Эдуард Марцінавіч Скобелеў
Эдуард Марцінавіч Скобелеў (8 снежня 1935, Мінск — 15 кастрычніка 2017, Мінск) — беларускі пісьменнік, грамадскі і палітычны дзеяч, неасталініст.
| Эдуард Марцінавіч Скобелеў | |
|---|---|
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | 8 снежня 1935 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 15 кастрычніка 2017 (81 год) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Альма-матар | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | пісьменнік, дзіцячы пісьменнік, паэт, літаратурны крытык, палітык |
| Мова твораў | руская |
| Грамадская дзейнасць | |
| Партыя | |
| Член у | |
| Прэміі | |
| Узнагароды |
 |
Біяграфія
правіцьНарадзіўся 8 снежня 1935 года ў Мінску ў сям’і ваеннага інжынера-будаўніка.
У 1959 годзе скончыў заходні факультэт Маскоўскага дзяржаўнага інстытута міжнародных адносін. Знаходзіўся на дыпламатычнай службе (1959—1963). Працаваў інструктарам аддзела адміністратыўных органаў ЦК КПБ (1966—1973).
Інспектар аддзела замежных сувязей ЦК КПБ (1973—1990). З 1991 года — намеснік дырэктара міжнароднага цэнтра Акадэміі кіравання пры Савеце Міністраў Рэспублікі Беларусь, з 1994 года — у Беларускім істытуце інфармацыі і прагнозу пры Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь. Галоўны рэдактар часопіса «Інфармацыйны бюлетэнь Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь» (1996—2006), саветнік—кансультант Інфармацыйна—аналітычнага цэнтра пры Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (2007—2008).
Пасля абрання Прэзідэнтам Беларусі Аляксандра Лукашэнкі стаў яго актыўным прыхільнікам. Уваходзіў у кола ініцыятараў аб’яднання беларускіх літаратурных часопісаў «Полымя», «Маладосць», «Нёман», «Вожык», «Бярозка», «Крыніца» і «Всемирная литература», газеты «Літаратура і мастацтва» ў адзіны літаратурны холдынг.
Адзін з актыўных удзельнікаў цкаваньня Васіля Быкава. 15 мая 2002 года заявіў на прэсавай канфэрэнцыі, што ў Беларусі трэба забараніць друкаваць «палітычна адсталага» В. Быкава.
У 2008 годзе Скобелеў быў са скандалам выключаны з Саюза пісьменнікаў Беларусі «пасля хвалі масавага абурэння грамадскасці краіны, якая рушыла ў адказ на яго публікацыі, што глыбока абражалі пачуцці людзей, ставілі пад сумнеў неабходнасць святкавання Дня Перамогі і давалі самому факту Перамогі чалавеканенавісніцкую трактоўку»[1].
Памёр 15 кастрычніка 2017 года ў Мінску.
Творчасць
правіцьУ друку выступаў з 1964 года. Пісаў на рускай мове. Член Саюза пісьменнікаў СССР (1970—1991), Саюза пісьменнікаў Беларусі (2005—2008).
Кнігі
правіць- Удивительные приключения пана Дыли и его друзей, Чосека и Гонзасека: Сказания: Для ст. шк. возраста / Эдуард Скобелев. — Мн. : Юнацтва, 1996. — 270 с.;
- Новые необыкновенные приключения Арбузика и Бебешки: Повести-сказки: Для мл. шк. возраста / Эдуард Скобелев. — Мн. : Юнацтва, 1997. — 495 с.;
- Пересечение параллельных: роман / Эдуард Скобелев. — Минск : Мастацкая літаратура, 2005. — 508 с.;
- Завещание Сталина: роман / Эдуард Скобелев. — Москва : Минск : Русская правда, 2005. — 319 с.
Артыкулы
правіць- Скобелев Э. М. Из дневника белорусского дипломата // Наш современник. № 12, 2004
- Скобелев Э. М. Если славяне выступят… // Наш современник. № 3, 2003
- Скобелев Э. М. «Чёрный» интернационал и трансформация мира. // Наш современник. № 12, 2006
- Скобелев Э. М. Человека нет, а галоши — целые (часть 1) // Русский вестник от 18.08.2007
- Скобелев Э. М. Человека нет, а галоши — целые (часть 2) // Русский вестник от 20.08.2007
- Скобелев Э. М. Спорное и бесспорное в национальном вопросе // Русский вестник от 7.08.2007
Крытыка
правіцьСумнеўную вядомасць атрымаў надрукаваны ў 2005 годзе маскоўскім выдавецтвам раман Скобелева «Запавет Сталіна», напісаны з пазіцый агрэсіўнага неасталінізму і антысемітызму.
У кастрычніку 2007 года праўладны Саюз пісьменнікаў Беларусі афіцыйна асудзіў публікацыі Э. Скобелева ў маскоўскай газеце «Русский вестник» — «Спрэчнае і бясспрэчнае ў нацыянальным пытанні» і «Разумець гісторыю, жыць у гісторыі», у якіх аўтар праводзіў думку аб тым, што галоўнай мэтай Другой сусветнай вайны было стварэнне Дзяржавы Ізраіль і што рускія людзі гінулі і станавіліся інвалідамі дзеля менавіта гэтай мэты. Адпаведная заява Саюза пісьменнікаў была апублікавана 17 кастрычніка 2007 года ў нумары 42 газеты «Літаратура і мастацтва».
19 кастрычніка 2007 года на сустрэчы Намесніка Прэм’ер-міністра Рэспублікі Беларусь Аляксандра Косінца з кіраўнікамі рэспубліканскіх рэлігійных арганізацый старшыня Рэлігійнага аб’яднання абшчын прагрэсіўнага юдаізму Якаў Басін узняў пытанне аб распаўсюджванні ў краіне газеты «Русский вестник». Нагодай паслужыла публікацыя ў ёй (№ 17-18) артыкула Э. Скобелева з правакацыйным падзагалоўкам «Аб практычнай карысці „Пратаколаў сіёнскіх мудрацоў“» і падрабязным выкладам гістарычнай фальшыўкі. Як высветлілася пазней, гэта быў апошні артыкул Э. Скобелева ў шавіністычнай прэсе пры яго працы ў Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь. У жніўні 2008 года ён вызвалены ад пасады і з ганьбай выключаны з Саюза пісьменнікаў Беларусі[2].
Узнагароды
правіць- Заслужаны дзеяч культуры Беларусі (1996);
- Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь у галіне літаратуры, мастацтва і архітэктуры (1998) — за кнігі для дзяцей «Дзіўныя прыгоды пана Дылі і яго сяброў, Часека і Ганзасека» і «Новыя незвычайныя прыгоды Арбузіка і Бябешкі»;
- спецыяльная прэмія Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (2005) — за кнігу «Перасячэнне паралельных».
Зноскі
Літаратура
правіць- Скобелеў Эдуард Марцінавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 465. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2001. — С. 323. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.
- Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1995. — Т. 5. Пестрак — Сяўрук. — С. 361. — 480 с.; іл.. — ISBN 5-85700-168-4.
Спасылкі
правіць- Скобелеў Эдуард Марцінавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»