Яўген Рыгоравіч Чамадураў

Яўген Рыгоравіч Чамадураў (28 студзеня (10 лютага) 1914, станцыя Шуміха, Арэнбургская губерня, Расійская імперыя) — 2006) — савецкі тэатральны мастак, педагог. Народны мастак БССР (1963).

Яўген Рыгоравіч Чамадураў
Дата нараджэння	28 студзеня (10 лютага) 1914(1914-02-10)
Месца нараджэння	Шуміха, Чалябінскі павет[d], Арэнбургская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	2006(2006)
Месца смерці	Мінск, Беларусь
Месца пахавання	Усходнія могілкі
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Дзеці	Наталля Яўгенаўна Чамадурава
Род дзейнасці	мастак, педагог
Месца працы	Таджыкскі тэатр оперы і балета[d] Маскоўскі акадэмічны тэатр імя Уладзіміра Маякоўскага Чалябінскі дзяржаўны акадэмічны тэатр оперы і балета імя М. І. Глінкі[d] Дзяржаўны акадэмічны Вялікі тэатр оперы і балета БССР Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў
Жанр	сцэнаграфія
Вучоба	Кастрамское мастацкае вучылішча[d] (1932) Ленінградскі інстытут жывапісу, скульптуры і архітэктуры (1938)
Партыя	КПСС
Член у	Саюз мастакоў СССР
Прэміі
Узнагароды	Народны мастак БССР (1963)

Біяграфія

• 1932 — скончыў Кастрамское мастацкае вучылішча.
• 1938 — скончыў ЛІЖРА імя І. Я. Рэпіна.
• 1938—1951 — галоўны мастак Таджыкскага Акадэмічнага Тэатра Оперы і Балета.
• 1951—1955 — галоўны мастак Маскоўскага тэатра драмы
• 1955—1959 — галоўны мастак Чалябінскі тэатр оперы і балета імя М. І. Глінкі.
• 1959—1976 — галоўны мастак Беларускага дзяржаўнага тэатру оперы і балета.
• 1960—1991 — выкладаў у Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце.
• Таксама працаваў у тэатрах Літвы, Румыніі (1953—1955), Аргенціны (1975—1976) і Фінляндыі.

Аформіў спектаклі

• 1947 — «Лебядзінае возера» П. І. Чайкоўскага; «Лейла і Меджнун» С. А. Баласаняна
• 1948 — «Шахеразада» М. А. Рымскага-Корсакава; «Белая кветка» С. А. Баласаняна і А. С. Ленскага
• 1949 — «Папялушка» С. С. Пракоф’ева
• 1950 — «Чырвоны мак» Р. М. Гліэра; «Крыніца шчасця» Л. К. Кніпера
• 1952 — «Лаўрэнсія» А. А. Крэйна
• 1953 — «Навальніца» А. М. Астроўскага
• 1955 — «Аіда» Джузэпэ Вердзі (Бухарэст)
• 1958 — «Вялікі вальс» І. Штрауса
• 1959 — «Кветка шчасця» Г. А. Мушэля
• 1960 — «Казка пра мёртвую царэўну і сямі волатаў» У. М. Дзешавова
• 1961 — «Мара» Я. А. Глебава (Мінск); «Каменная кветка» С. С. Пракоф’ева (Бухарэст)
• 1962 — «Дон Кіхот» Людвіга Мінкуса
• 1963 — «Святло і цені» Г. М. Вагнера; «Арэстэя» С. І. Танеева
• 1968 — «Рамэа і Джульета» С. С. Пракоф’ева
• 1972 — «Раймонда» А. К. Глазунова
• 1974 — «Лебядзінае возера» П. І. Чайкоўскага (Сегед)

Узнагароды

• Ордэн «Знак Пашаны»
• 1945 — Заслужаны дзеяч мастацтваў Таджыцкай ССР
• 1949 — Сталінская прэмія другой ступені
• 1953 — Заслужаны дзеяч мастацтваў Літоўскай ССР
• 1958 — Заслужаны дзеяч мастацтваў РСФСР
• 1963 — Народны мастак БССР

Літаратура

• Яўген Чамадураў. Мой ХХ век / Барыс Крэпак. — Мінск: «Мастацкая літаратура», 2005. — 350 с. — (Жыццё знакамітых людзей Беларусі). — 3 000 экз. — ISBN 985-02-0793-0.
• Чемоду́ров, Евгений Григорьевич // Театральная энциклопедия. В 5 томах. / Под редакцией С. С. Мокульского (том 1), П. А. Маркова (тома 2—5). — М., Советская энциклопедия, 1961—1967. — Т. 5: Табакова — Яшугин. — М., 1967. — Стб. 833. — 1136 стб. с илл., 8 л. илл. — 38 000 экз. (руск.)
• Балет: энциклопедия / Гл. ред. Ю. Н. Григорович; Ред. коллегия: В. В. Ванслов (первый зам. гл. ред.), П. А. Гусев, В. Ф. Кухарский, А. А. Лапаури, О. В. Лепешинская (зам. гл. ред.), А. А. Макаров, И. И. Моравек, Ю. И. Слонимский, Е. Я. Суриц. — М.: Советская энциклопедия, 1981. — С. 21, 218, 303, 304, 345, 456, 573. — 623 стр. с илл. — 100 000 экз. (руск.)

Спасылкі

• Человек-эпоха (руск.) // Нацыянальны акадэмічны Вялікі тэатр оперы і балета
• СЕМЬЯ С ИСТОРИЕЙ. Евгений Чемодуров: «Как художника меня спас театр» Архівавана 12 красавіка 2021. (руск.)