Вікіпедыя

Сустрэча Папы Рымскага Францыска і Патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі Кірыла

Сустрэча Папы Рымскага Францыска і патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі Кірыла адбылася 12 лютага 2016 года ў аэрапорце Гаваны, сталіцы Кубы. Сустрэча такога ўзроўню стала першай за ўсю гісторыю рускай праваслаўнай і каталіцкай цэркваў, шэраг экспертаў і СМІ называюць яе гістарычнай[1][2][3][4][5][6].

Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Кірыл Папа Рымскі Францыск
Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Кірыл
Папа Рымскі Францыск

Перадгісторыя

правіць

Раскол хрысціянскай царквы адбыўся ў 1054 годзе, пасля чаго канчаткова адбыўся яе падзел на Рымска-каталіцкую царкву на Захадзе з цэнтрам у Рыме і Праваслаўную — на Усходзе з цэнтрам у Канстанцінопалі. Падзел, выкліканы расколам, не пераадолены дагэтуль, нягледзячы на тое, што ў 1965 годзе ўзаемныя анафемы былі ўзаемна зняты на сустрэчы Папы Паўла VI і Усяленскага Патрыярха Афінагора I[7].

Руская праваслаўная царква, цяпер найбуйнейшая з Памесных праваслаўных цэркваў у свеце[2], дэ-факта аўтаномная ад Канстанцінопальскай з 1448 года. У 1589—1593 гадах Маскоўскія мітрапаліты атрымалі тытул патрыярхаў і фармальнае прызнанне аўтакефаліі ад усходніх патрыярхаў[8][заўв 1].

На Фларэнційскім саборы, які праходзіў з 1438 года, прысутнічалі Рымскі Папа Яўген IV і канстанцінопальскі патрыярх Іосіф II, а таксама прадстаяцель рускай царквы мітрапаліт Кіеўскі і ўсяе Русі Ісідар. Неўзабаве пасля сустрэчы Ісідар быў разжалаваны і ўзяты пад варту па загадзе Васіля II.

Асабістых сустрэч паміж главамі Рускай праваслаўнай царквы і Рымска-каталіцкай царквы раней не адбывалася. Падрыхтоўка да сустрэчы ў 2016 годзе ішла 20 гадоў. У 1996—1997 гадах вяліся перамовы пра арганізацыю сустрэчы патрыярха Алексія II і Папы Яна Паўла II, але яна не адбылася з-за наяўнасці праблем, па якіх бакам не ўдалося дасягнуць згоды[1]. Перамовы пра магчымасць сустрэчы вяліся і з Папам Бенедыктам XVI да моманту яго сыходу ў адстаўку ў сакавіку 2013 года[1]; у 2006 годзе будучы патрыярх Кірыл у якасці старшыні знешніх царкоўных сувязяў Маскоўскага патрыярхата наведаў Рым, дзе сустрэўся з пантыфікам[10].

10 красавіка 2009 года Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка на сустрэчы з патрыярхам Кірылам у Маскве прапаноўваў сустрэчу Папы і Патрыярха ў Мінску[11]. 8 мая намеснік старшыні Аддзела замежных царкоўных сувязяў Маскоўскага патрыярхата пратаіерэй Георгій Рабых у адказ на прапанову заявіў, што Рускай праваслаўнай царкве і Рымска-каталіцкай царкве не патрэбныя якія-небудзь пасярэднікі для вырашэння такіх пытанняў, у іх ёсць магчымасці для правядзення прамых узгадненняў па гэтай тэме[12].

У лістападзе 2014 года Папа Францыск, адказваючы на пытанне карэспандэнта ТАСС на борце самалёта пасля вяртання з паездкі ў Стамбул, дзе адбылася яго сустрэча з патрыярхам Канстанцінопальскім Варфаламеем I, заявіў, што гатовы сустрэцца з патрыярхам Кірылам у любым месцы і ў любы час[2].

Храналогія сустрэчы

правіць

Падрыхтоўка

правіць

Пра сустрэчу абодвума бакамі было абвешчана 5 лютага 2016 года, у гэты ж дзень было прынята канчатковае рашэнне правесці яе 12 лютага. Да гэтага моманту праходзілі рознага роду ўзгадненні, якія тычыліся даты, месца і зместу сустрэчы, у прыватнасці, прапанаванай да падпісання дэкларацыі, тэкст якой узгадняўся да позняга вечара 10 лютага і заняў 10 лістоў[13][14][15].

Сустрэча стала магчымай дзякуючы перакрыжаванню маршрутаў глаў цэркваў: патрыярх Кірыл прыляцеў у Гавану ў рамках турнэ па Лацінскай Амерыцы[16], Папа Рымскі Францыск зрабіў прыпынак у кубінскай сталіцы перад пачаткам пастырскага візіту ў Мексіку[17].

Для сустрэчы глаў цэркваў у аэрапорту Гаваны імя Хасэ Марці, які з'яўляецца галоўным міжнародным авіявузлом краіны, былі падрыхтаваны зала дзяржаўнага пратакола першага тэрмінала, а таксама прэс-зала[18].

Патрыярх Кірыл прыбыў у Гавану 11 лютага[16], Папа Рымскі Францыск — днём 12, незадоўга да пачатку сустрэчы[19].

Ход сустрэчы

правіць

Сустрэча пачалася ў 14:25 (UTC?5:00)[20]. Кірыл і Францыск, апранутыя ў звычайные аблачэнне, якое выкарыстоўваецца па-за набажэнствамі, пацалаваліся і разам сфатаграфаваліся[21], а затым размясціліся ў фатэлях, пастаўленых абапал ад драўлянага распяцця[21]. Даволі хутка журналістаў папрасілі пакінуць залу[22]. Як паведаміла італьянскае інфармацыйнае агенцтва агенцтва АНСА, першымі словамі Папы, звернутымі да патрыярха, былі «Нарэшце мы — браты», прадстаяцель РПЦ адказаў: «Цяпер усё лягчэй». «Відавочна, што гэта — божая воля», — сказаў Францыск[21].

Усяго сустрэча доўжылася больш за дзве гадзіны. Патрыярх і Папа абмеркавалі шэраг важных праблем, закрануўшы ганенні хрысціян на Блізкім Усходзе, ваенна-палітычнае супрацьстаянне і рэлігійны раскол ва Украіне, крызіс сям'і ў сучасным грамадстве[22]. Таксама главы цэркваў гаварылі пра будучыню хрысціян, далейшае развіццё супрацоўніцтва РПЦ і каталіцкай царквы, магчымыя сумесныя праекты, у прыватнасці, пра абмен паломнікамі[23]. Кірыл і Францыск гутарылі на родных мовах — рускай і іспанскай, пры дапамозе двух перакладчыкаў[21].

Таксама адбыўся абмен падарункамі: патрыярх падарыў Папе спіс Казанскай іконы Божай Маці і сваю кнігу «Свабода і адказнасць» на іспанскай мове, Францыск у сваю чаргу паднёс у дар Кірылу часціцу мошчаў свяціцеля Кірыла і чашу для прычасця[22].

Па выніках сустрэчы патрыярх і Папа ўрачыста падпісалі сумесную дэкларацыю, якая складаецца з 30 пунктаў[22].

Рэакцыя

правіць

Прадстаўнікі рэлігійнай супольнасці па ўсім свеце віталі сустрэчу глаў дзвюх цэркваў, адзначаючы яе важнасць і гістарычнае значэнне, прадстаўнікі каталіцкай і праваслаўнай цэркваў Расіі[24], Беларусі[25], Венгрыі[26], Канады[24], Польшчы[27], Сербіі[28], ЗША[29][30], краін Блізкага Усходу[31][32] і іншых дзяржаў.

Прэс-сакратар прэзідэнта Расіі Дзмітрый Пяскоў назваў сустрэчу Кірыла і Францыска ўзаемным крокам насустрач Расіі і Захаду[33].

Раман Лункін, вядучы навуковы супрацоўнік Інстытута Еўропы РАН, лічыць, што сустрэча, якая праходзіць на фоне блізкаўсходняга канфлікту, які суправаджаецца ганеннямі на хрысціян, ставіць мэтай вярнуць хрысціянства ў сусветную палітыку[34].

Беларускі палітолаг і гісторык рэлігіі Анатоль Сідарэвіч выказаў меркаванне, што гэта сустрэча можа паспрыяць візіту Папы Рымскага ў Беларусь[35], на які Руская праваслаўная царква дагэтуль не дае дазволу, патрабуючы ад Рыма адмовіцца ад празелітызму і уніі на сваёй «кананічнай тэрыторыі»[36].

Заўвагі

правіць
  1. ↑ Існуе меркаванне, што і ў наш час Канстанцінопальскі патрыярхат займае пануючае становішча сярод памесных праваслаўных цэркваў[9].

Крыніцы

правіць
  1. ↑ а б в Коробов П., Пушкарская Е. Ввиду сложившихся предстоятельств // Коммерсантъ : газета. — № 20 (6 февраля 2016). — С. 1.
  2. ↑ а б в Алексей Букалов, Вера Щербакова. "Огромное событие": встреча патриарха и понтифика как важная веха в отношениях церквей. ТАСС (5 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  3. ↑ Сергей Старцев. Профессор: встреча понтифика и патриарха — благая весть для христиан. РИА Новости (6 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  4. ↑ Религиовед: встреча патриарха и папы — историческая и сенсационная. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 12 лютага 2016.
  5. ↑ Слуцкий: встреча папы римского и патриарха может стать эпохальной. РИА Новости (5 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  6. ↑ Rosie Scammell. Pope Francis and Russian patriarch to meet in Cuba in historic breakthrough (англ.). Washington Post (5 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  7. ↑ Сергей Старцев. Папа Франциск призвал христиан к продвижению по пути к единству. РИА Новости (6 снежня 2015). Праверана 6 лютага 2016.
  8. ↑ Гордиенко 1988, с. 202.
  9. ↑ «A Catholic-Orthodox meeting is spectacular but not unprecedented», The Economist, Feb 7th 2016
  10. ↑ Ольга Гринкруг. Церкви должны сотрудничать ради сохранения христианских ценностей. РИА Новости (19 мая 2006). Праверана 6 лютага 2016.
  11. ↑ «Коммерсантъ»: Лукашэнка ў Маскве прапаноўваў сустрэчу Папы і Патрыярха. Еўрарадыё
  12. ↑ РПЦ: Пытанне сустрэчы Папы і Патрыярха будзе вырашацца без Лукашэнкі
  13. ↑ Решение о встрече папы и патриарха было принято в день его оглашения. РИА Новости (12 лютага 2016). Праверана 12 лютага 2016.
  14. ↑ Иларион: согласована декларация папы римского и патриарха Кирилла. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  15. ↑ Источник в РПЦ: текст декларации папы и патриарха занял 10 листов. РИА Новости (12 лютага 2016). Праверана 12 лютага 2016.
  16. ↑ а б Патриарх Кирилл прибыл в Гавану. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  17. ↑ Папа римский прибыл в Мексику с первым пасторским визитом. РИА Новости (13 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  18. ↑ В ожидании исторической встречи: в аэропорту Гаваны готовят пресс-зал. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  19. ↑ Папа римский прибыл в Гавану для встречи с патриархом Кириллом. Интерфакс (12 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  20. ↑ Патриарх Кирилл и папа Римский Франциск встретились на Кубе для обсуждения гонений на христиан(недаступная спасылка). Интерфакс-Россия (12 лютага 2016). Архівавана з першакрыніцы 13 лютага 2016. Праверана 13 лютага 2016.
  21. ↑ а б в г Как проходила первая в истории встреча патриарха Московского и всея Руси и папы римского. ТАСС (12 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  22. ↑ а б в г Встреча тысячелетия: патриарх и понтифик встали на защиту христиан. РИА Новости (12 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  23. ↑ Патриарх и папа договорились о совместных паломнических проектах. РИА Новости (13 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  24. ↑ а б "Событие цивилизационного масштаба": реакция на встречу патриарха Кирилла и папы Франциска. ТАСС (13 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  25. ↑ Католики Белоруссии с радостью восприняли встречу главы РПЦ и папы. РИА Новости (13 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  26. ↑ Алексей Букалов. Венгерский кардинал: встреча патриарха и папы - закрепление диалога между церквями. ТАСС (7 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  27. ↑ Корр. ТАСС Ирина Полина. Польская католическая церковь приветствует встречу патриарха Кирилла и папы Франциска. Euronews (6 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  28. ↑ Сербская церковь приветствует встречу патриарха Кирилла и понтифика. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  29. ↑ Андрей Шитов. Нацсовет церквей США приветствует предстоящую встречу патриарха Кирилла с папой Франциском. ТАСС (6 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  30. ↑ Православная церковь США приветствует встречу патриарха Кирилла и папы Франциска. RT (5 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  31. ↑ Христиане Ближнего Востока ждут помощи от патриарха и папы. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  32. ↑ Латинский патриарх надеется, что РКЦ и РПЦ перейдут на один календарь. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  33. ↑ В Кремле назвали встречу Кирилла и Франциска обоюдным шагом навстречу России и Запада. Интерфакс (8 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  34. ↑ Роман Лункин. Встреча церквей: начало «крестового похода» против исламского экстремизма. РБК (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  35. ↑ Сустрэча Папы Рымскага з маскоўскім патрыярхам адкрые магчымасць візіту пантыфіка ў Беларусь // Радыё Свабода
  36. ↑ БПЦ: Для візіту Папы ў Беларусь Ватыкан мусіць адмовіцца… ад Уніі // Еўрарадыё

Літаратура

правіць

Спасылкі

правіць
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Сустрэча_Папы_Рымскага_Францыска_і_Патрыярха_Маскоўскага_і_ўсяе_Русі_Кірыла&oldid=4875158"