Фёдар I (цар і вялікі князь усяе Русі)

Фёдар I Іаа́навіч (1557 — 1598) — цар усяе Русі і вялікі князь маскоўскі з 18 сакавіка 1584, трэці сын Івана IV Грознага і царыцы Анастасіі Раманаўны.

Фёдар I
цар усяе Русі[d] 18 сакавіка 1584 — 7 студзеня 1598
Папярэднік	Іван IV Грозны
Пераемнік	Барыс Фёдаравіч Гадуноў
Нараджэнне	31 мая 1557 Масква, Маскоўская дзяржава
Смерць	17 студзеня 1598(1598-01-17) (40 гадоў) Масква, Маскоўская дзяржава
Месца пахавання	Архангельскі сабор
Род	Рурыкавічы
Бацька	Іван IV Грозны
Маці	Анастасія Раманаўна Захар'іна-Юр'ева[d]
Жонка	Ірына Фёдараўна Гадунова[d]
Дзеці	Феадосія Фёдараўна[d]
Веравызнанне	Руская Праваслаўная Царква і праваслаўе
Дзейнасць	палітык
Фёдар I на Вікісховішчы

партрэт Фёдар I Іаанавіча

Маскоўскія князі (1276—1598)
Даніл Аляксандравіч Юрый Данілавіч Іван Каліта Сямён Горды Іван II Красны Дзмітрый Данскі Васіль I Васіль II Цёмны Іван III Васіль III, жонка Алена Васільеўна Іван IV Грозны Фёдар I Іаанавіч Юрый Дзмітрыевіч Звенігародскі Васіль Касы Дзмітрый Юр’евіч Шамяка

Дом Раманавых (да Пятра III)

Раман Юр'евіч Захар'ін Анастасія, жонка Івана IV Грознага Фёдар I Іаанавіч Мікіта Раманавіч Захар'ін Фёдар Мікіціч (патрыярх Філарэт) Міхаіл Фёдаравіч Аляксей Міхайлавіч Аляксей Аляксеевіч Соф’я Аляксееўна Фёдар III Іван V Ганна Іванаўна Кацярына Іаанаўна Ганна Леапольдаўна Іван VI Пётр I Вялікі (2-я жонка Кацярына I) Аляксей Пятровіч Пётр II Ганна Пятроўна Пётр III Лізавета Пятроўна Аляксандр Мікіціч Міхаіл Мікіціч Іван Мікіціч Мікіта Іванавіч

Слабы здароўем і розумам, цар не прымаў удзелы ў кіраванні дзяржавай, знаходзячыся пад апекай савета вяльможаў, затым свайго шурына Барыса Фёдаравіча Гадунова, які з 1587 года быў фактычна аднаасобным кіраўніком дзяржавы, а пасля смерці Фёдара стаў яго пераемнікам.

У 1584 годзе Данскія казакі давалі прысягу вернасці цару Фёдару Іаанавічу. 1589 год — устанаўленне патрыярства ў Расіі. 1590—1593 гады — руска-шведская вайна. Вяртанне Расіі гарадоў: Яма, Івангорада, Капор'я, Карэлы.

Ад шлюбу з Ірынай Фёдараўнай Гадуновай меў адну дачку, Феадосію, якая памерла ў гадавалым узросце ў 1594. На ім спынілася маскоўская лінія дынастыі Рурыкавічаў (нашчадства Івана I Каліты). Заснавальнік дынастыі Раманавых, Міхаіл Фёдаравіч, прыходзіўся стрыечным пляменнікам Фёдару I (бо маці Фёдара, Анастасія Раманаўна, была роднай сястрой дзеда Міхаіла, Мікіты Раманавіча Захар'іна); на гэтым сваяцтве засноўваліся правы Раманавых на прастол.

Літаратура

• Зимин А. А. В канун грозных потрясений. — М.: 1986.
• Павлов А. П. Государев двор и политическая борьба при Борисе Годунове (1584—1605). — СПб.: 1992.