Anacamptis pyramidalis

	Anacamptis pyramidalis
	; Квітнеючая расліна
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Аднадольныя
Парадак:	Спаржакветныя
Сямейства:	Архідныя
Падсямейства:	Orchidoideae
Трыба:	Orchideae
Род:	Anacamptis
Від:	Anacamptis pyramidalis
Міжнародная навуковая назва
	Anacamptis pyramidalis (L.) Rich., 1817
NCBI	59316
EOL	1099029
IPNI	615773-1
TPL	kew-8593

Anacamptis pyramidalis — шматгадовая травяністая расліна; від роду Anacamptis сямейства Архідныя (Orchidaceae).

Сінонімы

Расліна вядома пад шматлікімі лацінскімі назвамі (каля двух дзясяткаў), у тым ліку:

Orchis pyramidalis L., 1753basionym
Orchis bicornis Gilib., 1792
Orchis condensata Desf., 1799
Orchis appendiculata Stokes, 1812
Aceras pyramidale (L.) Rchb.f., 1850

Батанічнае апісанне

Шматгадовая травяністая расліна да 65 см вышыні з яйцападобнымі клубнямі. Ля асновы сцябла размешчана разетка даволі доўгіх (да 25 см) і вузкіх лістоў. Суквецце шматкветкавае, шчыльнае, пірамідальнае. Кветкі пурпурна-чырвоныя, рэдка белыя або ружовыя, з далікатным водарам. Вонкавыя лісточкі калякветніка неаднолькавыя: бакавыя — няроўнабокія, а сярэдні мае яйцападобную форму. Унутраныя лісточкі калякветніка амаль роўныя вонкавым, сярэдні лісточак мае выгляд трохлопасцевай губы. Шпорац ніткападобны, да 1,4 см даўжыні. Завязь сагнутая, няскручаная. Цвіце ў маі—чэрвені. Плоданасіць у ліпені. Плод — шматнасенная каробачка. Размнажаецца насеннем толькі на пяты год, зімой. Лекавая, дэкаратыўная расліна.

Распаўсюджанне і месца пражывання

Ад Заходняй Еўропы і Міжземнамор’я да Ірана. На тэрыторыі Расіі — у Краснадарскім краі — у ніжнім і сярэднім горных паясах. Зарэгістраваны на Чарнаморскім узбярэжжы (ад Анапы да Туапсэ), у Апшэронскім раёне. Нярэдка сустракаецца на лугах уздоўж узбярэжжа ад Туапсэ да Лазараўскага.

Расце на лугах, па ўзлесках, у хмызняках, аддае перавагу глебам, падасланым вапнякамі.

Скарачаецца, сустракаецца спарадычна невялікімі групамі або адзінкавымі асобнікамі.

Від унесены ў Чырвоную Кнігу Расіі — лічыцца ў катэгорыі III.

Лімітавальныя фактары і меры аховы

Караняклубні выкарыстоўваюцца для атрымання салепа. Знішчаецца ў пару цвіцення на продаж і як лекавая сыравіна. Неабходна паўсюдна забараніць збор раслін і выкопванне клубняў, арганізаваць заказнікі, распрацоўваць шляхі ўвядзення ў культуру.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».

Літаратура

Красная книга Краснодарского края. — Краснодар: Краснодарское книжное издательство, 1994. — С. 83,84.

Спасылкі

Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist Anacamptis pyramidalis
Anacamptis pyramidalis: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».

[1]

[2]