Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Пружан. р-на / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.; Маст. А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1992. — 456 с., іл. — ISBN 5-85700-094-7.
- Туристская энциклопедия Беларуси / редкол. Г. П. Пашков [и др.]; под общ. ред. И. И. Пирожника. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 648 с. — ISBN 978-985-11-0384-9.
- Праваслаўныя храмы Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін; [рэдакцыйны савет: Г. П. Пашкоў, Л. В. Календа]. - Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. - 653 с. 2000 экз. ISBN 978-985-11-0389-4
Спасылкі
правіць
|
Свята-Пакроўская царква (Гарадзечна) на Вікісховішчы |
|---|
- [1] на сайце Radzima.org
- Свята-Пакроўская царква (Гарадзечна) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
- Свята-Пакроўская царква (Гарадзечна) на сайце «Архіварта»