Эдвард Вайвадзіш
Эдвард Людвігавіч Вайвадзіш (23 студзеня (4 лютага) 1897, Вайвады[d], Віцебская губерня — 26 сакавіка 2000, Вайвады[d]) — латвійскі педагог, паэт, пісаў на беларускай мове.
| Эдвард Вайвадзіш | |
|---|---|
.jpg) Эдвард Вайвадзіш каля свайго дома ў Вайвадах пад Індрай у Латгаліі. Здымак Сяргея Панізніка, 1992 год. | |
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | 23 студзеня (4 лютага) 1897 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 26 сакавіка 2000 (103 гады) |
| Месца смерці | |
| Пахаванне | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | паэт, настаўнік |
| Мова твораў | беларуская |
| Грамадская дзейнасць | |
| Член у | |
Біяграфія
правіцьНарадзіўся 23 студзеня (4 лютага па новым стылі) 1897 года ў вёсцы Вайвады Прыдруйскай воласці Дрысенскага павета Віцебскай губерні, цяпер у Краслаўскім краі Латвіі.
З 1908 года вучыўся ў Прыдруйскай школе, а потым у Індрыцы, Друі, з восені 1912 года — у Дрысенскім чатырохкласным вучылішчы.
Да эвакуацыі ў Гарадок пад Віцебскам працаваў пісарам валаснога праўлення. Разам з бежанцамі трапіў у Петраград, дзе скончыў курсы паштова-тэлеграфных чыноўнікаў. Адначасова вучыўся на вячэрніх агульнаадукацыйных курсах Чарняева. Перажыў лютаўскія і кастрычніцкія падзеі. Каля Асвеі перайшоў фронт і вярнуўся на радзіму.
З 1920 года зноў працаваў пісарам — гэтым разам латвійскага валаснога праўлення. У 1921 годзе далучыўся да культурна-асветнай працы беларускага таварыства «Бацькаўшчына», многімі справамі якой апекаваўся Ян Райніс. У 1922—1959 гадах працаваў (з невялікімі перапынкамі) настаўнікам, кіраўніком беларускіх школ у Латгальскім краі. Скончыў агульнаасветныя чатырохгадовыя летнія настаўніцкія курсы пры Дзвінскай дзяржаўнай беларускай гімназіі. Ведаў некалькімі мовамі. Веданне нямецкай выратавала ад гібелі ў канцлагеры на востраве Руген, куды трапіў у 1942 годзе пасля арышту нямецкімі акупацыйнымі ўладамі за працу інспектарам беларускай павятовай школьнай рады.
Памёр 26 сакавіка 2000 года ў Вайвадах. Пахаваны ў Латвіі[1].
Творчасць
правіцьУ 1922 годзе адбылася першая публікацыя вершаў Эдварда Вайвадзіша, калі сам рэдактар газеты «Голас беларуса» Канстанцін Езавітаў папрасіў у аўтара яго творы. Супрацоўнічаў малады настаўнік і з часопісам «Беларуская школа ў Латвіі». А ў 1926 годзе стаў адным з аўтараў зборніка вершаў «Першы крок».
З 1990 года яго вершы з’яўляліся ў «Голасе Радзімы», «Настаўніцкай газеце», «Літаратуры і мастацтве», «Вожыку», «Звяздзе», «Нашым слове», у «Дні паэзіі», а таксама ў латвійскіх выданнях.
Нацыянальны навукова-асветны цэнтр імя Ф. Скарыны ў серыі «Творцы беларускага замежжа» выдаў у 1996 годзе зборнік Вайвадзіша «Вершы, паэма, згадкі».
У 1935 годзе Эдвард Вайвадзіш як добраахвотны карэспандэнт Дзяржаўнага статыстычнага ўпраўлення па сельскай гаспадарцы быў узнагароджаны ордэнам за заслугі перад Латвійскай дзяржавай. У лютым 1997 года стаў сябрам Саюза беларускіх пісьменнікаў.
Крыніцы
правіць- ↑ Вайвадзіш Эдвард – Белліт (28 ліпеня 2023). Праверана 23 ліпеня 2024.
Літаратура
правіць- Крывіцкія руны: Беларускія пісьменнікі Латвіі / С. С. Панізнік. — Мінск: «Беларускі кнігазбор», 2003. — 339 с. — ISBN 978-985-6730-29-3.