Сухумі (аэрапорт)

Сухумі
Сухумі
	ІАТА: SUI — ІКАА: UGSS
Інфармацыя
Краіна	Рэспубліка Абхазія;
Эксплуатант	Novaport[d]
Вышыня НУМ	16 м
Карта
	; SUI
Узлётна-пасадачныя палосы
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Міжнародны аэрапорт Сухумі імя У. Р. Ардзінба — аэрапорт горада Сухумі. Размешчаны паблізу вёскі Бабушара, за 18 кіламетраў на паўднёвы-ўсход ад Сухумі, у Калхідскай нізіне, на беразе Сухумскай бухты Чорнага мора, што забяспечвае пасадку з двух бакоў, з прычыны чаго выгадна адрозніваецца ад аэрапорта Сочы.

Афіцыйным эксплуатантаў аэрапорта з’яўляецца Рэспубліканскае ўнітарнае прадпрыемства «Міжнародны аэрапорт Сухумі імя У. Р. Ардзінба».

26 ліпеня 2019 года рашэннем Кабінета Міністраў Рэспублікі Абхазія міжнароднаму аэрапорту «Сухумі» імя У. Р. Ардзінба і паветранай прасторы Рэспублікі Абхазія прысвоены міжнародны чатырохлітарны код URAS з наступным унясеннем у зборнік аэранавігацыйнай інфармацыі Расійскай Федэрацыі (AIP). Гэтым жа дакументам аэрадрому Міжнароднага аэрапорта «Сухумі» імя У. Р. Ардзінба прысвоены статус аэрадрома сумеснага базавання грамадзянскай і дзяржаўнай авіяцыі^[1].

21 жніўня 2019 года адбылася сустрэча прэм’ер-міністра Рэспублікі Абхазія Валерыя Бганба з дэлегацыяй Федэральнага агенцтва паветранага транспарту (Расавіяцыя), якая прыбыла ў Абхазію з рабочым візітам на чале з намеснікам кіраўніка Алегам Сторчавым. Бакі абмеркавалі тэхнічны стан будынка аэравакзала і аэрадрома аэрапорта «Сухумі», пытанні арганізацыі сістэмы кіравання паветраным рухам. За аснову разлікаў рэнтабельнасці працы аэрапорта ўзятыя чатыры рэйса ў дзень падчас турыстычнага сезону^[2].

Апісанне правіць

«Новы» будынак аэравакзала.

Аэрадром класа А, здольны прымаць самалёты Іл-86, Іл-76, Ту-154 і ўсе больш лёгкія, а таксама верталёты ўсіх тыпаў. Адзіны міжнародны аэрапорт Рэспублікі. Нацыянальная авіякампанія Абхазіі «Абхазскія авіялініі». Працуе памежны пост і мытня. Доўгі час знаходзіўся ў нездавальняючым стане і меў патрэбу ў капітальным рамонце. У 2011 годзе часткова рэканструяваны і падрыхтаваны да аднаўлення палётаў. Кіраўніцтва Абхазіі планавала пачаць палёты восенню 2013 года, аднак планы не былі выкананыя.

Міжнародная арганізацыя грамадзянскай авіяцыі ICAO не прызнае аэрапорт Сухумі ў якасці міжнароднага, паколькі прызнае тэрытарыяльную цэласнасць Грузіі; неба над Абхазіяй не можа быць адкрыта без дазволу ўладаў Грузіі, бо гэта, на думку ICAO, парушае міжнародныя нормы. ICAO анулявала код аэрапорта Сухумі і канфіскавала інфармацыю пра яго са сваіх дакументаў пачынаючы з 12-га выдання ад жніўня 2006 года. З тых часоў запіс аб наданні кода (аднаўленні яго дзеяння) не была ўнесена. Аэрапорт зачынены для міжнароднага паведамлення. Авіякампаніі-члены міжнароднага паветранага Саюза IATA не выконваюць палёты ў Абхазію. Каб пазбегнуць санкцый IATA расійскія авіякампаніі таксама не лётаюць у Сухумі.

Гісторыя правіць

Савецкі Саюз правіць

Аэрапорт Бабушара ў 1980-я гады. Ту-134А на пярэднім плане будзе знішчаны 21 верасня 1993 года на падыходзе да аэрапорта.

У сярэдзіне 1960-х пабудаваны аэрадром і будынак аэравакзала. У канцы 1970-х было павялічана таўшчыня бетоннага пакрыцця аэрадрома на 20 см, што дазволіла прымаць самалёты Іл-76. У 1980-я гады побач з першым аэравакзалам быў адкрыты новы, які ў цяперашні час не эксплуатуецца. У сярэдзіне 1980-х гадоў узлётна-пасадачную паласу надтачылі, што дазволіла прымаць самалёты тыпу Іл-86 (у прыватнасці, выконваліся рэйсы Масква — Сухумі — Масква).

Да пачатку 1990-х з аэрапорта здзяйсняліся рэйсы самалётаў у многія гарады СССР, а верталётнымі лініямі Сухумі быў злучаны з некалькімі населенымі пунктамі Абхазіі. Пасажыразварот складаў летам да 5 тысяч пасажыраў у суткі, зімой да 1 тысячы.

Рэспубліка Абхазія правіць

Былы асабісты Як-40 Эдуарда Шэварднадзэ.

Помнік на месцы гібелі Аляксея Кагоніі.

У 1993 годзе аэрапорт быў зачынены, рэгулярныя рэйсы не выконваюцца.

Пасля грузіна-абхазскага канфлікту на аэрадроме засталося некалькі кінутых самалётаў: два Ту-154, адзін Ту-134 і асабісты Як-40 Эдуарда Шэварднадзэ (у цяперашні час па загаду ўладаў Ту-154 разрэзаныя на металалом). Таксама заставалася вялікая колькасць мін, замінавана была нават УПП. У цяперашні час маюцца дадзеныя аб чатырох загінулых мірных жыхарах.

Па меры ачысткі тэрыторыі ад мін, мясцовыя жыхары сталі выкарыстоўваць вызваленыя зямлі пад сельскагаспадарчыя патрэбы, у асноўным для вырошчвання кукурузы. На газоне перад аэравакзалам быў усталяваны помнік Аляксею Кагоніі, начальніку змены аховы аэрапорта, забітаму ў 1989 годзе. У 1998—2000 гадах стары будынак аэравакзала адрамантавалі, яго сталі выкарыстоўваць па прызначэнні, некаторы час у ім дзейнічаў рэстаран. У 1999 годзе для шклення сцен другога будынка аэравакзала Растоў-на-Доне, які збіраўся выкарыстоўваць Бабушарскі аэрапорт як запасны, паставіў партыю шкла, аднак у ліпені 2000 года над аэрадромам прайшоў смерч, які выбіў некалькі такіх шыбін. Грузія закрыла паветраную прастору Абхазіі, паветраным судам створаны абыходны маршрут на аддаленні 43-47 км ад абхазскага ўзбярэжжа. Аэрапорт выключаны з дзеючых міжнародных зборнікаў аэранавігацыйнай інфармацыі.

11 жніўня 2008 года падчас расійска-грузінскай вайны, у аэрапорце ўпершыню за 15 гадоў зрабілі пасадку ваенна-транспартныя самалёты Расіі^[3], больш за трох дзясяткаў Іл-76, якія даставілі дэсантнікаў і ваенную тэхніку. 14 верасня 2008 года у аэрапорце сеў першы за 15 гадоў грамадзянскі авіялайнер — самалёт міністра замежных спраў Расіі Сяргея Лаўрова^[4].

Сёння аэрапорт выкарыстоўваецца для базавання ВПС Абхазіі, якія складаюцца з пяці лёгкіх штурмавікоў L-39 і шасці верталётаў. Абслугоўвае толькі рэйс у Псху.

Здарэнні правіць

Аэрапорт Бабушара з паветра (снежань 2009 года).

22 красавіка 1956 года — пры ўзлёце па невядомых прычынах упаў у мора Іл-14П 65-га авіяатрада МУТАЛ (Аэрафлот), загінулі 6 чалавек.
4 лістапада 1976 года — пры пасадцы на аэрадроме перакуліўся Мі-2 Кутаіскага авіяатрада, пры гэтым ніхто не загінуў. Хоць 8-гадовы верталёт быў пашкоджаны ў аб’ёме бягучага рамонту, у наступным годзе яго спісалі^[5].
8 ліпеня 1977 года — пры ўзлёце ўпаў у мора Ан-24рв Кіраваградскай лётнай школы, загінулі 6 чалавек.
14 жніўня 1982 года — на ўзлётна-пасадачнай паласе адбылося сутыкненне двух самалётаў Сухумскага аб’яднанага авіяатрада (Аэрафлот), калі Ту-134А пры ўзлёце ўрэзаўся ў L-410M, які выехаў на паласу, загінулі 11 чалавек (усе на борце L-410M).
У перыяд Трэцяй бітвы за Сухумі у верасні 1993 года ў выніку нападаў абхазскіх войскаў былі знішчаныя пяць грузінскіх авіялайнераў: тры Ту-134А і два Ту-154б, загінулі агулам 136 чалавек.

Зноскі

↑ НОВЫЙ СТАТУС АЭРОПОРТА «СУХУМ» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 21 студзеня 2021. Праверана 20 снежня 2022.
↑ Росавиация и Кабинет министров Республики Абхазия обсудили вопросы возобновления воздушного сообщения (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 23 жніўня 2019.
↑ В Абхазию прибыли российские десантники (нявызн.). Lenta.ru (11 жніўня 2008). Архівавана з першакрыніцы 26 студзеня 2012. Праверана 13 жніўня 2010.
↑ Глава МИД России встречается с президентом Абхазии (нявызн.). Интерфакс (14 верасня 2008). Архівавана з першакрыніцы 23 верасня 2008. Праверана 13 жніўня 2010.
↑ Миль Ми-2 Бортовой №: СССР-15824 (руск.). Наша авиация. Архівавана з першакрыніцы 1 ліпеня 2018. Праверана 1 ліпеня 2018.

Спасылкі правіць

Сухумскі аэрапорт. Адміністрацыя Гулрыпшскага раёна Архівавана 20 красавіка 2021.

[1] НОВЫЙ СТАТУС АЭРОПОРТА «СУХУМ» (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 21 студзеня 2021. Праверана 20 снежня 2022.

[2] Росавиация и Кабинет министров Республики Абхазия обсудили вопросы возобновления воздушного сообщения (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 23 жніўня 2019.

[3] В Абхазию прибыли российские десантники (нявызн.). Lenta.ru (11 жніўня 2008). Архівавана з першакрыніцы 26 студзеня 2012. Праверана 13 жніўня 2010.

[4] Глава МИД России встречается с президентом Абхазии (нявызн.). Интерфакс (14 верасня 2008). Архівавана з першакрыніцы 23 верасня 2008. Праверана 13 жніўня 2010.

[5] Миль Ми-2 Бортовой №: СССР-15824 (руск.). Наша авиация. Архівавана з першакрыніцы 1 ліпеня 2018. Праверана 1 ліпеня 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]