Юлія Аляксандраўна Канопка
Юлія Аляксандраўна Канопка (1785 — 22 красавіка 1834) — услаўленая сваёй «гішпанскай» прыгажосцю дачка слонімскага шляхціца, сястра генерала Яна Канопкі і сваячка Аляксандра, жонка генерал-маёра М. А. Безабразава (развяліся) і дыпламата Д. П. Тацішчава (з 1810). Кавалерственая дама ордэна св. Кацярыны (18 траўня 1822) і жаночага ордэна каралевы Марыі Луізы.
| Юлія Аляксандраўна Канопка | |
|---|---|
 Партрэт Юліі Канопкі з 5-га тома «Рускіх партрэтаў XVIII и XIX стагоддзяў. Выданне Вялікага князя Мікалая Міхайлавіча» | |
 Навіна | |
| Дата нараджэння | 1785 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 22 красавіка 1834 |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Францішак Канопка[d] |
| Маці | Ганна дэ Кандэ[d] |
| Муж | Мікалай Аляксеевіч Безабразаў[d] і Дзмітрый Паўлавіч Тацішчаў[d] |
| Дзеці | Алена Мікалаеўна Безабразава[d] |
| Узнагароды і прэміі |
  |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Нарадзілася ў сям’і маёра войска Рэчы Паспалітай Францішка Канопкі ў радавым маёнтку Скалодычы пад Слонімам. Юзаф Эмануэль Працлаўскі у сваім «Калейдаскопе ўспамінаў» кажа пра сям’ю Францішка Канопкі, што «іх было 4 браты і 3 сястры». З братоў, пасля раздзелу Рэчы Паспалітай, трое служылі ў французскім войску, а малодшы ў расійскім, ва ўланах, пасля стаў гараднічым у Слоніме. «Гэтая сям’я адрознівалася незвычайнай ветранасцю, легкадумнасцю і наогул адсутнасцю разумовых якасцяў», — сцвярджае мемуарыст.
Атрымала павярхоўную хатнюю адукацыю і зусім юнай выйшла замуж за рускага афіцэра Мікалая Аляксеевіча Безабразава, які прывёз яе ў Пецярбург і ўвёў у мясцовы вышэйшы свет. У 1808 годзе ў Вене пазнаёмілася з Дзмітрыем Пятровічам Тацішчавым.
К. Я. Булгакаў, які знаходзіўся там, пісаў свайму брату ў Маскву, што Тацішчаў шалёна закаханы ў мадам Безабразаву і праводзіць у яе ўвесь час, хоць «не хоча ў гэтым прызнавацца». Атрымаўшы развод, у 1810 г. Юлія Аляксандраўна выйшла замуж за Тацішчава. Шлюб быў бяздзетным і не зусім удалым. У студзені 1815 года A. Я. Булгакаў паведамляў брату:
Усё, што ты кажаш мне пра Тацішчава, мяне засмучае. Я ўсё гэта сабе ўяўляў, але твая ўпэўненасць, з якой ты мне паведамляеш, бясконца мяне засмучае: ён заслугоўвае лепшай долі. Вось следства дурной жаніцьбы. Яна яго спустошыць, ды й дакладна кіне.
Праз чатыры гады, А. Булгакаў у Парыжы наведаў Тацішчаву і так расказваў пра гэта брату:
Мы абедалі з Шродэрам у Тацішчавай, якая ўспамінала ўсе твае венскія свавольствы; яна едзе праз два дні ў Пецярбург і таксама будзе ў Маскве; старая стала, але яшчэ файная і добрая бабёнка. Я ўсё запэўніваю Шродэра, што ён у яе закаханы.
Абодва мужа не адрозніваліся вернасцю, так што часам разыходзіліся чуткі аб будучым разводзе. У лютым 1821 года А. Тургенеў пісаў князю П. А. Вяземскаму, што «Безабразава-Тацішчава павінна была ісці замуж за коннагвардзейскага афіцэра, так казаў горад, але разышліся». Добра і даўно ведаўшы Тацішчаву князь Вяземскі ўвесь час пасылаў у лістах замест паклонаў сваё «padam do nog», называў яе «цудоўнай Юліяй»:
Калі гаворка мне Вас малявала,
Я думаў, што яна не беражэ пахвалаў,
Але Вас я ўбачыў і вопытам спазнаў,
Што шмат чаго гаворка не даказала.
Суправаджаючы мужа ва ўсіх яго дыпламатычных прызначэннях, пыхлівая Юлія Аляксандраўна не прапускала выпадку бліснуць у грамадстве. Яна любіла гуляць заўсёды і ва ўсім першую ролю, калі ў 1825 годзе паехала за мяжу былая царская фаварытка М. А. Нарышкіна, К. Я. Булгакаў быў таго меркавання, што «зараз у Вене будзе небяспечная суперніца ў Юліі Аляксандраўны для фігуры і фарсістасці». А. Рыбап’ер называў Тацішчаву «прыхітрай і прытонкай штукай». Жонка англійскага пасланца лэдзі Дысбара ў 1825 годзе пісала сваім родным з Пецярбурга:
Тацішчава не рушыла ўслед за мужам … у яе маюцца некаторыя асцярогі, што ў Вене яна прынята не будзе, паколькі тамака яе персона занадта добра вядомая. Калісьці яна была прыгажуняй, і цяпер усё яшчэ прыгожая… яна самая развясёлая з вясёлых, у раскошных сукенках і каштоўнасцях, і да таго ж лічыцца з прыстойнага грамадства. Да гэтага часу я ўхіляюся ад знаёмства з ёй і зараз усёй душой спадзяюся, што яна з’едзе ў Вену, інакш жа мне гэтага будзе больш не пазбегнуць, паколькі мы наведваем графіню Апраксіну, якая даводзіцца ёй дачкой.
Юлія Аляксандраўна памерла 22 красавіка 1834 г. па дарозе з Вены ў Пецярбург, пахаваная ў кафедральным саборы св. апосталаў Пятра і Паўла ў Коўна. Яе сучасніца Долі Фікельмон пісала:
Мадам Тацішчава памерла ў Коўна пасля сумнага здарэння… Уначы яна вырашыла пераправіцца на пароме праз раку ў наваколлях Коўна. Дабрашчасна дасягнула берага з першым паромам. Другім рэйсам перавозілі экіпаж з дзяўчынамі Апраксінай і Безабразавай… Нечакана паром стукнуўся ў нейкую лодку, і адзін з вазоў перакуліўся ў раку. Тацішчава, якой і да гэтага нездаровілася, чакала на другім беразе; яна пачула гучныя крыкі, і ўслед за тым хтосьці паведаміў ёй, што абедзве паненкі патанулі. У сапраўднасці ж… дзяўчыны не пацярпелі. Для Тацішчавай гэты спалох аказаўся смяротным. Ледзь жывую яе перавезлі ў Коўна, нервовая гарачка ўскладнілася многімі іншымі хваробамі, і пасля доўгіх пакут яна раптоўна памерла, удалечыні ад мужа, дачкі і ўсяго звыклага для яе існавання. Яна была асабліва добрай, разумнай ад прыроды. І за гэтыя сапраўды выдатныя якасці ёй можна прабачыць вельмі фрывольнае жыццё, але, несумнеўна, яна была неацэнным сябрам Тацішчаву, і я ўпэўнена, што ён будзе вельмі смуткаваць аб ім.
Дзеці правіць
Ад першага шлюбу мела дачку:
- Алена Мікалаеўна (1800—1891), у 1824 годзе ў Пецярбургу выйшла замуж за графа Аляксандра Пятровіча Апраксіна (1784—1845), які быў камергерам (з 1825 года) і агентам рускага ўрада пры Венскім двары. У студзені 1824 г. А. Тургенеў пісаў Вяземскаму, што «Алена Безабразава заручана трэцяга дня за гусарскага палкоўніка Апраксіна, пляменніка графа Разумоўскага, і патанае ў шчасці». У ліпені 1841 года, ужо ў вельмі сталым узросце, выйшла замуж за венгерскага арыстакрата графа Юзафа Эстэргазі (1791—1847) (па першай жонцы зяць канцлера Метэрніха).
Заўвагі правіць
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Юлія Аляксандраўна Канопка
